สมการพยากรณ์ความตั้งใจในการฉีดวัคซีนโควิด-19 ของผู้สูงอายุ: กรณีศึกษา จังหวัดจันทบุรี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างตัวแบบการถดถอยลอจิสติกทวิภาค ในการทำนายโอกาสการฉีดหรือ ไม่ฉีดวัคซีนโควิด-19 ของผู้สูงอายุ กลุ่มประชากรที่ศึกษา คือ ผู้ที่อาศัยอยู่ในพื้นที่จังหวัดจันทบุรีที่มีอายุ 60 ปี ขึ้นไป จำนวน 272 คน โดยสุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอนเพื่อรวบรวมข้อมูลทั้งในรูปแบบกระดาษและแบบออนไลน์เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามผู้วิจัยสร้างขึ้นภายใต้กรอบแนวคิดทฤษฎีพฤติกรรมตามแผนเกี่ยวกับทัศนคติที่มีต่อวัคซีนโควิด-19 อิทธิพลจากสังคมเกี่ยวกับพฤติกรรมการรับวัคซีนโควิด-19 การรับรู้การควบคุมตนเองในการไปฉีดวัคซีนโควิด-19 และความตั้งใจในการฉีดวัคซีนโควิด-19 โดยแบบสอบถามมีค่าดัชนีความตรงตามเนื้อหา (CVI) ระหว่าง 0.87-1.00 และตรวจสอบค่าความเชื่อมั่นโดยใช้สูตรสัมประสิทธิ์แอลฟ่าของครอนบาค (Cronbach’ s Alpha Coefficients) มีค่าระหว่าง 0.80-0.84 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสิถิติการถดถอยลอจิสติกทวิภาค (binary logistic regression) โดยการนำเข้าตัวแปรแบบ Enter method ผลการวิจัยพบว่า ตัวแปรที่มีความสำคัญต่อการตัดสินใจเข้ารับการฉีดวัคซีนโควิด-19 ของผู้สูงอายุมีทั้งหมด 6 ตัว ได้แก่ 1) ความเชื่อว่าวัคซีนมีความจำเป็นสำหรับผู้สูงอายุ 2) ความเชื่อว่าวัคซีนจะทำให้ทุกคนสามารถกลับมาใช้ชีวิตได้ตามเดิม 3) อิทธิพลจากสมาชิกภายในครอบครัว 4) การเห็นคล้อยตามบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุข 5) การรับรู้ว่าวัคซีนมีประสิทธิภาพดี และ 6) การรับรู้ว่าวัคซีนช่วยลดความรุนแรงต่อการติดเชื้อ ผลทดสอบความเหมาะสมของตัวแบบลอจิตมีค่า Cox & Snell R2 = 0.502 และค่า Nagelkerke R2 = 0.736 แสดงว่า ตัวแปรสามารถร่วมกันอธิบายความผันแปรของความตั้งใจในการฉีดวัคซีนโควิด-19 ได้ร้อยละ 50.2 และ 73.6 ตามลำดับ โดยสมการสามารถทำนายได้ถูกต้องโดยรวมร้อยละ 84.6
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
Abusalem, S., Abuhammad, S., Sha, S., Mar, M.M., Aljeesh, Y. & Eldeirawi, K.M. (2022). Intentions to Receive COVID-19 Vaccination among People in Gaza Strip. Electronic Journal of General Medicine, 19(6): em412.
Adu, P., Poopola, T., Medvedev, O.N., Collings, S., Mbinta, J., Aspin, C. & Simpson, C.R. (2023). Implications for COVID-19 Vaccine Uptake: A Systematic Review. Journal of Infection and Public Health, 16(3): 441-466.
Ajzen, I. (1991). The Theory of Planned Behavior. Organ Behav Hum Decis Process., 50(2): 179-211.
Ajzen, I. (2006). Behavioral Interventions Based on the Theory of Planned Behavior. Retrieved 30 May 2021, from https://www.researchgate.net/publication/245582784_Behavioral_Inter ventions_Based _on_the_Theory_of_Planned_Behavior.
