ผลของโปรแกรมการส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตน ต่อความรู้ในการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลของนักศึกษาพยาบาล

Main Article Content

อาซูวันนา ลาวัลย์วุธ
อารีณี ยุปูลา
อาคิรา ภิรมย์รักษ์
อาภาวรรณ แก้วพิทักษ์
อธิวัฒน์ เมืองพูล
จิรานุวัฒน์ ชาญสูงเนิน

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลองมีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบคะแนนความรู้การใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลของนักศึกษาพยาบาลก่อนและหลังได้รับโปรแกรมการส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตนต่อความรู้ในการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผล กลุ่มตัวอย่าง คือ นักศึกษาพยาบาลชั้นปีที่ 1 วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรัง ปีการศึกษา 2567 จำนวน 38 คน เป็นกลุ่มควบคุม 19 คน กลุ่มทดลอง 19 คน เครื่องมือที่ใช้ในการดำเนินการทดลอง คือ โปรแกรมการส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตนต่อความรู้ในการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผล ซึ่งโปรแกรมนี้ผู้วิจัยได้พัฒนาขึ้นจากทฤษฎีของแบนดูรา เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนตัวและแบบประเมินความรู้การใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผล วิเคราะห์ความเที่ยงโดยใช้สูตรคูเดอร์-ริชาร์ดสัน (KR-20) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติทดสอบที ผลการวิจัยพบว่า ค่าคะแนนความรู้การใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผล ในกลุ่มทดลองหลังได้รับโปรแกรมการส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตนต่อความรู้ในการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลของนักศึกษาพยาบาลหลังการทดลอง 1 สัปดาห์ มากกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t = 8.365, p<0.05) จากการวิจัยครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่าโปรแกรมนี้สามารถนำไปประยุกต์ใช้กับประชาชนในชุมชนเพื่อส่งเสริมให้มีความรู้ในการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลต่อไป

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ลาวัลย์วุธ อ., ยุปูลา อ. ., ภิรมย์รักษ์ อ. ., แก้วพิทักษ์ อ. ., เมืองพูล อ. ., & ชาญสูงเนิน จ. (2025). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตน ต่อความรู้ในการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลของนักศึกษาพยาบาล. วารสารวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์, 4(1), 28–38. https://doi.org/10.14456/ksti.2025.3
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ปัณนัชญา แพงวงษ์, สุภาพร แนวบุตร, นงนุช โอบะ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับสมรรถนะการใช้ยาอย่างสมเหตุผลของพยาบาลเวชปฏิบัติในระบบบริการปฐมภูมิ จังหวัดนครสวรรค์. วารสารเครือข่ายส่งเสริมการวิจัยทางมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์. 2563; 3(2): 56-67.

O’Neill, J. Antimicrobial resistance: Tackling a crisis for the health and wealth of nations. The Review on Antimicrobial Resistance. 2014; 20: 1-16.

พัชราวรรณ กิจพันธ์, จันทรรัตน์ สิทธิวรนันท์. วิกฤตเชื้อดื้อยาสู่การใช้ยาอย่างสมเหตุผล. วารสารอาหารและยา. 2561; 25(2): 11-14.

ชินวัจน์ แสงอังศุมาลี, กมลวรรณ ตันติพิวัฒนสกุล, พรพรรณ ประจักษ์เนตร, สุญาณี พงษ์ธนานิกร, ณัฐกานต์ ทองแท้. ปัจจัยที่สัมพันธ์ต่อการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างไม่สมเหตุผลของประชาชนที่ใช้สื่อออนไลน์. วารสารวิชาการสาธารณสุข. 2567; 33(1): 27-37.

อัมพร ยานะ, ดลนภา ไชยสมบัติ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมการใช้ยาปฏิชีวนะของผู้รับบริการ แผนกผู้ป่วยนอกของโรงพยาบาลชุมชน. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข. 2564; 31(1): 121-34.

ณัฐพล ผลโยน. การพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผลของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน อำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม. วารสารโรงพยาบาลสกลนคร. 2566; 26(1): 89-100.

กองบริหารการสาธารณสุข สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. แนวทางการดำเนินงานพัฒนาระบบการใช้ยาอย่างสมเหตุผลในชุมชน. นนทบุรี: กลุ่มงานพัฒนาระบบสนับสนุนบริการ กองบริหารการสาธารณสุข สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข; 2563. 174.

