การประเมินการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากการเพาะปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ในประเทศไทยและแนวทางการลดเพื่อการผลิตอย่างยั่งยืน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้ศึกษาการประเมินการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่เกิดจากการเพาะปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ของไทย โดยศึกษาในระดับมหาภาคเพื่อให้เห็นภาพรวมทั้งประเทศ จากการวิจัยพบว่าการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากการเพาะปลูกข้าวโพดส่วนใหญ่มาจากพื้นที่ลาดชันและเขตป่าสงวน ซึ่งคิดเป็นร้อยละ 73 ส่วนที่เหลือมาจากพื้นที่ราบ คิดเป็นร้อยละ 27 เมื่อพิจารณาภาพรวมพบว่าการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่มาจาก N2O จากการใช้ปุ๋ยไนโตรเจนรวมทั้งทางตรงและทางอ้อมมีปริมาณมากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 47 รองลงมา คือ จากการได้มาของปุ๋ยไนโตรเจนร้อยละ 26 และจากการเผาเศษวัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตรร้อยละ 17 เมื่อคิดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากการเพาะปลูกทั้งประเทศกว่า 1.6 ล้านตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า การปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากการเปลี่ยนแปลงการใช้ที่ดินมาเป็นพื้นที่ปลูกข้าวโพดระหว่างปี พ.ศ. 2552 ถึงปี พ.ศ. 2558 คิดเป็น 19 ล้านตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า ผลจากการเปลี่ยนแปลงแนวทางเลือกพบว่าการปรับปรุงโดยการใช้ปุ๋ยสั่งตัดร่วมกับการย้ายพื้นที่ปลูกจะสามารถลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้มากที่สุด รองลงมา คือ การใช้ปุ๋ยสั่งตัดเพียงอย่างเดียวคิดเป็นร้อยละ 48 และ 22 ตามลำดับ ดังนั้นจากการวิเคราะห์ผลของแนวทางเลือกสามารถนำไปสู่แนวทางการจัดการการผลิตข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืนในอนาคต
คำสำคัญ : ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์; ก๊าซเรือนกระจก; ฝุ่นละอองขนาดเล็ก; การเปลี่ยนแปลงการใช้ที่ดิน; ปุ๋ยสั่งตัด
Article Details
เอกสารอ้างอิง
[2] สมาคมผู้ผลิตอาหารสัตว์ไทย, 2558, ความจริงเรื่องข้าวโพดเลี้ยงสัตว์กับทางออกเพื่อประเทศไทย, แหล่งที่มา : http://thaipublica.org/2015/04/maize-crop-cycle-5, 30 ธันวาคม 2558.
[3] สมาคมผู้ผลิตอาหารสัตว์ไทย, 2557, ยุทธศาสตร์อุตสาหกรรมอาหารสัตว์ ปี 2575, แหล่งที่มา : http://www.thaifeedmill.com/Portals/0/2014/รายงานฉบับผู้บริหาร.pdf, 20 มีนาคม 2558.
[4] เขมรัฐ เถลิงศร และสิทธิเดช พงศ์กิจวรสิน, 2558, ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์กับการสูญเสียพื้นที่ป่า : ปัญหาและทางออก, พิมพ์ครั้งที่ 1, สถาบันคลังสมองของชาติ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย, กรุงเทพฯ.
[5] ฐิฏาพร สุภาษี, พานิช อินต๊ะ และเศรษฐ์ สัมภัตตะกุล, 2559, การวิเคราะห์การปล่อยก๊าซเรือนกระจกและฝุ่นละอองขนาดเล็กจากกิจกรรมการเพาะปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ในพื้นที่อาเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่, ว.วิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 23(3): 94-105.
[6] Tongpool, R., Phanichavalit, N., Yuvaniyama, C. and Mungcharoen, T., 2012, Improvement of the environmental performance of broiler feeds: a study via life cycle assessment, J. Clean. Prod. 35: 16e24.
[7] สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร, 2557, ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์รวมรุ่น : เนื้อที่เพาะปลูกเนื้อที่เก็บเกี่ยวผลผลิตและผลผลิตต่อไร่ ปี 2554-2556, แหล่งที่มา : http://www.oae.go.th/downlo ad/prcai/DryCrop/amphoe/maize-amphoe.pdf, 12 พฤษภาคม 2557.
[8] Yamane, T., 1973, Statistics: An Introductory Analysis, 3rd Ed., Harper and Row Publication, Newyork.
[9] สมาคมผู้ผลิตอาหารสัตว์ไทย, 2560, สถานการณ์สินค้าเกษตรที่สำคัญและแนวโน้ม ปี 2560, น.ธุรกิจอาหารสัตว์ 34(173): 5-20.
[10] โครงการจัดทำฐานข้อมูลการปล่อยก๊าซเรือนกระจกภาคเกษตร, 2555, บัณฑิตวิทยาลัยร่วมด้านพลังงานและสิ่งแวดล้อม, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี, กรุงเทพฯ.
[11] Thailand Greenhouse Gas Management Organization (Public Organization), 2016, Carbon Footprint of Product, Available Source: http://thaicarbonlabel.tgo.or.th/ download/EmissionFactor_CFP.pdf, April 18, 2016.
[12] IPCC 2006, 2006, IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories, In B. L. Eggleston H.S., Japan: IGES.
[13] Thanawong, K., Perret, S.R. and Basset-Mens, C., 2014. Eco-efficiency of paddy rice production in Northeastern Thailand: A comparison of rain-fed and irrigated cropping systems, J. Clean. Prod. 73: 204-217.
[14] Jia, X.P., Huang, J., Xiang, C., HOU, L., Zhang, F., Chen, X., Cui, Z. and Bergmannd, H., 2013. Farmer’s adoption of improved nitrogen management strategies in maize production in China: An experimental knowledge training, J. Integr. Agr. 12: 364-373.
[15] กรมการค้าภายใน, 2558, ระบบภูมิสารสนเทศ ตลาด คลังสินค้า ไซโล ห้องเย็น, แหล่งที่มา : http://gis.dit.go.th/gis56/market/default.aspx, 20 มีนาคม 2558.
[16] สมาคมผู้ผลิตอาหารสัตว์ไทย, 2558, ธรรมเนียบสมาชิก, แหล่งที่มา : http://www.thaifeedmill.com/เกยวกบสมาคมAboutUs/ทำเนยบสมาชกMembers/tabid/65/Default.aspx., 20 มีนาคม 2558.
[17] กรมพัฒนาที่ดิน, 2558, ระบบภูมิสารสนเทศดินและการใช้ประโยชน์ที่ดิน, กรมพัฒนาที่ดิน, กรุงเทพฯ.