Al Janabi, T. & Pino, M. (2021). Predictors for Actual COVID-19 Vaccine Uptake and Intended Booster Dosage among Medical Students of an Osteopathic Medical School in New York. Epidemiologia., 2(4): 553-563.
Ali-Saleh, O., Khatib, M. & Hadid, S. (2023). Factors Predicting Compliance with the Uptake of the Third COVID-19 Vaccine among the Arab Minority in Israel. Health & Social Care in the Community, 2023: 1-10.
Berger, E. (2023). Covid Officials Say New ‘Arcturus’ Variant Could Be Linked to Conjunctivitis | Coronavirus | The Guardian. Retrieved 8 June 2023, from https://www.theguardian.Com/world/2023/may/09/covid-variant-arcturus-conjunctivitis.
Boontawee, C. (2022). Factors Affecting the Decision to Vaccinate Booster Shots of the Coronavirus (COVID-19) among the Personnel of Nursing Department, Police General Hospital. Journal of Research for Health Improvement and Quality of Life, 12(2):49-60.
Callow, M.A & Callow, D.D. (2021). Older Adults’ Behavior Intentions Once a COVID-19 Vaccine Becomes Available. J Appl Gerontol., 40(9): 943-952.
Caple, A., Dimaano, A., Sagolili, M.M., Uy, A.A., Aguirre, P.M., Alano, D.L., Camaya, G.S., Ciriaco, B.J.,Clavo, P.J.M., Cuyugan D., Fermo, C.F.G., Lanete, P.J., La Torre A.J., Loteyro, T., Lua, R.M.,Manansala, N.J., Mosquito, R.W., Orfanel A.E., Pascual G.M., Sale A.J., Tendenilla S.L., Trinidad,M.S.L, Trinidad, N.J, Verano D.L, Austriaco, N. (2022). Interrogating COVID-19 Vaccine Intent in the Philippines with a Nationwide Open-Access Online Survey. PeerJ., 10: e12887.
Charoensit, O. (2017). Binary Logistic Regression Analysis for Social Science Research. SAU Journal of Social Sciences & Humanities, 1(2): 1-9. (in Thai)
Chu, H. & Liu, S. (2021). Integrating Health Behavior Theories to Predict American’s Intention to Receive a COVID-19 Vaccine. Patient Educ Couns., 104(8): 1878-1886.
Cordina, Maria, Mary A. Lauri, & Josef Lauri. (2021). Attitudes towards Covid-19 Vaccination, Vaccine Hesitancy and Intention to Take the Vaccine. Pharm Pract (Granada), 19(1): 2317.
Drazkowski, D. & Trepanowski, R. (2022). Reactance and Perceived Disease Severity as Determinants of COVID-19 Vaccination Intention: An Application of the Theory of Planned Behavior. Psychol Health Med., 27(10): 2171–2178.
Ezati Rad, R., Kahnouji, K., Mohseni, S., Shahabi, N., Noruziyan, F., Farshidi, H., Hosseinpoor, M., Kashani, S., Takhti, K., Azad, M.H., & Teamur Aghamolaei. (2022). Predicting the COVID-19 Vaccine Receive Intention Based on the Theory of Reasoned Action in the South of Iran. BMC PublicHealth, 22(1): 229.
Fadda, M., Suggs L.S. & Albanese, E. (2021). Willingness to Vaccinate against Covid-19: A Qualitative Study Involving Older Adults from Southern Switzerland. Vaccine: X, 8:100108.
Fan, C.W., Chen, I.H., Ko, N.Y., Yen, C.F., Lin, C.Y., Griffiths M.D. & Pakpour, A.H. (2021). Extended Theory of Planned Behavior in Explaining the Intention to COVID-19 Vaccination Uptake among Mainland Chinese University Students: An Online Survey Study. Hum Vacc and Immunother, 17(10): 3413-3420.
