ประสิทธิภาพของยาปฏิชีวนะในการยับยั้งเชื้อ Aeromonas hydrophila และผลของการรักษาในปลาดุกบิ๊กอุย (Clarias macrocephalus × Clarias gariepinus)
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินประสิทธิภาพของยาปฏิชีวนะในการยับยั้งเชื้อ Aeromonas hydrophila และศึกษาผลของการรักษาโรคติดเชื้อดังกล่าวในปลาดุกบิ๊กอุย (Clarias macrocephalus × Clarias gariepinus) โดยแบ่งการทดลองออกเป็นสองระยะ ได้แก่ ระยะแรก ทำการทดสอบความไวของเชื้อ A. hydrophila ต่อยาปฏิชีวนะ 6 ชนิด ได้แก่ Penicillin G, Streptomycin, Gentamicin, Erythromycin, Vancomycin และ Ampicillin ด้วยวิธี agar disc diffusion เพื่อคัดเลือกยาที่มีประสิทธิภาพสูงสำหรับการนำไปใช้ในระยะถัดไป ระยะที่สอง เป็นการประเมินประสิทธิผลของยาปฏิชีวนะที่มีผลยับยั้งเชื้อได้ดีในการรักษาปลาดุกบิ๊กอุยที่ติดเชื้อ A. hydrophila ผลการทดลองพบว่า Gentamicin, Erythromycin และ Ampicillin มีฤทธิ์ยับยั้งเชื้อได้อย่างมีนัยสำคัญ โดย Ampicillin ให้ผลดีที่สุดในการลดอัตราการตายของปลาที่ติดเชื้อ (เฉลี่ย 5.33 ตัว) รองลงมาคือ Gentamicin และ Erythromycin (เฉลี่ย 6.66 ตัว) ในขณะที่กลุ่มควบคุมที่ไม่ได้รับการรักษามีอัตราการตายสูงสุด (เฉลี่ย 9.66 ตัว) ซึ่งความแตกต่างดังกล่าวมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ P ≤ 0.05 สรุปได้ว่า Ampicillin เป็นยาปฏิชีวนะที่มีประสิทธิภาพสูงสุดในการควบคุมโรคติดเชื้อ A. hydrophila ในปลาดุกบิ๊กอุย และผลการศึกษานี้สนับสนุนแนวทางการเลือกใช้ยาปฏิชีวนะอย่างเหมาะสมเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการควบคุมโรคในระบบการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำอย่างยั่งยืน
Downloads
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เจ้าของลิขสิทธิ์ (สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์) ผู้เขียน ตกลงว่าการทำสำเนาบทความหรือส่วนใดส่วนหนึ่งของบทความดังกล่าวในรูปแบบสิ่งพิมพ์หรืออิเล็กทรอนิกส์ตามที่ได้รับอนุญาต จะต้องระบุประกาศลิขสิทธิ์ตามที่กำหนดไว้ในวารสาร พร้อมทั้งอ้างอิงข้อมูลฉบับสมบูรณ์ของบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารที่จัดทำโดย สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ อย่างครบถ้วนทุกครั้ง
เอกสารอ้างอิง
กรมประมง. สถิติการประมงแห่งประเทศไทย. [อินเทอร์เน็ต]. 2543. [เข้าถึงเมื่อ 2 ธันวาคม พ.ศ.2567]. เข้าถึงได้จาก: https://www4.fisheries.go.th.
ปณรัตน์ ผาดี. โรคและการวินิจฉัยโรคปลา. กรุงเทพฯ: โอเดียนสโตร์. 2552.
กมลพร ภูวตานนท์, สุปราณี ชินบุตร. แบคทีเรียที่เป็นการก่อโรคในปลาดุก. ม.ป.ป.
สุเมธี ส่งเสมอ. การเตรียมอาหารเลี้ยงเชื้อตามมาตรฐานนานาชาติ. สาขาอุตสาหกรรมอาหาร สํานักวิชาเทคโนโลยีการเกษตรและอุตสาหกรรมอาหาร มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์. 2565.
Janda, James M., Abbott, Sandra L. The genus Aeromonas: Taxonomy, pathogenicity, and infection. Clinical Microbiology Reviews. 2010. 23(1), 35–73. DOI: 10.1128/CMR.00039-09
อนุวัต สงสม. ปัจจัยเชิงสาเหตุของความจงรักภักดีทางอิเล็กทรอนิกส์. กรณีศึกษาการซื้อสินค้าออนไลน์ของผู้บริโภคเจเนอร์ชันซี. วารสารเวทีวิจัยมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์. 2563. 15(2), 85–100.
