การสืบต่อพันธุ์ตามธรรมชาติของสังคมไม้รุ่นและกล้าไม้ในพื้นที่กันไฟ บริเวณป่าชุมชนบ้านวังกะบาก อำเภอวังทอง จังหวัดพิษณุโลก
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความหลากชนิด โครงสร้างทางนิเวศวิทยา การจัดกลุ่มหมู่ไม้ และการสืบต่อพันธุ์ตามธรรมชาติของสังคมไม้รุ่นและกล้าไม้ บริเวณป่าเต็งรังและป่าเบญจพรรณที่มีการกันไฟต่อเนื่อง บริเวณป่าชุมชนบ้านวังกะบาก อำเภอวังทอง จังหวัดพิษณุโลก ดำเนินการศึกษาด้วยการวางแปลงตัวอย่างแบบสุ่มเจาะจง จำนวน 40 แปลง ในพื้นที่กันไฟของทั้งป่าเต็งรังและป่าเบญจพรรณ ทำการระบุชนิด วัดขนาดเส้นรอบวงเพียงอก (GBH) ของไม้รุ่น และนับจำนวนของกล้าไม้ ที่พบในแต่ละแปลงตัวอย่าง เพื่อแสดงบัญชีรายชื่อชนิด ค่าดัชนีความหลากชนิด (H') ค่าดัชนีความสำคัญทางนิเวศวิทยา (IVI) ค่าดัชนีความร่ำรวย (R) และค่าดัชนีความสม่ำเสมอ (E) รวมทั้งการวิเคราะห์การจัดกลุ่มสังคมพืชในแต่ละชั้นอายุ ผลการศึกษาพบชนิดไม้รุ่นและกล้าไม้ รวมจำนวน 50 ชนิด 49 สกุล 21 วงศ์ มีค่าดัชนีความหลากชนิด ค่าดัชนีความร่ำรวย และค่าดัชนีความสม่ำเสมอเท่ากับ 3.01, 7.78 และ 0.77 ตามลำดับ โดยยมหิน (Chukrasia tabularis) เป็นชนิดไม้ที่มีค่าดัชนีความสำคัญสูงสุดทั้งในสังคมไม้รุ่นและกล้าไม้สำหรับชนิดไม้ในสังคมไม้รุ่นพบจำนวน 42 ชนิด มีค่าดัชนีความหลากชนิด และค่าดัชนีความร่ำรวย เท่ากับ 3.16 และ 7.54 ตามลำดับ ซึ่งถือว่ามีความหลากชนิดและความร่ำรวยทางชนิดพันธุ์อยู่ในระดับสูง เมื่อเปรียบเทียบกับสังคมกล้าไม้ที่พบชนิดไม้เพียง 28 ชนิด ที่มีค่าดัชนีความหลากชนิดอยู่ในระดับต่ำ และค่าดัชนีความร่ำรวยอยู่ในระดับปานกลาง เท่ากับ 2.35 และ 4.69 ตามลำดับ เมื่อเปรียบเทียบโครงสร้างทางสังคม และค่าดัชนีความคล้ายคลึงระหว่างสังคมระหว่างไม้รุ่นและกล้าไม้ ในพื้นที่ป่าที่ได้รับการกันไฟป่าต่อเนื่อง พบว่าสังคมทั้งสองชั้นอายุของป่าเต็งรังจะถูกบุกรุกด้วยชนิดพันธุ์เด่นจากป่าเบญจพรรณ ที่เจริญรุกล้ำเข้ามาเป็นไม้เด่นในพื้นที่ป่าเต็งรังมากขึ้น ดังนั้นในกรณีของการกันไฟป่าอย่างต่อเนื่อง จะส่งผลให้แนวโน้มการสืบต่อพันธุ์ตามธรรมชาติของสังคมไม้ต้นในอนาคต ทั้งอายุไม้รุ่นและกล้าไม้เกิดการเปลี่ยนแปลงทีละเล็กละน้อย จากป่าเต็งรังไปเป็นป่าเบญจพรรณ
Downloads
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ขอรับรองว่า ต้นฉบับที่เสนอมานี้ยังไม่เคยได้รับการตีพิมพ์และไม่ได้อยู่ในระหว่างกระบวนการพิจารณาตีพิมพ์ลงในวารสารหรือสิ่งตีพิมพ์อื่นใด ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ยอมรับหลักเกณฑ์และเงื่อนไขการพิจารณาต้นฉบับ ทั้งยินยอมให้กองบรรณาธิการมีสิทธิ์พิจารณาและตรวจแก้ต้นฉบับได้ตามที่เห็นสมควร พร้อมนี้ขอมอบลิขสิทธิ์ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ให้แก่วารสารวนศาสตร์ คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรณีมีการฟ้องร้องเรื่องการละเมิดลิขสิทธิ์เกี่ยวกับภาพ กราฟ ข้อความส่วนใดส่วนหนึ่ง หรือ ข้อคิดเห็นที่ปรากฏในผลงาน ให้เป็นความรับผิดชอบของข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) แต่เพียงฝ่ายเดียว และหากข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ประสงค์ถอนบทความในระหว่างกระบวนการพิจารณาของทางวารสาร ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ยินดีรับผิดชอบค่าใช้จ่ายทั้งหมดที่เกิดขึ้นในกระบวนการพิจารณาบทความนั้น”
