อิทธิพลของลานีญาที่มีผลต่อการแพร่กระจายของปริมาณฝนในช่วงฤดูฝนและฤดูแล้งบริเวณภาคตะวันออกของประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงอิทธิพลของลานีญา ที่มีผลต่อการแพร่กระจายปริมาณฝนในช่วงฤดูฝนและฤดูแล้ง บริเวณภาคตะวันออกของประเทศไทย โดยใช้ข้อมูลปริมาณฝนในช่วงปีภาวะปกติ (มิถุนายน พ.ศ. 2546 - มิถุนายน พ.ศ. 2547 และกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2556 - ธันวาคม พ.ศ. 2556) และข้อมูลปริมาณฝนในช่วงภาวะลานีญา (กรกฎาคม พ.ศ. 2550 - มิถุนายน พ.ศ. 2551 และมิถุนายน พ.ศ. 2553 - พฤษภาคม พ.ศ. 2554) สำหรับข้อมูลปริมาณฝนรวมในฤดูฝนของปีภาวะลานีญาและภาวะปกติใช้ข้อมูลเดือนพฤษภาคมถึงตุลาคม และข้อมูลปริมาณฝนรวมในฤดูแล้งของปีภาวะลานีญาและภาวะปกติใช้ข้อมูลเดือนพฤศจิกายนถึงธันวาคม และมกราคมถึงเมษายน นำข้อมูลปริมาณฝนรวมในช่วงฤดูฝนและฤดูแล้งในปีภาวะปกติและปีภาวะลานีญามาประมวลผลเพื่อประมาณค่าการแพร่กระจายปริมาณฝนทั่วพื้นที่ภาคตะวันออก โดยใช้โปรแกรม Arc GIS 10.0 ข้อมูลการแพร่กระจายของฝนในปีภาวะปกติจะถูกนำมาจำแนกชั้นข้อมูลออกเป็น 5 ชั้นของระดับปริมาณฝนในช่วงฤดูฝนและฤดูแล้ง (ปริมาณฝนระดับต่ำมาก ระดับต่ำ ระดับปานกลาง ระดับสูง และระดับสูงมาก) โดยใช้ค่าความเบี่ยงเบนมาตรฐานในการจำแนก จากนั้นวิเคราะห์ความแตกต่างของปริมาณฝนระหว่างปีภาวะลานีญาและปีภาวะปกติในช่วงฤดูฝนและฤดูแล้งด้วยเทคนิคการซ้อนทับภาพ (overlay) และศึกษาถึงความแตกต่างของการแพร่กระจายปริมาณฝนช่วงฤดูฝนและฤดูแล้งในปีภาวะลานีญากับปีภาวะปกติโดยใช้สถิติ t-test ที่ระดับความเชื่อมั่น 95 % ผลการศึกษาพบว่าปริมาณฝนรวมในช่วงฤดูฝนของปีภาวะลานีญาส่วนใหญ่เพิ่มขึ้นจากปีภาวะปกติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ยกเว้นบริเวณจังหวัดสระแก้วที่ปริมาณฝนรวมลดลงมากที่สุดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 สำหรับในช่วงฤดูแล้งปริมาณฝนรวมในปีภาวะลานีญาส่วนใหญ่เพิ่มขึ้นจากปีภาวะปกติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ยกเว้นบริเวณจังหวัดจันทบุรีปริมาณฝนรวมลดลงจากปีภาวะปกติอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ดังนั้นในช่วงฤดูฝนของปีภาวะลานีญาบริเวณพื้นที่จังหวัดจันทบุรีควรมีพื้นที่กักเก็บน้ำเพื่อไว้ใช้ในช่วงฤดูแล้ง และทางตรงกันข้ามในช่วงฤดูแล้งของปีภาวะลานีญาบริเวณพื้นที่จังหวัดสระแก้วควรมีพื้นที่กักเก็บน้ำไว้ใช้ในช่วงฤดูฝน
คำสำคัญ : ลานีญา; การแพร่กระจายปริมาณฝน; ฤดูฝน; ฤดูแล้ง; ภาคตะวันออกของประเทศไทย
Article Details
เอกสารอ้างอิง
[2] ชวรี วราศรัย, นงค์นาถ อู่ประสิทธิ์วงศ์ และธีรลักษณ์ ประเสริฐแสง, 2542, พายุหมุนเขตร้อนในประเทศไทย : สถิติ พ.ศ. 2494 - 2541, ฝ่ายอากาศประจำถิ่น กองภูมิอากาศ กรมอุตุนิยมวิทยา, เอกสารวิชาการเลขที่ 551.515.2-01-2542.
