การเพิ่มมูลค่าเศษเหลือทิ้งจากการแปรรูปมะพร้าวด้วยการผลิตถ่านกัมมันต์ตามแนวทาง BCG Model เพื่อจัดการสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน
Main Article Content
บทคัดย่อ
ปัญหาการจัดการเศษเหลือทิ้งจากการแปรรูปมะพร้าวในชุมชนเกษตรถือเป็นความท้าทายสำคัญด้านสิ่งแวดล้อมและเศรษฐกิจท้องถิ่น งานวิจัยนี้มุ่งเพิ่มมูลค่าเศษเปลือกมะพร้าวด้วยการผลิต ถ่านกัมมันต์ ภายใต้แนวคิด BCG Model (Bio-Circular-Green Economy) เพื่อสร้างสมดุลระหว่างการจัดการของเสีย การพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก และการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม วัตถุดิบเปลือกมะพร้าวจากกลุ่มวิสาหกิจชุมชน จังหวัดกาฬสินธุ์ ถูกนำมาผ่านกระบวนการคาร์บอนไนซ์ (700 องศาเซลเซียส, °C) และ กระตุ้นด้วยกรดฟอสฟอริก (H3PO4) ก่อนทดสอบสมบัติและประสิทธิภาพการดูดซับในระบบบำบัดน้ำเสีย ผลการศึกษาพบว่าถ่านกัมมันต์ที่ผลิตได้มี ค่าไอโอดีน (Iodine number) 58.7 ± 5.2 mg/g, ความชื้น (Moisture) ต่ำกว่า 5%, และปริมาณเถ้า (Ash content) 4.60 ± 0.20% ผลการประเมินประสิทธิภาพการบำบัดน้ำเสียด้วยถ่านกัมมันต์จากเปลือกมะพร้าวในระบบ batch adsorption (n = 3) พบว่าสามารถลดค่ามลพิษหลักได้อย่างมีนัยสำคัญ โดยค่าแอมโมเนีย – ไนโตรเจน (NH3–N), สารแขวนลอย (Suspended Solid: SS) และ TKN ไนโตรเจนทั้งหมด (Total Kjeldahl Nitrogen: TKN) ลดลงคิดเป็น 34.20%, 34.85% และ 43.35% ตามลำดับ ขณะที่ค่า pH มีการปรับตัวคิดเป็น 19.67% สะท้อนให้เห็นถึงศักยภาพของถ่านกัมมันต์จากเปลือกมะพร้าวในการลดภาระมลพิษของน้ำเสียได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ การประเมินทางเศรษฐศาสตร์พบว่ากระบวนการดังกล่าวสามารถ ลดต้นทุนการจัดการขยะมะพร้าวได้ร้อยละ 35 งานวิจัยนี้สะท้อนให้เห็นถึงศักยภาพของการประยุกต์ใช้ แนวคิดเศรษฐกิจชีวภาพ-หมุนเวียน-สีเขียว ในการพัฒนาเทคโนโลยีสิ่งแวดล้อมเชิงพื้นที่ที่สามารถขยายผลสู่การใช้ประโยชน์เชิงนโยบายและอุตสาหกรรมได้อย่างยั่งยืน
Downloads
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เจ้าของลิขสิทธิ์ (สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์) ผู้เขียน ตกลงว่าการทำสำเนาบทความหรือส่วนใดส่วนหนึ่งของบทความดังกล่าวในรูปแบบสิ่งพิมพ์หรืออิเล็กทรอนิกส์ตามที่ได้รับอนุญาต จะต้องระบุประกาศลิขสิทธิ์ตามที่กำหนดไว้ในวารสาร พร้อมทั้งอ้างอิงข้อมูลฉบับสมบูรณ์ของบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารที่จัดทำโดย สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ อย่างครบถ้วนทุกครั้ง
เอกสารอ้างอิง
ลินดา เกณฑ์มา และคณะ. การพัฒนาผลิตภัณฑ์การแปรรูปขยะจากเปลือกมะพร้าวทางการเกษตรที่หลากหลายของเกษตรกรชุมชนบ้านแพ้ว จังหวัดสมุทรสาคร. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 11(12), 64–73. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JMND/article/view/281476
Ioannidou O. and Zabaniotou A. Agricultural residues as precursors for activated carbon production. Renewable and Sustainable Energy Reviews 2007, 11(9), 1966–2005, doi: 10.1016/j.rser.2006.03.013
Gratuito M.K.B. and Panyathanmaporn T.; Chumnanklang R.-A.; Sirinuntawittaya N.; Dutta A. Production of activated carbon from coconut shell: Optimization using response surface methodology. Bioresource Technology 2007, 99(11), 4887–4895, doi: 10.1016/j.biortech.2007.09.042.
