การศึกษาสารพฤกษเคมี ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ และผลผลิตมันพื้นเมืองสกุล Dioscorea spp.
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสารพฤกษเคมี ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ และผลผลิตมันพื้นเมืองสกุล Dioscorea spp. ในการนำมาใช้เป็นข้อมูลสนับสนุนเพื่อเพิ่มมูลค่าพืชพื้นถิ่น รวมถึงการนำมาใช้เป็นแหล่งอาหารทางเลือกเพื่อสุขภาพ และการเตรียมความพร้อมของอาหารในช่วงเวลาวิกฤตอาหาร ที่เหมาะสมสำหรับการผลิตในพื้นที่จังหวัดน่านและภาคเหนือของประเทศไทย โดยทำการศึกษามันพื้นเมืองจำนวน 15 พันธุ์ ประกอบด้วย มันเจ้า มันข้าว มันเลือด มันซา มันเหยือก มันหมี มันเหน็บ มันแซง มันจาวพร้าว มันอ้อน มันเห็บ มันกล่ำ มันเหลือง มันพร้าวยาว และมันหวาย ใช้แผนทดลองแบบสุ่มภายในบล็อกสมบูรณ์ ทำ 3 ซ้ำ ในพื้นที่มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา น่าน อำเภอภูเพียง จังหวัดน่าน ระหว่างเดือน เมษายน–ธันวาคม 2564 ผลการทดลองพบว่า มันพื้นเมืองทั้ง 15 พันธุ์ ให้ผลผลิตต่างกันอย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติ โดยมันเลือดและมันกล่ำเป็นพันธุ์ที่มีแนวโน้มให้ผลผลิตสูงสุด คือ 7,284.0 และ 6,974.8 กิโลกรัมต่อไร่ และมีสหสัมพันธ์ทางบวกระหว่างผลผลิตกับนํ้าหนักหัวสด นํ้าหนักหัวแห้ง และดัชนีพื้นที่ใบ ซึ่งจากการวิเคราะห์สารพฤกษเคมี และฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ พบว่า ปริมาณสารประกอบฟีนอลิก และฟลาโวนอยด์ ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระด้วยวิธี DPPH และ ABTS ต่างกันอย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติ โดยฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระของสารสกัดมันกล่ำมีความสัมพันธ์ทางบวกกับปริมาณฟีนอลิกและฟลาโวนอยด์รวมที่วิเคราะห์ได้ ผลการศึกษาในครั้งนี้แสดงให้เห็นว่ามันกล่ำ มีศักยภาพที่ส่งเสริมให้เกษตรในการปลูกและพัฒนาเป็นอาหารทางเลือกเพื่อสุขภาพ และในการต่อยอดการวิจัยจึงควรศึกษาแอนโทไซยานิน ฮอร์โมน corticosteroids และ diosgenin เพื่อใช้ประโยชน์ในด้านอื่น ๆ ต่อไป
Article Details
เอกสารอ้างอิง
Wilkin, P. and Thapyai, C., 2009, Dioscoreaceae. In Santisuk T. & Larsen K., eds. Flora of Thailand. Prachachon. (in Thai)
Thapyai, C., 2004. Taxonomic Revision of Dioscoreaceae in Thailand, Doctoral Dissertation, Kasetsart University. Bangkok, 82 p. (in Thai)
Gebre, M. T.,1998, Some Physico-Chemical Properties of Dioscorea Starch from Ethiopia. Starch / starke, Germany J. Food Sci. Technol. 50(6): 241-246.
Rugchat, O., 2005. Physicochemical Properties of Starch from Tubers of some Dioscorea spp. in Thailand, Doctoral Dissertation, kasetsart University. Bangkok, 118 p. (in Thai)
Daily News, Cultivation of commercial local yam and wild yam, Available Source: http://www. Dailynews.co.th/web/html/popup_news/Default.aspx-?Newsid188254&NewsType=1&Template, March 5, 2023. (in Thai)
Munglue, P., Rattana, K., Sangchanjiradet, S.,Yaraksa,N. and Aoki,S., 2022, Preliminary Phytochemical Screening and Antioxidant Activity of Dioscorea alata L, Thai J. Sci. Advanced . 22: 83-100. (in Thai)
Sakthidevi, G. and Mohan, V.R., 2013, Total Phenolic, Flavonoid Contents and In vitroAntioxidant Activity of Dioscorea alata L. Tuber, J. Pharm Sci. 5(5): 115-119.
Satour, M., Mitaine-Offer,A.C. and Lacaille- Dubois,M.A., 2007, The Dioscorea genus : A review of bioactive steroid saponins, J. Med. Natural. 61: 91-101.
Oka, A.O. and Famurewa, A.C., 2015, Estimation of nutritional and starch characteristics of Dioscorea alata (Water Yam) varieties commonly cultivated in the south-eastern Nigeria, Br. J. Appl Sci. Technol. 6: 145-152.
Lazze, M.C., Savio, M., Pizzala, R., Cazzalini, O., Perucca, P., Scovassi, A.I., Stivala, L.A. and Bianchi,L., 2004, Anthocyanins induce cell cycle perturbations and apoptosis in different human celllines, J. Carcinogenesis. 25: 1427-1433.
Kaimal, A. and Kathi J. Kemper, MD, MPH., 2003, Wild Yam (Dioscoreaceae), Article. J. Herbal Pharm. 3(4): 77-91.
Wu, W. H., Chung, C. J., Liu, L. Y., Jou, H. J. and Wang, T. A., 2005, Estrogenic effect of yam ingestion in healthy postmenopausal women, J. Am Coll Nut. 24(4): 235-243.
