องค์ความรู้ในปัจจุบันเกี่ยวกับเชื้อพาร์โวไวรัสที่พบในประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
โรคลำไส้อักเสบในสุนัข (canine viral enteritis) เป็นโรคติดเชื้อที่สำคัญและมักพบได้บ่อยในสุนัข โดยเชื้อที่เป็นสาเหตุหลักในการก่อโรค คือ canine parvovirus type 2 (CPV-2) อาการทางคลินิกที่พบได้บ่อยคือ มีไข้ อาเจียน และท้องเสียทั้งมีและไม่มีเลือดปน และพบอัตราการตายสูงในลูกสุนัขเนื่องจาก ภาวะ ขาดน้ำ (dehydration) และ กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ (myocarditis) เชื้อ CPV-2 ถูกค้นพบครั้งแรกในช่วงท้ายทศวรรษที่ 1970 และแพร่กระจายไปในประชากรสุนัขทั่วโลกภายในระยะเวลาเพียง 2 ปี ต่อมาพบการ เปลี่ยนแปลงที่บริเวณ antigenic sites บนยีน VP2 ของเชื้อไวรัส ทำให้เกิดเชื้อไวรัส CPV-2 สายพันธุ์ใหม่เกิดขึ้น คือ CPV-2a และ CPV-2b โดยพบการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสทั้งสองสายพันธุ์ไปอย่างกว้างขวางทั่วโลกรวมถึงในประเทศไทย หลังจากนั้นไม่นานจึงมีการพบเชื้อไวรัสสายพันธุ์ CPV-2c โดยไวรัสสายพันธุ์นี้ สามารถก่อโรคได้รุนแรงและพบอัตราการตายสูงในสุนัขโตได้มากกว่าเชื้อ CPV-2 สายพันธุ์อื่น และอีกทั้งยังสามารถก่อโรครุนแรงได้ในแมว จากการศึกษาระบาดวิทยาเชิงโมเลกุลชี้ให้เห็นว่าเชื้อ CPV-2c มีการแพร่กระจายไปแล้วทั่วโลกและมีความชุกที่เพิ่มมากขึ้น การตรวจวินิจฉัยการติดเชื้อ CPV-2 ด้วยวิธีการทั่วไป (traditional method) สามารถทำการวิเคราะห์ได้หลายวิธี เช่น การเพาะแยกเชื้อไวรัสในเซลล์เพาะเลี้ยงชนิด Madin-Darby canine kidney (MDCK) และการยืนยันการติดเชื้อไวรัสด้วยวิธี hemagglutination assay (HA) เป็นต้น อย่างไรก็ตามวิธีการเหล่านี้มีข้อเสียบางประการคือ มีความไวต่ำและใช้เวลานาน ดังนั้นวิธี ทางอณูชีววิทยา (molecular method) เช่น ปฏิกิริยาลูกโซ่พอลิเมอเรส (Polymerase Chain Reaction; PCR), nested PCR และ Multiplex PCR จึงถูกพัฒนาขึ้นเพื่อช่วยในการตรวจวินิจฉัยการติดเชื้อไวรัสให้มีประสิทธิภาพและสะดวกมากยิ่งขึ้น องค์ความรู้จากบทความฉบับนี้อาจเป็นประโยชน์ สำหรับนักศึกษาสัตวแพทย์ นักศึกษาเทคนิคการสัตวแพทย์ สัตวแพทย์ ตลอดจนนักวิจัยที่มีความสนใจศึกษาเกี่ยวกับเชื้อพาร์โวไวรัส
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Barr, S.C. and D.D. Bowman. 2006. The Five-Minute Veterinary Consult Clinical Companion: Canine and Feline Infectious Diseases and Parasitology. 1st ed. Blackwell Publishing. Ames. p. 110-117.
Buonavoglia, C., V. Martella, A. Pratelli, M. Tempesta, A. Cavalli, D. Buonavoglia, G. Bozzo, G. Elia, N. Decaro and L. Carmichael. 2001. Evidence for evolution of canine parvovirus type 2 in Italy. J. Gen. Virol. 82(12): 3021-3025.
Charoenkul, K., R. Tangwangvivat, T. Janetanakit, S. Boonyapisitsopa, N. Bunpapong, S. Chaiyawong and A. Amonsin. 2019. Emergence of canine parvovirus type 2c in domestic dogs and cats from Thailand. Transbound. Emerg. Dis. 66(4): 1518-1528.