กมลรัตน์ นุ่นคง, เอมอัชฌา วัฒนบุรานนท์. การส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุผลในชุมชนของเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก. วารสารความปลอดภัยและสุขภาพ. 2565; 15(2): 160-72.

อิสรีย์ฐิกา ชัยสวัสดิ์ จันทร์ส่องสุข, เพชรลดา บริหาร, นิภาพร เอื้อวัณณะโชติมา, วีรยุทธ์ เลิศนที, เพ็ญกาญจน์ กาญจนรัตน์, นภาภรณ์ ภูริปัญญวานิช. (2565). การพัฒนาตัวชี้วัดเพื่อติดตามและประเมินผลการขับเคลื่อนงาน การใช้ยาอย่างสมเหตุผลในชุมชนของประเทศไทย. มหาวิทยาลัยมหิดล. 378.

สมจินต์ มากพา, วิทวัฒน์ อูปคํา. การพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างความรอบรู้ด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผลของผู้ป่วยโรคเรื้อรังจังหวัดพิจิตร. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9. 2566; 17(1): 339-53.

ภัทร์อนงค์ จองศิริเลิศ, นุชน้อย ประภาโส. การประเมินผลสัมฤทธิ์ขั้นที่ 1 ของการพัฒนาระบบบริการสุขภาพให้มีการใช้ยาอย่างสมเหตุผลของโรงพยาบาลในสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. วารสารเภสัชกรรมคลินิก. 2560; 23(1): 1-12.

ศรินยา พลสิงห์ชาญ, คมวัฒน์ รุ่งเรือง. ปัจจัยคัดสรรที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลของนักศึกษาพยาบาลศาสตร์ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สุรินทร์. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข. 2564; 31(1): 211-23.

นโยบายแห่งชาติด้านยา. นโยบายแห่งชาติด้านยาและแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบยาแห่งชาติ พ.ศ. 2566-2570. [อินเตอร์เน็ต]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ 4 สิงหาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://ndi.fda.moph.go.th/ uploads/policy_file//202407 11130605.pdf.

สรัญญ์รักษ์ บุญมุสิก, รุ่งนภา จันทรา, ชุลีพร หีตอักษร. ความรู้ เจตคติและพฤติกรรมการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลของนักศึกษาพยาบาล เครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและสาธารณสุขภาคใต้. วารสารวิจัยและนวัตกรรมทางสุขภาพ. 2562; 2(1): 25-36.

อติญาณ์ ศรเกษตริน, ดาราวรรณ รองเมือง, คมสัน แก้วระยะ, ปวีณา สร้อยศรี, อินธุอร ไชยสุข. สมรรถนะการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลของนักศึกษาพยาบาลศาสตร์ วิทยาลัยพยาบาลพระจอมเกล้า จังหวัดเพชรบุรี. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้. 2563; 7(2): 206-18.

จาฤดี กองผล. การรับรู้สมรรถนะแห่งตนและการปฏิบัติตัวเพื่อป้องกันความล้มเหลวในการรักษาด้วยยาต้านไวรัสของผู้ติดเชื้อเอชไอวีในโรงพยาบาลชุมชน 4 แห่ง ในจังหวัดสงขลา. วารสารวิชาการสาธารณสุข. 2554; 23(4): 677-86.

แวนุรมี วาเลาะ, ผจงศิลป์ เพิงมาก, อุมาพร ปุญญโสพรรณ. ผลของโปรแกรมส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตนโดยการมส่วนร่วมของครอบครัวต่อความรู้พฤติกรรมการบริโภคอาหารและภาวะโภชนาการสำหรับนักเรียนมุสลิมประถมปลายที่มีภาวะผอมในจังหวัดปัตตานี: การศึกษานําร่อง. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์. 2566; 15(1): 98-120.

อาทิตนันท์ สมิงนิล, วุฒิชัย จริยา. ผลของโปรแกรมส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตนต่อความรู้ และทักษะในการปฏิบัติงานให้บริการการแพทย์ฉุกเฉินของอาสาสมัครฉุกเฉินการแพทย์ในเขตอำเภอสามง่าม จังหวัดพิจิตร. วารสารพยาบาลทหารบก. 2566; 24(3): 388-97.

Bloom, B. S., Madaus, G. F., Hastings, J. T. Handbook on Formative and Summative Evaluation of Student Learning. New York: McGraw-Hill; 1971. 923.

Bandura. A Self-efficacy the Exercise of Control. New York: W.H. Freeman and Company; 1997. 604.