Harris, J. K. (2021). Primer on Binary Logistic Regression. Fam Med Com Health, 9: e001290.
Hayashi, Y., Romanowich, P. & Hantula, D.A. (2022). Predicting Intention to Take a COVID-19 Vaccine in the United States: Application and Extension of Theory of Planned Behavior. Am J Health Promot., 36(4): 710-713.
Husain, F., Shahnawaz, M.G., Khan, N.H., Parveen, H. & Savani, K. (2021). Intention to Get COVID-19 Vaccines: Exploring the Role of Attitudes, Subjective Norms, Perceived Behavioral Control, Belief in COVID-19 Misinformation, and Vaccine Confidence in Northern India. Hum Vaccin Immunother. 17(11): 3941-3953.,
Khowsroy, K., Yajai, S., Khowsoi, V., Khaojang, C., Tookaew, R., Wongsangnoi, P. & Limcharoen, S. (2022). COVID-19 Vaccination Intention and Related Factors among Older Adults in Chanthaburi Province. J Prapokklao Hosp Clin Med Educat Center, 39(4): 466-474. (in Thai)
Kittipimpanon, K., Maneesriwongul, W., Butsing, N., Visudtibhan, J. & Leelacharas, S. (2022). COVID-19 Vaccine Literacy, Attitudes, and Vaccination Intention Against COVID-19 Among Thai Older Adults. Patient Preference and Adherence, 16: 2365-2374.
Limbu, Y. B., Gautam, R.K. & Zhou, W. (2022). Predicting Vaccination Intention against COVID-19 Using Theory of Planned Behavior: A Systematic Review and Meta-Analysis. Vaccines, 10(12): 2026.
Manageronline. (2022). ‘MorYong’ We Will Not Achieve Herd Immunity as Everyone Have to Be Vaccinated. September 4. Retrieved 4 June 2023, from https://mgronline.com/uptodate/detail/9640000087584. (in Thai)
Mathieu, E., Ritchie, H., Ortiz-Ospina, E., Roser, M., Hasell, J., Appel, C., Giattino, C. & Rodés-Guirao, C.(2020). Coronavirus Pandemic (COVID-19). Our World in Data, 5(7): 947-953.
O’Mary, L. (2023). Bivalent Booster Helps Prevent Symptoms from XBB.1.5: Study. Retrieved 8 June 2023, from https://www.medscape.com/viewarticle/987565.
Seddig, D., Maskileyson, D., Davidov, E., Ajzen, I. & Schmidt, P. (2022). Correlates of COVID-19 Vaccination Intentions: Attitudes, Institutional Trust, Fear, Conspiracy Beliefs, and Vaccine Skepticism. Soc Sci Med., 302: 114981.
Shmueli, L. (2021). Predicting Intention to Receive COVID-19 Vaccine among the General Population Using the Health Belief Model and the Theory of Planned Behavior Model. BMC Public Health, 21(1): 804.
Thato, R. (2018). Nursing Research: Concepts to Application. 4th ed. Chulalongkorn University Printing House, Bangkok. (in Thai)
Vivek Raj, S.N. & Manivann, S.K. (2022). Machine Learning Models to Predict COVID-19 Vaccination Intention: An INDian Study. Intern Journal of Profess Bus Review, 7(6): 1-16.
Wang, J., Li, T., Ge, J., Zhou, M., Walker, A.N., Chen, J., Zhang, T., Zhang, K., Gu, S., & You, H. (2023). Applying Two Behavioral Theories to Predict the Willingness to Receive COVID-19 Vaccine Booster in the Elderly: A Cross-Sectional Study. Res Social Adm Pharm., 19(3): 495-501.
Wilson, S.L. & Wiysonge, C. (2020). Social Media and Vaccine Hesitancy. BMJ Global Health, 5(10): 4206.
Zaid, S.A. & Al Bahy, M.P. (2022). Exploring the Role of Theory of Planned Behavior on Covid-19 Vaccination Intention. JEHCP., 11(3): 608-24.