การประเมินความเสี่ยงทางอาชีวอนามัยต่อความผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อจากการสัมผัสปัจจัยทางการยศาสตร์การทำงานของบุคลากรโรงพยาบาลจิตเวชนครพนมราชนครินทร์ จังหวัดนครพนม

บทคัดย่อ

บุคลากรทางการแพทย์ในโรงพยาบาลจิตเวชมีความเสี่ยงทางการยศาสตร์ที่อาจส่งผลกระทบโดยตรงต่อสุขภาพและประสิทธิภาพการทำงาน การศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินระดับความเสี่ยงทางการยศาสตร์และปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับความผิดปกติของระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อในบุคลากรโรงพยาบาลจิตเวชนครพนมราชนครินทร์ เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง (Cross-sectional descriptive study) กลุ่มตัวอย่าง 85 ราย คัดเลือกด้วยวิธีสุ่มตัวอย่างแบบง่าย (Simple random sampling) โดยแบ่งตามลักษณะงานที่คล้ายคลึงกัน (Similar exposure groups) ประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์ด้วย Rapid Upper Limb Assessment (RULA) และ Rapid Entire Body Assessment (REBA) ผลการศึกษาพบว่า บุคลากรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (ร้อยละ 69.41) อายุเฉลี่ย 41.81 ± 10.01 ปี และมีดัชนีมวลกายอยู่ในเกณฑ์อ้วนระดับ 2 (ร้อยละ 22.35) พฤติกรรมการออกกำลังกายไม่สม่ำเสมอ (ร้อยละ 71.76) ระดับความเสี่ยงทางการยศาสตร์โดย RULA/ REBA อยู่ที่ระดับ 3 (ร้อยละ 75.00) กลุ่มอาการทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อที่อาการรุนแรงระดับมากถึงมากเกินทนไหว 3 ตำแหน่งแรก ได้แก่ ไหล่ (ร้อยละ 55.29) หลังส่วนบน (ร้อยละ 49.41) และหลังส่วนล่าง (ร้อยละ 44.71) จากการประเมินปัจจัยเสี่ยงพบว่าพฤติกรรมการออกกำลังกายไม่สม่ำเสมอ มีความสัมพันธ์กับอาการผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้ออย่างมีนัยสำคัญ (OR = 9.33, 95% CI = 2.506-34.764, P-value < 0.001) บุคลากรในโรงพยาบาลมีการสัมผัสสิ่งคุกคามทางการยศาสตร์และความเสี่ยงต่อการเกิดความผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อที่เกิดจากการทำงาน ซึ่งอาจแตกต่างกันตามลักษณะงานที่ปฏิบัติ ดังนั้นการประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์ต่อความผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อโดยใช้เครื่องมือในรูปแบบการประเมินท่าทางการทำงานที่เหมาะสม จึงเป็นแนวทางในการได้ข้อมูลพื้นฐานในการวางแผนการปรับปรุงสภาพการทำงานเพื่อลดความเสี่ยงจากการทำงาน รวมทั้งเป็นแนวทางในการเสริมสร้างสุขภาพที่เหมาะสมกับบุคลากรต่อไป