การมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการแหล่งน้ำดิบเพื่อ การผลิตน้ำประปาของการประปาส่วนภูมิภาค: กรณีศึกษา แม่น้ำตรัง จังหวัดตรัง

Main Article Content

ทวีศักด์ สุวรรณจันทร์
กนกรัตน์ รัตนพันธุ์
สุวิทย์ จิตรภักดี
จันทรา อุ้ยเอ้ง
ขวัญตา ตันติกำธน
สุกัญญา วงศ์ธนะบูรณ์

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ (1) ศึกษาระดับการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการแหล่งน้ำและคุณภาพน้ำในแม่น้ำตรัง จังหวัดตรัง (2) ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างดัชนีคุณภาพน้ำกับระดับการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการแหล่งน้ำและคุณภาพน้ำในแม่น้ำตรัง จังหวัดตรัง และ (3) เสนอแนวทางส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการแหล่งน้ำดิบเพื่อการผลิตน้ำประปาของการประปาส่วนภูมิภาค: กรณีศึกษา แม่น้ำตรัง จังหวัดตรัง โดยกลุ่มตัวอย่าง คือ ครัวเรือนที่อาศัยอยู่ริมแม่น้ำตรัง จำนวน 227 ครัวเรือน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จำนวน
12 แห่ง และสถานประกอบการ จำนวน 14 แห่ง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถาม เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการประชุมรับฟังความคิดเห็น สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน t-test F-test และสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน


ผลการศึกษาพบว่าการมีส่วนร่วมของชุมชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและสถานประกอบการในการจัดการแหล่งน้ำและคุณภาพน้ำในแม่น้ำตรังจังหวัดตรังอยู่ในระดับน้อยที่สุด (gif.latex?\overline{x}=1.72 S.D.=0.96) ระดับน้อย(gif.latex?\overline{x}=2.02 S.D.=0.70)และ ระดับน้อยที่สุด (gif.latex?\overline{x}=1.50 S.D.=0.89) ตามลำดับ ผลการศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างดัชนีคุณภาพน้ำกับระดับการมีส่วนร่วมของชุมชน พบว่า มีความสัมพันธ์สูงมากและเป็นความสัมพันธ์เชิงบวก (r=0.997, sig=0.048) และผลการเสนอแนวทางส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการแหล่งน้ำดิบเพื่อการผลิตน้ำประปาของการประปาส่วนภูมิภาค: กรณีศึกษา แม่น้ำตรัง จังหวัดตรัง พบว่า ภาครัฐควรส่งเสริมชุมชนในด้านต่างๆ เช่น การสร้างเครือข่ายภาคประชาชน การให้ความรู้ จัดอบรมเชิงปฏิบัติการ เพิ่มช่องทางการสื่อสาร และให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นต้นแบบในการมีส่วนร่วม

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
สุวรรณจันทร์ ท., รัตนพันธุ์ ก., จิตรภักดี ส., อุ้ยเอ้ง จ., ตันติกำธน ข. ., & วงศ์ธนะบูรณ์ ส. (2021). การมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการแหล่งน้ำดิบเพื่อ การผลิตน้ำประปาของการประปาส่วนภูมิภาค: กรณีศึกษา แม่น้ำตรัง จังหวัดตรัง. Journal of Vocational Education in Agriculture, 5(2), 32–48. สืบค้น จาก https://li01.tci-thaijo.org/index.php/JVIA/article/view/251079
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

WHO. (2017). Drinking-water. From http://www.who.int /media centre/ factsheets/ fs391/en.

สำนักสุขาภิบาลอาหารและน้ำ. (2560). มาตรฐานน้ำบริโภค. วารสารสุขาภิบาลอาหารและน้ำ, 8(3), 4.

สำนักงานสิ่งแวดล้อมภาคที่ 15. (2559). รายงานสถานการณ์คุณภาพสิ่งแวดล้อม พ.ศ. 2559. ภูเก็ต: สำนักงานสิ่งแวดล้อมภาคที่ 15.

การประปาส่วนภูมิภาค. (2561). ข้อมูลสำนักงานประปาการประปาส่วนภูมิภาค. เข้าถึงได้จาก https:// www.pwa.co.th /province/

กรมควบคุมมลพิษ. (2561). ระบบฐานข้อมูลคุณภาพแหล่งน้ำผิวดินทั่วประเทศ. เข้าถึงได้จาก http://iwis.pcdgo. th/index.php?method=water_quality&etc=1543149692344.