Pumtes, P., Kongbangkerd, T., Rojsunthornkitti, K. and Jitrepotch N., 2012, Effect of extraction conditions on antioxidant activities of some Thai herbs, Proceedings of 4th Naresuan University Annual Conference: Science Research, pp. 52-54. (in Thai)
Basma, A. A., Zakaria, Z., Latha, L. Y. and Sasidharan, S., 2011, Antioxidant activity and phytochemical screening of the methanol extracts of Euphorbia hirta L, Asian Pac. J. trop. med. 4(5): 386 -390.
Patil, N.B., Adsul, A.B., Khatiwora, E., Kale, A.A., Tambe, A.P. and Deshpande, N.R., 2012, Spectroscopic determination of total phenolic and flavonoid contents of Tribulus terrestric fruits, Int. J. Chem Tech. 4(3): 899-902.
Ayoola,G.A., Coker, H.A.B., Adesegun, S.A., Adepoju-Bello, A.A., Obaweya, K., Ezennia, E.C. and Atangbayila, T.O., 2008, Phytochemical Screening and Antioxidant Activities of Some Selected Medicinal Plants Used for Malaria Therapy in Southwestern Nigeria, Trop. J. Pharm. 7(3): 1019-1024.
Thaipong, K., Boonprakob, U., Crosby, K., Cisneros-Zevallos, L. and Byrne, D.H., 2006, Comparison of ABTS, DPPH, FRAP and ORAC assays for estimating antioxidant activity from guava fruit extracts, J. Food Compos. Anal. 19: 669-675.
Gomez, K.A. and A.A. Gomez., 1984, Statistical Procedures for Agricultural Research, 2nd Ed., John Wiley and Sons, New York, 680 p.
IRRI., 2013, Statistical Tool for Agricultural Research, Available Source: www.irri.org, March 5, 2023.
Sirikesorn, L., Boonlertnirun, S. and Lioatrakoon, V., 2018, Comparison of Growth and Yield in Six Sweet Potato Varieties, RMUTSV. J. 10(3): 411-423. (in Thai)
Gurubanjerdjit,R., 2015, Species testing of Sweet potato for cultivar certification, research project, Department of Agriculture, Bangkok, 17 p. (in Thai)
Gurubanjerdjit, R., Dangpiem.N., Muangkhompat,
K., Suttanukul, P., Permsat, T. and Rattanakosol, P., 2015, Breeding of Sweet Potatoes for Fresh Consumption, research project, Department of Agriculture, Bangkok, 15 p. (in Thai)
Atthalungrong, A., Somphak, S., Somana, D. and Sitthinam, T., 2015, Yield trial of Purple-fleshed Sweet Potato Hybrid, Research Report, Department of Agriculture, Bangkok , 18 p. (in Thai)
Darkwa, K., Olasanmi, B., Asiedu, R. and Asfaw, A., 2019, Review of empirical and emerging breeding methods and tools for yam (Dioscorea spp.) improvement: Status and prospects, J. Plant Breed. 139(2): 474-497.
Khunwong, C., Promprom, W., Chatan, W. and Kupittayanant, S., 2023, Anatomical characteristics, phytochemical content and biological activities from the tubers extract of Dioscorea alata L, Thai J. Sci. Technol. 42: 10-19. (in Thai)
Mohsen, S. M. and Ammar, A. S., 2009, Total phenolic contents and antioxidant activity of corn tassel extracts, UK. J. Food Chem. 112(3): 595-598.
Promdang, S., Homhual.R., Wongmaneeroj, M., Agarum, R. and Jamjumrus, S.,2018, Nutritional Constituents of Man Lueat (Dioscorea alata), Thai J. Sci. Technol. 1: 19-27. (in Thai)
Yang, L., Rong-Rong, C., Ji-Li, F. and Ke, Y., 2019, Total anthocyanins and cyanidin-3-O-glucoside contents and antioxidant activities of purified extracts from eight different pigmented plants, India J. Phcog. 15(60): 124-129.
Sinsawat, W., Phisaphak, K., Robmuang, D. and Sinsawat, P., 2012, Determination of Anthocyanin and Antioxidant Capacity of Dioscorea alatac L, Rajamangala University of Technology Suvarnabhumi, Phra Nakhon Si Ayutthaya, 32 p. (in Thai)
Ahmad, R., Ali, A. M., Israf, D. A., Ismail, N. H., Shaari, K., and Lajis, N. H., 2005, Antioxidant, radical -scavenging, anti-inflammatory, cytotoxic and antibacterial activities of methanolic extracts of some Hedyotis species, UK. J. Life. Sci. 76(17): 1953-1964.
Freeman BL, Eggett DL. And Parker TL., 2010, Synergistic and antagonistic interactions of phenolic compounds found in navel oranges, Brigham Young. J. Food Sci. 75(6): 570-576.
Das, A., Chaudhuri, D., Mandal, N. and Chatterjee, A., 2012, Study of antioxidant and reactive oxygen species scavenging activity of the edible tuber of “greater yam” (Dioscorea alata L.) from northeast India, Asian. J. Pharm Clin Res. 5(3): 74-84.
Zambrowicz, A., Pokora, M., Eckert, E., Szoltysik, M., Dbrowska, A., Chrzanowska, J. and Trziszka, T., 2012, Antioxidant and antimicrobial activity of lecithin free egg yolk protein preparation hydrolysates obtained with digestive enzymes, J. Funct. Food health Dis. 2(12): 487-500.
