การหาสภาวะที่เหมาะสมของระยะเวลาและอัตราส่วนของสารผนึกสี ในการย้อมสีผ้าฝ้าย 100 เปอร์เซ็นต์ ด้วยกาแฟสำเร็จรูป

Abstract

          งานวิจัยนี้ศึกษาสภาวะที่เหมาะสมของระยะเวลาและอัตราส่วนของสารผนึกสีในการย้อมสีผ้าฝ้าย 100 เปอร์เซ็นต์ ด้วยกาแฟสำเร็จรูป กาแฟสำเร็จรูปจะถูกนำมาต้มด้วยน้ำร้อนที่อุณหภูมิ 60-65 องศาเซลเซียส ที่เวลา 30, 45 และ 60 นาที ทำการศึกษาชนิดของสารผนึกสี 3 ชนิดได้แก่ เกลือ สารส้ม และมะนาวพันธุ์แป้นพิจิตร 1 โดยทำการศึกษาความเข้มข้นของสารผนึกสีทั้งสามชนิดที่ 1, 5 และ 10 เปอร์เซ็นต์ ทำการศึกษาอัตราส่วนของสารผนึกสีผสม 4 ชนิด คือ ชนิด A (เกลือ 10 เปอร์เซ็นต์ สารส้ม 10 เปอร์เซ็นต์) ชนิด B (มะนาว 5 เปอร์เซ็นต์ สารส้ม 10 เปอร์เซ็นต์) ชนิด C (เกลือ 10 เปอร์เซ็นต์ มะนาว 5 เปอร์เซ็นต์) และ ชนิด D (เกลือ 10 เปอร์เซ็นต์ สารส้ม 10 เปอร์เซ็นต์ มะนาว 5 เปอร์เซ็นต์) ผลการวิจัยพบว่า เมื่อเวลาในการย้อมเพิ่มขึ้น ค่าความสว่างของสี L* (lightness) มีแนวโน้มลดลง (สีเข้มขึ้น) ส่วนค่าสีแดง-เขียว (a*) และค่าสีเหลือง-น้ำเงิน (b*) มีค่าเพิ่มขึ้น (สีออกแดงเพิ่มขึ้นและสีออกเหลืองเพิ่มขึ้นตามลำดับ) ชนิดสารผนึกสีที่ใช้ย้อมสีผ้าฝ้ายพบว่า การใช้สารส้มความเข้มข้น 5 เปอร์เซ็นต์ ให้ค่า L* ต่ำสุด (สีเข้มที่สุด) และค่าสี a* สูงสุด และเวลาที่เหมาะสมในการย้อมคือ 60 นาที สำหรับการหาอัตราส่วนของสารผนึกสีผสม พบว่าการใช้สารผนึกสีผสม ชนิด B (มะนาว 5 เปอร์เซ็นต์ สารส้ม 10 เปอร์เซ็นต์) ให้ค่าสี L ต่ำสุด (สีเข้มที่สุด) และค่าสี a* และ b* สูงสุด

          This research investigated the optimization of time and fixing agents ratio for cotton dyeing using instant coffee. The instant coffee was boiled with hot water at 60-65 °C and the dyeing time was studied at 30, 45 and 60 min. Three types of fixing agents were studied; these are salt, alum and lime cv. Pan Phichit. The concentrations of the three fixing agents were investigated at 1, 5 and 10%. Fixing agents were mixed and four types of mixing ratio were tested. These were type A (salt 10%, alum 10%) type B (lime 5%, alum 10%) type C (salt 10%, lime 5%) and type D (salt 10%, alum 10% and lime 5%). The results showed that when the dyeing time increased, the lightness (L*) of the color decreased and darker color was observed. The red-green (a*) and yellow-blue (b*) increased providing darker of red and yellow color, respectively. For the investigation of fixing agents, the use of alum at 5% gave lowest L* value (darkest color) and highest a* value. The optimal dyeing time was 60 min. For the optimization of ratios of mixed fixing agents, the use of mixed fixing agents type B (lime 5%, lime 10%) provided lowest L* value (darkest color) and highest a* and b*