บุญกว้าง การุณ, นนทวิทย์ อารีชน. การศึกษาความต้านทานต่อเชื้อ Aeromonas hydrophila ปลาดุกลูกผสมโดยการทดลอง. คณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. 2537. 32: 475-487.
นฤมล อัศวเกศมณี. การเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยด้วยถั่วหรั่งในระดับที่แตกต่างกัน. โปรแกรมวิชาเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา. 2554. 1-9.
สถาบันวิจัยสุขภาพสัตว์น้ำกรมประมง. ยาและสารเคมีเพื่อการป้องกันและรักษาโรคสัตว์น้ำ. [อินเทอร์เน็ต]. 2543. [เข้าถึงเมื่อ 2 ธันวาคม พ.ศ.2567]. เข้าถึงได้จาก: https://www.fisheries.go.th.
เอกพล วังคะฮาต. ผลของการติดเชื้อ Aeromonas hydrophila ต่อค่าทางโลหิตวิทยาในปลาดุกลูกผสม (Clarias macrocephalus × C. gariepinus) และการทดสอบความไวของเชื้อต่อยาปฏิชีวนะ. วารสารวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. 2561. 34(1): 151–166.
Hossain, Mohammad Anwar, Islam, Mohammad Morshed, Rahman, Mohammad Moniruzzaman, Kabir, Shah Mohammad Lutful. Efficacy of antibiotics against Aeromonas hydrophila infection in catfish (Clarias batrachus). Aquaculture Research. 2013. 44(5), 789–796. DOI: 10.1111/j.1365-2109.2012.03188.x
Saha, Debashis, Chowdhury, Pranab, Mandal, Subrata. Therapeutic effect of antibiotics incorporated feed on Aeromonas hydrophila infection in catfish (Clarias batrachus). Journal of Fish Diseases. 2021. 44(2), 301–309. DOI: 10.1111/jfd.13272
Laith AbdulRazzak, Najiah Musa. Aeromonas hydrophila. antimicrobial susceptibility and histopathology of isolates from diseased catfish, Clarias gariepinus (Burchell). J. Aquac. Res. Development. 2013. 5(2) (2013) 115 – 121. DOI: 10.4172/2155-9546.1000215
Zhang, Rong, Xu, Zhijiang, Shen, Weiyi, Cai, Jiachang. Emergence of blaKPC-2carrying Aeromonas hydrophila in a Chinese hospital. Genomic and phenotypic characterization. Frontiers in Microbiology. 2022. 13. 918561. DOI: 10.3389/fmicb.2022.918561
Mulia, D. S., Rahman Dwi, N., Suwarsito, Muslimin, B. Antibiotic resistance of Aeromonas spp. isolated from diseased fish in Java, Indonesia. Journal Akuakultur Rawa Indonesia. 2021. 9(1). 1–12.
El-Bahar, Hanan M., Abd El-Aziz, Reda M., El-Gohary, Amal E. Bacteriological studies on Aeromonas hydrophila affecting Oreochromis niloticus in aquaculture system. Benha Veterinary Medical Journal. 2015. 28(2), 118–128.
Yardimci, Berrin, Aydin, Fatih. Antibiotic susceptibility of Aeromonas hydrophila isolated from rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). Journal of Animal and Veterinary Advances. 2011. 10(7), 853–857. DOI: 10.3923/javaa.2011.853.857
Mughal, Muhammad Shahbaz, Rehman, Tayyab Ur, Khan, Muhammad Iqbal, Khan, Asif, Rehman, Zahid Ur. Antibiotic susceptibility profiling of Aeromonas hydrophila isolated from fish. Pakistan Journal of Zoology. 2017. 49(2), 585–590. DOI: 10.17582/journal.pjz/2017.49.2.585.590
Rebouças, Rafael Henrique, Lima, João Paulo Monteiro Soares, Sousa, David Barbosa, Vieira, Raimundo Helder de Souza Freitas. Antibiotic susceptibility of Aeromonas hydrophila isolated from fish. Acta Scientiarum. Biological Sciences. 2011. 33(2), 173–177. DOI: 10.4025/actascibiolsci.v33i2.11834
Akinbowale, Oluwafemi Lukman, Peng, Haihong, Barton, Mary D. Antimicrobial resistance in bacteria isolated from aquaculture sources in Australia. Journal of Applied Microbiology. 2006. 100(5), 1103–1113. DOI: 10.1111/j.1365-2672.2006.02812.x
จิรวัฒน์ คำแก้ว, สุภาวดี สุทธิสุคนธ์, กิตติศักดิ์ พิริยะบูรณ์. การวินิจฉัยและศึกษาลักษณะทางพยาธิวิทยาของปลานิลที่ติดเชื้อ Aeromonas hydrophila วารสารสัตวแพทย์. 2560. 47(3), 231–240.