Decaro, N., C. Desario, D.D. Addie, V. Martella, M.J. Vieira, G. Elia, A. Zicola, C. Davis, G. Thompson, E. Thiry, U. Truyen and C. Buonavoglia. 2007. The study molecular epidemiology of canine parvovirus, Europe. Emerg. Infec.t Dis. 13(8): 1222-1224.
Decaro, N., C. Desario, G. Elia, V. Martella, V. Mari, A. Lavazza, M. Nardi and C. Buonavoglia. 2008. Evidence for immunisation failure in vaccinated adult dogs infected with canine parvovirus type 2c. New Microbiol. 31(1): 125-130.
Decaro, N., G. Elia, C. Desario, S. Roperto, V. Martella, M. Campolo, A. Lorusso, A. Cavalli and C. Buonavoglia. 2006. A minor groove binder probe real time PCR assay for discrimination between type-2 based vaccines and field strains of canine parvovirus. J. Virol. Methods. 136(1-2): 65-70.
Decaro, N., M. Campolo, C. Desario, G. Elia, V. Martella, E. Lorusso and C. Buonavoglia. 2005. Maternally-derived antibodies in pups and protection from canine parvovirus infection. Biologicals. 33(4): 261-267.
Desario, C., N. Decaro, M. Campolo, A. Cavalli, F. Cirone, G. Elia, V. Martella, E. Lorusso, M. Camero and C. Buonavoglia. 2005. Canine parvovirus infection: which diagnostic test for virus. J. Virol. Methods. 121(1-2): 179-185.
Florent, G. 1986. Enzyme-linked immunosorbent assay for single serum diagnosis of canine parvovirus disease. Vet. Rec. 119: 479.
Greene, C.E. 2006. Canine viral enteritis. In: Greene, C.E., ed. Infectious Disease of the Dog and Cat. 3rd ed. W.B. Saunders. Philadelphia. p. 63-73.
Greene, C.E. and N. Decaro. 2012. Canine viral enteritis. In: Greene, C.E., ed. Infectious Disease of the Dog and Cat. 4th ed. W.B. Saunders. St. Louis. p. 67-75.
Hoelzer, K., L.A. Shackelton, C.R. Parrish and E.C. Holmes. 2008. Phylogenetic analysis reveals the emergence, evolution and dispersal of carnivore parvoviruses. J. Gen. Virol. 89(9): 2280-2289.
Hueffer, K., J.S. Parker, W.S. Weichert, R.E. Geisel, J.Y. Sgro and C.R. Parrish. 2003. The natural host range shift and subsequent evolution of canine parvovirus resulted from virus-specific binding to the canine transferrin receptor. J. Virol. 77(3): 1718-1726.
Inthong, N., S. Kaewmongkol, N. Meekhanon, K. Sirinarumit and T. Sirinarumitr. 2020. Dynamic evolution of canine parvovirus in Thailand. Vet World. 13(2): 245–255.
Kapil, S., E. Cooper, C. Lamm, B. Murray, G. Rezabek, L. Johnston, G. Campbell and B. Johnson. 2007. Canine Parvovirus Types 2c and 2b circulating in North American dogs in 2006 and 2007. J. Clin. Microbiol. 45(12): 4044-4047.
Kumar, M., S. Chidri and S. Nandi. 2011. A sensitive method to detect canine parvoviral DNA in faecal samples by nested polymerase chain reaction. Indian J. Biotechnol. 10:183-187.
MacLachlan, N.J. and E. J. Dubovi. 2016. Fenner's Veterinary Virology. 5th ed. Elsevier Inc. London. P. 245-257.
National Center for Biotechnology Information (NCBI). 2018. Canine parvovirus isolate CPV SH14, complete genome. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/nuccore/KT382542. (Accessed 23 February 2019).
Nelson, C.D., L.M. Palermo, S.L. Hafenstein and C.R. Parrish. 2007. Different mechanisms of antibody-mediated neutralization of parvoviruses revealed using the fab fragments of monoclonal antibodies. Virology 361(2): 283–293.
Organtini, L.J., A.B. Allison, T. Lukk, C.R. Parrish and S. Hafenstein. 2015. Global displacement of canine parvovirus by a host-adapted variant: structural comparison between pandemic viruses with distinct host ranges. J. Virol. Methods. 89(3): 1909-1912.
Parrish, C.R. 1990. Emergence, natural history, and variation of canine, mink and feline parvoviruses. Adv. Virus Res. 38: 403-450.
Parrish, C.R. 1999. Host range relationships and the evolution of canine parvovirus. Vet. Microbiol. 69(1-2): 29-40.
