การศึกษาสมบัติการไหลของผงยาสมุนไพรเพื่อการเตรียมยาในรูปแบบของแข็ง

Abstract

บทคัดย่อ

ปัจจุบันประเทศไทยมีการส่งเสริมให้มีการใช้ยาสมุนไพรเพื่อรักษาอาการเจ็บป่วยมากขึ้น ดังจะเห็นได้จากบัญชียาจากสมุนไพรในบัญชียาหลักแห่งชาติ พ.ศ. 2556 มีรายการยาจากสมุนไพรกว่า 70 รายการ ซึ่งยาเตรียมส่วนใหญ่อยู่ในรูปแบบของแข็ง (ยาผง ยาเม็ด และยาแคปซูล) ดังนั้นการศึกษาสมบัติการไหลของผงยาจึงมีความสำคัญอย่างมาก เนื่องจากเป็นปัจจัยหนึ่งที่ส่งผลต่อความสม่ำเสมอของตัวยาในยาเตรียม ในบทความนี้จะกล่าวถึงการศึกษาสมบัติการไหลของผงยาตามเภสัชตำรับของสหรัฐอเมริกา (United State Pharmacopeia) เภสัชตำรับ สหราชอาณาจักร (British Pharmacopoeia) และเภสัชตำรับนานาชาติ (International Pharmacopoeia) ซึ่งมีทั้งสิ้น 4 วิธี ได้แก่ (1) angle of repose (2) compressibility index และ Hausner ratio (3) flow rate through an orifice และ (4) shear cell อย่างไรก็ตาม บทความนี้เน้นรายละเอียดการทดสอบเฉพาะ 2 วิธีแรก เนื่องจากเป็นวิธีที่นิยมใช้ทั้งในงานวิจัยและอุตสาหกรรม นอกจากนี้ในหัวข้อสุดท้ายได้ยกตัวอย่างงานวิจัยที่เกี่ยวกับการศึกษาสมบัติการไหลของผงยาเพื่อการเตรียมยาในรูปแบบของแข็งด้วย

คำสำคัญ : การไหลของผงยา; สมบัติการไหล; สมุนไพร; ยารูปแบบของแข็ง

Abstract

Recently, herbal medicine usages in Thailand are increasingly promoted for illness treatment. As found in the 2013 Thailand’s National List of Essential Medicines in topic of the Herbal Drug List, it contained up to 70 herbal drug recipes, most of them were prepared as solid dosage form (powder, tablets, and capsules). Thus, the evaluation of flowability has necessary because it is the one of factor that affects the uniformity of dosage unit. In this article, the flow-ability study of drug powder following the United State Pharmacopeia, the British Pharmaco-poeia, and the International Pharmacopoeia is reviewed. The flowability study has 4 methods including angle of repose, compressibility index and Hausner ratio, flow rate through an orifice, and shear cell. Nevertheless, this article will scope only for the first two methods because it is popular both in research and industrial fields. In addition, the last topic shows the examples of research about flowability study of herbal powder for solid dosage form preparations.

Keywords: powder flow; flowability; herbs; solid dosage form