ผลของรูปแบบที่เหมาะสมในการใช้ปุ๋ยแบบเม็ดต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของข้าวไร่

บทคัดย่อ

การทดลองครั้งที่มีวัตถุประสงค์เพื่อหารูปแบบที่เหมาะสมในการให้ปุ๋ยในการผลิตข้าวไร่พันธุ์หอมดง วางแผน การทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ (CRD) แบ่งเป็น 5 กรรมวิธีๆละ 50 กระถาง จำนวน 5 ซ้ำๆละ 10 กระถาง การทดลองประกอบด้วยกรรมวิธีที่ 1 ไม่เติมธาตุอาหาร (ควบคุม) กรรมวิธีที่ 2 เติมปุ๋ยเคมี 46-0-0 โดยการหว่านผิวดิน กรรมวิธีที่ 3 เติมปุ๋ยเคมี 46-0-0 โดยการฝังกลบ กรรมวิธีที่ 4 เติมปุ๋ยอินทรีย์โดยการหว่านผิวดิน และกรรมวิธีที่ 5 เติมปุ๋ยอินทรีย์โดยการฝังกลบ ทำการศึกษาเปอร์เซ็นต์ต้นกล้ารอดตาย การเจริญเติบโต ได้แก่ ความสูงต้น จำนวนหน่อต่อกอ ค่าความเขียวใบ (SPAD - unit) ในวันที่ 30 และวันที่ 65 ของการปลูก และเก็บข้อมูลวันที่ออกรวง 50 เปอร์เซ็นต์ จำนวนรวงต่อกอ อายุสุกแก่ 50 เปอร์เซ็นต์ จำนวนเมล็ดต่อรวง เปอร์เซ็นต์เมล็ดสมบูรณ์ และน้ำหนักข้าวเปลือก 1,000 เมล็ด และธาตุอาหารพืชและจุลินทรีย์รวมในดินหลังการทดลอง ผลการศึกษาพบว่า ความสูงต้น ความเขียวใบ และจำนวนต้นต่อกอของข้าวที่อายุ 30 วันมีความแตกต่างกันน้อย แต่วันที่ 65 พบว่ากรรมวิธีที่ใช้ปุ๋ยอินทรีย์แบบฝังกลบมีค่าดังกล่าวไม่มีความแตกต่างทางสถิติกับที่ใช้ปุ๋ยเคมี 46-0-0 ทั้งแบบหว่านผิวดินและฝังกลบและมีค่ามากกว่ากรรมวิธีอื่น โดยมีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติ (p<0.01) ส่วนวันที่ออกรวง 50 เปอร์เซ็นต์ จำนวนรวงต่อกอ และอายุสุกแก่ 50 เปอร์เซ็นต์ จำนวนเมล็ดต่อรวง เปอร์เซ็นต์เมล็ดสมบูรณ์สอดคล้องกันกับการเจริญเติบโต แต่น้ำหนักข้าวเปลือก 1,000 เมล็ดพบว่าที่ใช้ปุ๋ยอินทรีย์น้ำหนักเมล็ดน้อยกว่าการใช้ปุ๋ยเคมี 46-0-0 และ ค่า pH ค่า EC ค่าอินทรีย์วัตถุในดิน (OM)

ปริมาณไนโตรเจนรวมในดิน (Total N) ปริมาณฟอสเฟตรวม (Total P₂O₅) ปริมาณโพแทชรวม (Total K₂O) ค่าคาร์บอนต่อไนโตรเจน (C/N Ratio) ปริมาณลดลงตามการเจริญเติบโตของข้าว ส่วนปริมาณจุลินทรีย์รวม พบว่าที่ไม่ใช้ปุ๋ยและที่ใช้ปุ๋ยเคมี 46-0-0 ปริมาณจุลินทรีย์รวมน้อยกว่าที่ใช้ปุ๋ยอินทรีย์แบบหว่านผิวดินและแบบฝังกลบ โดยมีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติ (p<0.01)