ผลของรังสีแกมมาต่อลักษณะสัณฐานในปทุมมาพันธุ์ลูกผสม
Main Article Content
บทคัดย่อ
การฉายรังสีแกมมาแบบเฉียบพลันต่อปทุมมาพันธุ์ลูกผสม ทำโดยนำยอดปทุมมาพันธุ์ลูกผสมมาฉายรังสีแกมมาแบบเฉียบพลันที่ปริมาณรังสี 0, 10, 20, 30, 40 และ 50 เกรย์ และย้ายปลูกในโรงเรือน การศึกษาพบว่าเมื่อปริมาณรังสีเพิ่มมากขึ้นมีผลทำให้เปอร์เซ็นต์การรอดชีวิตลดลง ความสัมพันธ์ของปริมาณรังสีที่ทำให้ปทุมมาพันธุ์ลูกผสมรอดชีวิตที่ 50 เปอร์เซ็นต์ (LD50(30)) มีค่า 23 เกรย์ และปริมาณรังสีที่ 20 เกรย์ สามารถชักนำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของสีใบประดับปทุมมาพันธุ์ลูกผสม 2 ต้น ซึ่งวัดด้วยชุดเทียบสีมาตราฐานได้เป็นต้นที่ 1 มีสีชมพู (red-purple group 74C) และต้นที่ 2 มีสีชมพูอ่อน (red-purple group 74D) เมื่อเปรียบเทียบกับต้นที่ไม่ได้รับรังสีที่มีสีม่วง (red-purple group 70A) และพบว่าเมื่อปริมาณรังสีสูงขึ้นส่งผลให้การเจริญเติบโตลดลง การศึกษานี้สามารถนำมาใช้เป็นแนวทางในการปรับปรุงพันธุ์ปทุมมาด้วยการชักนำให้เกิดการกลายพันธุ์ด้วยรังสีแกมมาต่อไป และปริมาณรังสีที่มากกว่า 20 เกรย์ สามารถชักนำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสัณฐานวิทยา เช่น สีของใบประดับ
Article Details
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ข้อความที่ปรากฏในแต่ละเรื่องของวารสารเล่มนี้เป็นเพียงความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่มีความเกี่ยวข้องกับคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หรือคณาจารย์ท่านอื่นในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ผู้เขียนต้องยืนยันว่าความรับผิดชอบต่อทุกข้อความที่นำเสนอไว้ในบทความของตน หากมีข้อผิดพลาดหรือความไม่ถูกต้องใด ๆ
เอกสารอ้างอิง
ชุตินทร บูรณะกนิษฐ, 2532, การชักนำให้เบญจมาศกลายพันธุ์โดยใช้เทคนิคการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อร่วมกับการฉายรังสี, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
ดวงจิต โตไทยะ, 2556, การใช้รังสีแกมมาชักนำให้หงส์เหินกลายพันธุ์ในสภาพเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ, วิทยานิพนธ์ปริญญาโท, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
นพมณี โทปุญญานนท์, ศิริรัตน์ จงแสง, สินีธร สมสืบ และปวีณา นวมเจริญ, 2545, ระบบการผลิตต้นปทุมมาในสภาปลอดเชื้อในระดับอุตสาหกรรม, น. 14, ใน การประชุมวิชาการพืชสวนแห่งชาติครั้งที่ 2, โรงแรมเจริญธานี ปริ๊นเซส, ขอนแก่น.
ปิ่นอนงค์ ลัคนานันทน์, 2552, การชักนำให้เกิดการกลายในสภาพปลอดเชื้อของหงส์เหินสีชมพูพันธุ์ป่าด้วยรังสีแกมมาร่วมกับโคลชิซีน, โครงการปัญหาพิเศษ, ภาวิชาเทคโนโลยีชีวภาพ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, ปทุมธานี
พีรนุช จอมพุก, ม.ป.ป., การปรับปรุงพันธุ์พืชโดยการเหนี่ยวนำให้กลายพันธุ์, เอกสารประกอบการเรียน, ภาควิชารังสีประยุกต์และไอโซโทป คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
วิชญา เยาวเรศเถกิงกิจ, 2546, ผลของรังสีแกมมาต่อการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อปทุมมา, ปัญหาพิเศษปริญญาตรี, ภาควิชารังสีประยุกต์และไอโซโทป คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
ศรัญญู ถนิมลักษณ์, 2560, การชักนำให้เกิดการกลายพันธุ์ในบานไม่รู้โรยลูกผสมพันธุ์กลายโดยการฉายรังสีแกมมา, วิทยานิพนธ์ปริญญาโท, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
สิรนุช ลามศรีจันทร์, บัวทิพย์ อุบอประเสริฐ, พีรนุช การีรส และวิทิต ผี่งกัน, 2539, การเหนี่ยวนําให้กลายพันธุ์ในเนื้อเยื่อเพาะเลี้ยงของขิงแดง(Alpinia purpurata), ภาควิชารังสีประยุกต์และไอโซโทป คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
สิรนุช ลามศรีจันทร์, 2540, การกลายพันธุ์ของพืช, ภาควิชารังสีประยุกต์และไอโซโทป คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 1, 2553, การผลิตปทุมมาเพื่อการส่งออก, กรมวิชาการเกษตร, กรุงเทพฯ.
สุมนา กิจไพฑูรย์, 2528, การกลายพันธุ์ของบีโกเนียโดยการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อร่วมกับการฉายรังสีแกมมา, วิทยานิพนธ์ปริญญาโท, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
อรวรรณ มูลทองจาด, 2525, ผลของรังสีแกมมาที่มีต่อลักษณะบางประการของแกลดิโอลัส, วิทยานิพนธ์ปริญญาโท, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
อรุณี วงศ์ปิยะสถิต, 2550, การกลายพันธุ์เพื่อการปรับปรุงพันธุ์พืช, สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
อำไพ สินพัฒนานนท์, 2558, การพัฒนาเทคโนโลยีการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อเพื่อปรับปรุงพันธุ์และขยายพันธุ์, รายงานโครงการวิจัย, กรมวิชาการเกษตร, กรุงเทพฯ.
Buiatti, M., Ragazzini, R. and Tognoni, F., 1965, Effecct of gamma irradiation on Gladiolus, Rad. Bot. 5: 97-98.
Lamseejan, S., Jompook, P., Wongpiyasatid, A., Kwanthammachart, P. and Meesat, R., 2001, Improvement of ornamental plants through induced mutation. pp.19-20, In FAO/IAEA Seminar on Mutation Techniques and Molecular Genetics for Tropical and Subtropical Plant Improvement in Asia and the Pacific Region, Makati.