[3] ปริญ หล่อพิทยากร, นิพนธ์ตั้งธรรม, วิทย์ ธารชลานุกิจ และปราโมทย์ โศจิศุภร, 2555, อิทธิพลของเอนโซที่มีผลต่อการแพร่กระจายปริมาณฝนตามแนวชายฝั่งของอ่าวไทย, ว.วิทยาศาสตร์และเทคโลยี 20(1): 1-12.
[4] มันทนา พฤกษะวัน และสุดาพร นิ่มมา, 2542, ผลกระทบลานีญาที่มีต่อฝนและอุณหภูมิของประเทศไทย, ฝ่ายวิชาการภูมิอากาศ กองภูมิอากาศ กรมอุตุนิยมวิทยา, กรุงเทพฯ, 84 น.
[5] รัชญา ไชยนา, ลักษณะภูมิประเทศของภาคตะวันออก, แหล่งที่มา : http://www.thaigoodview. com, 14 กรกฎาคม 2558.
[6] ศูนย์ภูมิอากาศ สำนักพัฒนาอุตุนิยมวิทยา กรมอุตุนิยมวิทยา, 2560, สถิติพายุหมุนที่เคลื่อนที่เข้าสู่ประเทศไทยคาบ 66 ปี (พ.ศ. 2494 - พ.ศ. 2559), แหล่งที่มา : http://www.tmd.go.th, 9 มีนาคม 2560.
[7] อัฌชา ก. บัวเกษร และสุภาพร มานะจิตประเสริฐ, 2550, ภูมิศาสตร์ประเทศไทย, ภาค วิชาภูมิศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, ชลบุรี.
[8] อัปสรสุดา ศิริพงศ์, 2546, การเชื่อมโยงของปรากฏการณ์ El Nino และ La Nina ต่อสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรของอ่าวบ้านดอนและสุราษฎร์ธานี, รายงานการวิจัย, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ, 45 น.
[9] Boochabun, K., Tych, W., Chappell, N.A., Carling, P.A., Lorsirirat, K. and Pa-Obsaeng, S., 2004, Statistical modelling of rainfall and river flow in Thailand, J. Geol. Soc. Ind. 64: 503-515.
[10] Kajikawa, Y. and Wang, B., 2016, Monsoon Monitoring Page, Available Source: http:// apdrc.soest.hawaii.edu/project/monsoon, December 1, 2016.
[11] Kirtphaiboon, S., Wongwises, P., Limsakul, A., Sooktawee, S. and Humphries, U., 2014, Rainfall variability over Thailand related to the El Nino-Sourthern Oscillation (ENSO), J. Sustain. Energy Environ. 5: 37-42.
[12] NASA Official, 2014, Monthly NINO 3.4 Index data, Available Source: http://www.cpc.ncep.noaa.gov/data/indices/sstoi/indices, August 8, 2016.
[13] Nounmusig, W., Wongwises, P., Zhang, M., Sukawat, D. and Chidthaisong, A., 2006, Effects of ENSO on precipitation over Northest Thailand during rainy season 1997-1999, The 2nd Joint International Conference on Sustainable Energy and
Environment (SEE 2006), Bangkok.
[14] The International Research Institute for Climate and Society, 2007, Overview of the ENSO System, Available Source: http://iri.columbia.edu/climate/ENSO/background/monitoring.html#sst, January 14, 2014.