เอกสารอ้างอิง
Department of Marine and Coastal Resources. 2016. Biodiversity in the Mangrove Forest 1 Decade of Resources Biology in the Mangrove Forest (2006-2015). Agricultural Cooperative Community Press, Bangkok, Thailand. (in Thai)
Division of Community Forest Management. 2024. Community Forest Database. https://www.forest.go.th/community-extension/category/database/, 22 November 2024. (in Thai)
Hengsi, K., Seetrakun, L., Uppananchai, W., Thapyai, C. 2022. Species diversity and community structure of trees in Ban Wang Kabak Community Forestry, Wang Thong district, Phitsanulok province. In: Proceedings of 7th Natural Resources, Geoinformative and Environment Conference. Naresuan University, Phitsanulok, Thailand, pp. 365–390. (in Thai)
Kutintara, U. 1999. Ecology Fundamental Basics in Forestry. Department of Forest Biology, Faculty of Forestry, Kasetsart University, Bangkok, Thailand. (in Thai)
Magurran, A.E. 1988. Ecological Diversity and its Measurement. Princeton University Press, Princeton, New Jersey, USA.
Marod, D., Duengkae, P., Thongsawi, J., Phumphuang, W., Thinkampheang, S., Kullawong, A., Hermhuk, S. 2017. Tree stands clustering and carbon stockassessment of deciduous dipterocarp forest at Kasetsart University Chalermphrakiat Sakon Nakhon Province Campus, Sakon Nakhon province. Thai Forest Ecological Research Journal 1(1): 1-9. (in Thai)
Marod, D., Kutintara, U., Tanaka, H., Nakashizuka, T. 2002. The effects of drought and fire on seed and seedling dynamics in a tropical seasonal forest in Thailand. Plant Ecology, 161: 41–57.
McCune, B., Mefford, M.J. 2011. PC-ORD. Multivariate analysis of ecological data. Gleneden Beach, Oregon: MjM Software.
Pairuang, N., Thapyai, C., Asanok, L. 2020. The influence of fire protection on plant community changes in Sakunothayan Botanical Garden, Wang Thong district, Phitsanulok province. Thai Journal of Forestry, 39(1): 28–40. (in Thai)
Srikoon, P., Taweesuk, R., Pramosee, P., Chankaew, P., Asanok, L. 2021. Vegetation community characteristics and edaphic factors in 40 years fire protection of dwarf deciduous dipterocarp forest, Phae Muang Phi Forest, Phrae Province. Thai Forest Ecological Research Journal, 5(1): 33-52. (in Thai)
The Forest Herbarium. 2013. Tree Species Selection Guide for Afforestation and Flood Prevention: The North East. Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation, Bangkok, Thailand. (in Thai)
