ความหลากหลายและการใช้ประโยชน์ของวัชพืชในนาข้าวอินทรีย์และนาข้าวเคมีในพื้นที่ดินเค็ม อำเภอประทาย จังหวัดนครราชสีมา
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความหลากหลายของวัชพืชในนาข้าวอินทรีย์ และนาข้าวเคมีในพื้นที่ดินเค็ม อำเภอประทาย จังหวัดนครราชสีมา โดยศึกษาระหว่างเดือนกรกฎาคม ถึง เดือนธันวาคม พ.ศ.2565 ดำเนินการเก็บตัวอย่างจากพื้นที่เก็บตัวอย่าง 2 แห่งที่เป็นนาข้าวอินทรีย์ และ 1 แห่งที่เป็นนาข้าวเคมี พบวัชพืชทั้งหมด 10 วงศ์ 33 สกุล 42 ชนิด โดยพบในนาข้าวอินทรีย์ 42 ชนิด และพบในพื้นที่นาข้าวเคมี 10 ชนิด วงศ์ที่พบมากที่สุด คือ วงศ์หญ้า (Poaceae) ซึ่งพบจำนวน 12 สกุล 13 ชนิด รองลงมา คือ วงศ์กก (Cyperaceae) พบจำนวน 4 สกุล 10 ชนิด และวงศ์ที่พบน้อยสุด ได้แก่ วงศ์ดอกรัก (Apocynaceae) วงศ์ผักบุ้ง (Convolvulaceae) วงศ์สันตะวา (Hydrocharitaceae) และวงศ์บัวสาย (Nymphaeaceae) พบวงศ์ละ 1 ชนิด ค่าความคล้ายคลึงของชนิดวัชพืชระหว่างพื้นที่นาอินทรีย์และพื้นที่นาที่ใช้สารเคมี เท่ากับร้อยละ 38.46 การใช้ประโยชน์จากวัชพืชของชาวบ้านในท้องถิ่นแบ่งเป็น 3 ประเภท คือ 1) ใช้เป็นพืชอาหาร (ร้อยละ 7) ได้แก่ วงศ์ถั่ว และวงศ์ผักบุ้ง 2) ใช้เป็นเครื่องมือและสิ่งทอ (ร้อยละ 10) ได้แก่ วงศ์กก และ 3) ใช้ในพิธีกรรมทางศาสนา (ร้อยละ 2) ได้แก่ วงศ์ดอกรัก ข้อมูลจากงานวิจัยนี้เป็นแนวทางการนำวัชพืชไปใช้ประโยชน์หรือจัดการวัชพืชในชุมชนอย่างเหมาะสมต่อไป
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของ วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
References
King, J.J. 1966. Weeds of the World. New York: Interscience.
Baker, H.G. 1974. The evolution of weeds. Annual Review of Ecology and Systematics. 5: 1-24.
Harada, J., Paisooksantivatana, Y. and Zungsontiporn, S. 1966. Weeds in the High Lands of Northern Thailand: Color Illustrated. Bangkok: Mass & Media Co., Ltd.
Melino, V. and Tester, M. 2023. Salt-tolerant crops: Time to deliver. Annual Review of Plant Biology. 74: 671-696.
Munns, R. 2002. Comparative physiology of salt and water stress. Plant, Cell & Environment. 25: 239-250.
Mesuksamoe, P. and Thananoppakun, M. 2016. Diversity of weeds in rice field at Tombon Wat Chan, Amphoe Mueang, Phitsanulok Province. In: Proceedings of the 54th Kasetsart University Annual Conference: Plants, Animals, Veterinary Medicine, Fisheries, Agricultural Extension and Home Economics, 2-5 February 2016. Bangkok, Thailand. (in Thai)
Ruangsanka, S. and Boontago, K. 2022. Diversity of pests, natural enemies and weeds in traditional and organic paddy fields. Journal of Social Science and Buddhistic Anthropology. 7(10): 298-309. (in Thai)
Simpson, D.A. and Koyama, T. 1998. Cyperaceae. In: Santisuk, T. and Larsen, K. (eds.) Flora of Thailand. Bangkok: Diamond Printing Co. Ltd.
Suwanagul, D. and Suwanketnikom, R. 2001. Weeds in Thailand. Bangkok: Kasetsart University Press. (in Thai)
Wessapak, P. and Ngernsaengsaruay, C. 2021. The genus Pseudoraphis (Poaceae) in Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany). 49(2): 247-257.
Kantachot, C., Ninkaew, S. and Chantaranothai, P. 2014. A revision of Tephrosia Pers. (Leguminosae-Papilionoideae) in Thailand. Tropical Natural History. 14(2): 75-86.
Ninkaew, S. and et al. 2017. Crotalaria L. (Fabaceae: Faboideae) in continental Southeast Asia. Phytotaxa. 320(1): 1-74.
Meesawat, A. and Phromprasit, P. 2013. Cyperaceae along the nature trails in Nam Nao National Park. KKU Science Journal. 41(1): 134-143.
Thammarong, W. and Pornpongrungrueng, P. 2013. Cyperaceae and Poaceae in Huai Khe Waterfall Area, Nam Phong National Park, Khon Kaen Province. In: Proceedings of the 14th Khon Kaen University Graduate Research Conference, 22 February 2013. Khon Kaen, Thailand. (in Thai)
Begum, M. and et al. 2005. Weed diversity of rice fields in four districts of Muda rice granary area, north-west Peninsular Malaysia. Malaysian Applied Biology. 34(2): 31-41.
Gonzales, A.T. 2017. Survey and identification of common weeds associated with rice and vegetable production in Rosario, La Union, Philippines. Universal Journal of Plant Science. 5(3): 37-40.
Mamora, S.H.T. 2021. Floristic composition and diversity of weeds in organic rice fields in Langkong, M’lang, Cotabato. Southeastern Philippines Journal of Research and Development. 26(1): 35-48.
Tiwari, P. and et al. 2020. Weed floristic composition and diversity in paddy fields of Mandakini valley, Uttarakhand, India. International Journal of Botany Studies. 5(3): 334-341.
Krebs, C.J. 1999. Ecological Methodology. 2nd edition. San Francisco: Benjamin Cummings.
Matin, G.J. 1995. Ethnobotany: A Methods Manual. London: Earthscan.
Silprasit, K. and et al. 2016. Relationship of Sprangletop (Leptochloa chinensis (L.) Nees) morphology and weeds diversity in rice fields, Tumbon Ongkarak sub-district, in Onkarak district, Nakornnayok Province Thailand. Khon Kaen Agriculture Journal. 44(1): 137-146. (in Thai)
Rice Research and Development Office. 2007. Handbook for Preventing and Eliminating Weeds in Rice Fields. 1st edition. Nonthaburi: Agricultural Cooperatives Association of Thailand. (in Thai)