Parrish, C.R. and L.E. Carmichael. 1986. Characterization and recombination mapping of an antigenic and host range mutation of canine parvovirus. Virology 148(1): 121-132.
Parrish, C.R., C.F. Aquadro, M.L. Strassheim, J.F. Evermann, J.Y. Sgro and H.O. Mohammed. 1991. Rapid antigenic-type replacement and DNA sequence evolution of canine parvovirus. J Virol. 65(12): 6544-6552.
Parrish, C.R., P. Have, W.J. Foreyt, J.F. Evermann, M. Senda and L.E. Carmichael. 1988. The global spread and replacement of canine parvovirus strains. J. Gen. Virol. 69(5): 1111-1116.
Parthiban, S., H.K. Mukhopadhyay, P.X. Antony and R.M. Pillai. 2010. Molecular typing of canine parvovirus occurring in Pondicherry by multiplex PCR and PCR-RFLP. Indian J Virol. 21(1): 86-89.
Pesavento, P.A. and B.G. Murphy. 2014. Common and emerging infectious diseases in the animal shelter. Vet Pathol. 51(2): 478-491.
Phromnoi, S., K. Sirinarumitr and T. Sirinarumitr. 2010. Sequence analysis of VP2 gene of canine parvovirus isolates in Thailand. Virus Genes. 41(1): 23-29.
Pollock, R.V. and L.E. Carmichael. 1983. Canine viral enteritis. Vet. Clin. North Am. Small Anim. Pract. 13(3): 551-566.
Remond, M., P. Boireau and F. Lebreton. 1992. Partial DNA cloning and sequencing of a canine parvovirus vaccine strain: application of nucleic acid hybridization to the diagnosis of canine parvovirus disease. Arch. Virol. 127(1): 257-269.
Sakulwira, K., K. Oraveerakulb and Y. Poovorawanc. 2001. Detection and genotyping of canine parvovirus in enteritic dogs by PCR and RFLP. Science Asia. 27: 143-147.
Sakulwira, K., P. Vanapongtipagorn, A. Theamboonlers, K. Oraveerakul and Y. Poovorawan. 2003. Prevalence of canine coronavirus and parvovirus infections in dogs with gastroenteritis in Thailand. Veterinarni Medicina. 48(6): 163-167
Shackelton, L.A., C.R. Parrish, U. Truyen and E.C. Holmes. 2005. High rate of viral evolution associated with the emergence of carnivore parvovirus. PNAS 102(2): 379-384.
Suksawat, F., C. Somkiat, T. Sangmo, T. Kittimongkol and N. Swasdipan. 2009. Survey of Canine Coronavirus and Parvovirus from Dogs with Bloody Diarrhea in Khon Kaen, Mahasarakham, Nakhonrachasima, and Ubolrachathani Provinces. KKU. Vet. J. 19(1): 64-71. (in Thai)
Thomas, N.J., W.J. Foreyt, J.F. Evermann, L.A. Windberg and F.F. Knowlton. 1984. Seroprevalence of canine parvovirus in wild coyotes from Texas, Utah, and Idaho (1972 to 1983). J. Am. Vet. Med. Assoc. 185(11): 1283-1287.
Tijssen, P., M. Agbandje-McKenna, J.M. Almendral, M. Bergion, T.W. Flegel, K. Hedman, J. Kleinschmidt, Y. Li, D.J. Pintel and P. Tatatersall. 2014. The family Parvoviridae. Arch. Virol. 159(5): 1239-1247.
Truyen, U., A. Gruenberg, S.F. Chang, B. Obermaier, P. Veijalainen and C.R. Parrish. 1995. Evolution of the feline-subgroup parvoviruses and the control of canine host range in vivo. J. Virol. 69(8): 4702-4710.
Truyen, U., J.F. Evermann, E. Vieler and C.R. Parrish. 1996. Evolution of canine parvovirus involved loss and gain of feline host range. Virol. J. 215(2): 186-189.
Tsao, J., M.S. Chapman, M. Agbandje, W. Keller, K. Smith, H. Wu, M. Luo, T.J. Smith, M.G.
Rossmann, R.W. Compans and C.R. Parrish. 1991. The three-dimensional structure of canine parvovirus and its functional implications. Science 251(5000): 1456-1464.
Uwatoko, K., M. Sunairi, M. Nakajima and K. Yamaura. 1995. Rapid method utilizing the polymerase chain reaction for detection of canine parvovirus in faeces of diarrheic dogs. Vet. Microbiol. 43: 315-323.