สุวัฒน์ อินทรประไพ. (2561). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการบริหารจัดการทรัพยากรนํ้าโดยการคืนป่าสู่ธรรมชาติต้นนํ้าป่าสักจังหวัดเพชรบูรณ์ (รายงานผลการวิจัย). เพชรบูรณ์: มหาวิทยาลัยราชภัฏ เพชรบูรณ์.

อริยาภรณ์ ขุนปักษี. (2557). การศึกษาศักยภาพของชุมชนเพื่อการจัดการคุณภาพน้ำ กรณีศึกษา: อำเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์).

สำนักงานโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. (2562). แนวทางการมีส่วนร่วมของประชาชนในกระบวนการจัดทำรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม. กรุงเทพฯ: สำนักงานโยบายและแผนทรัพยากร ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.

Krejcie, R. V. and Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607-610.

กรมโรงงานอุตสาหกรรม. (2561). ข้อมูลโรงงานแยกตามพื้นที่. เข้าถึงได้จาก http:// www2.diw.go. th/factory /tumbol.asp

ยุทธ ไกยวรรณ์. (2559). การวิจัยและพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรม. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Rovinelli, R. J., and Hambleton, R. K. (1977). On the use of content specialists in the

assessment of criterion-referenced test item validity. Dutch Journal of Educational Research, 2(2), 49-60.

โรจนัจฉริย์ ด่านสวัสดิ์. (2541). บทวิเคราะห์การมีส่วนร่วมของประชาชนในการวางแผนและบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในการจัดการแบบมีส่วนร่วมเพื่อการพัฒนาลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา (รายงานผลการวิจัย). สงขลา: มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.

สำนักงานสิ่งแวดล้อมภาคที่ 15. (2563). รายงานสถานการณ์สิ่งแวดล้อม 2562. ภูเก็ต: สำนักงานสิ่งแวดล้อมภาคที่ 15.

เวชสุวรรณ์ พรหมมะศักดิ์และคณะ. (2556). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการอนุรักษ์พื้นที่ชุ่มน้ำ บึงเกียดโง้ง อำเภอประทุมพอน จังหวัดจำปาสัก สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว. วารสารการจัดการป่าไม้ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, 7(13), 14-26.

Choo-In, S., et al. (2015). The Participation of Surface Water Quality Management, Amphawa District, Samut Songkhram. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 197, 1551-1557.

รักษ์เกียรติ ศิริจันทรานนท์. (2551). บทบาทและทิศทางการดำเนินงานขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดลำพูน. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่).

จรรยาภรณ์ พรหมคุณ. (2554). การบริหารจัดการทรัพยากรน้ำขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในพื้นที่ลุ่มน้ำลำปะเทีย (รายงานผลการวิจัย). นครราชสีมา: สำนักงานทรัพยากรน้ำภาค 5.

ธนกร คำมาเร็ว. (2552). การศึกษาเปรียบเทียบบทบาทขององค์การบริหารส่วนตำบลช่างเคิ่งกับภาคประชาสังคมในการบริการจัดการทรัพยากรน้ำเพื่อการเกษตร ลุ่มน้ำแม่แจ่ม อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่).

นัยน์ปพร พงศกรปรัญชัย. (2551). การมีส่วนร่วมของผู้ประกอบการโรงงานอุตสาหกรรมในการจัดการ อนุรักษ์ทรัพยากรน้ำ จังหวัดสมุทรสงคราม. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง).

อารยา สวาทพงษ์. (2553). ปัจจัยที่มีผลต่อบทบาทของประชาชนริมฝั่งแม่น้ำท่าจีนตอนล่างในการอนุรักษ์แหล่งน้ำ ตำบลท่าจีน อำเภอเมืองสมุทรสาคร จังหวัดสมุทรสาคร. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์).

กิติชัย รัตนะ. (2555). การมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการลุ่มน้ำห้วยแม่ท้อ จังหวัดตาก. ใน การประชุมวิชาการแห่งชาติมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน ครั้งที่ 9 (น.363). นครปฐม: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน.

ศรริพร ชูประสูติ. (2559). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ กรณีศึกษา: เขตห้ามล่าสัตว์ป่าเขาพระแทว จังหวัดภูเก็ต. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์).