Gupta V.K. and Suhas. Application of low-cost adsorbents for dye removal. Journal of Environmental Management 2009, 90(8), 2313–2342, doi: 10.1016/j.jenvman.2008.11.017.
Ahmedna M. and Marshall W.E.; Rao R.M. Production of granular activated carbons from select agricultural by-products and evaluation of their physical, chemical and adsorption properties. Bioresource Technology 2000, 71(2), 113–123, doi: 10.1016/S0960-8524(99)00070-X.
Natalia Z. and Beata D. Biomass derived activated carbons in wastewater treatment-The aim of metallurgical industry. Desalination and Water Treatment 2024, 318, 100320, doi: 10.1016/j.dwt.2024.100320.
Nilufer A.B. and et al. Activated Carbon from Coconut Shell: Synthesis and Its Commercial Applications-A Recent Review. Applied Science and Engineering Progress 2023, 16, 6152, doi: 10.14416/j.asep.2022.07.001.
อนุสรณ์ สินสะอาด. การพัฒนาประสิทธิภาพเตาเผาถ่านกัมมันต์ จากกะลามะพร้าว. วารสารวิชาการ วิทยสารบูรณาการเทคโนโลยีอุตสาหกรรมและวิศวกรรมประยุกต์ 2560, 10(2), 95–108. https://li01.tci-thaijo.org/index.php/Itech/article/view/107095
Rattanapan C. and Chantara S.; Leenakul W. Fabrication and characterization of coconut shell activated carbon using variation chemical activation for wastewater treatment application. Results in Chemistry 2022, 4(5), 100256, doi: 10.1016/j.rechem.2022.100291.
Saleem, J., et al. Environmental Impacts and Adsorption Isotherms of Coconut Shell Activated Carbon: Effect of Acid Activation, Journal of Carbon Research 2025, 11 (1),1-18. doi:10.3390/c11010022
ฐิติกร หมายมั่น และคณะ. โมเดลเศรษฐกิจ BCG เพื่อกํารพัฒนําที่สมดุลและยั่งยืน. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย, 13(2), 14-27. https://so01.tci-thaijo.org/index.php/EAUHJSocSci/article/view/265111
กิตตินันท์ สดใส และคณะ. การศึกษาแนวทางการบริหารจัดการวัสดุเหลือใช้จากอุตสาหกรรมมะพร้าวน้ำหอมของประเทศไทย: กรณีศึกษาจังหวัดราชบุรีและสมุทรสงคราม. วารสารการจัดการสิ่งแวดล้อมและความยั่งยืน, 21(1), 60–77. https://doi.org/10.14456/jesm.2025.4
Sulaiman M.A., et al. Life cycle assessment of coconut shell activated carbon for water treatment applications. Cleaner Materials 2021, 5, 100092.
เกษศินี รัตนพันธ์, ปิยะพงษ์ อิงไธสง. การสร้างคุณค่าร่วมด้วย BCG Economy Model ของรัฐบาลไทย. วารสารนวัตกรรมสื่อและการสื่อสาร, 2(1), 60–74. doi: 10.60101/jimc2023.706
ซิน เมย์ ทัน, สร้อยดาว วินิจนันทรัตน์. การประเมินการปล่อยแก๊สเรือนกระจกจากกิจกรรมของฟาร์มกุ้งแบบหนาแน่นชายฝั่งแห่งหนึ่งในจังหวัดฉะเชิงเทรา. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 2564, 40(6), 404–414, https://li01.tci-thaijo.org/index.php/scimsujournal/article/view/252624
APHA Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater 23rd ed.; American Public Health Association: Washington, DC, 2017. https://yabesh.ir/wp-content/uploads/2018/02/Standard-Methods-23rd-Perv.pdf
น้ำอ้อย ปัญญา, นฎาภัสส์ คุ้มกลาง. การผลิตถ่านอัดแท่งจากวัสดุเหลือใช้ (กากโหระพา) ในอุตสาหกรรมเครื่องหอม. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 2568, 44(2), 172–180. https://li01.tci-thaijo.org/index.php/scimsujournal/article/view/261803
Bansal R., Goyal M. Activated Carbon Adsorption 2025. Doi: 10.1201/9781420028812.
ปัณณทัต ลือโสภา, วิจิตรา สิงห์หิรัญนุสรณ์. การผสมผสานวัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตรเพื่อเป็นแหล่งผลิตเชื้อเพลิงชีวภาพ. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 2564, 42(4), 127–137. https://li01.tci-thaijo.org/index.php/scimsujournal/article/view/252133