การประเมินความสามารถการก่อกลายพันธุ์ของสารสกัดผักแพว ด้วยวิธีเอมส์

บทคัดย่อ

ผักแพว (Persicaria odorata Lour.) เป็นพืชที่ขึ้นง่ายได้ทั่วทุกภาคของประเทศไทย ได้รับความสนใจจากเกษตรกร ประชาชนทั่วไป และนักวิจัยอย่างมากในเรื่องของสรรพคุณในการป้องกันและส่งเสริมสุขภาพ มีการผลิตผลิตภัณฑ์วางจำหน่ายกันอย่างแพร่หลาย แต่ข้อมูลด้านพิษวิทยาและความปลอดภัยมีอยู่น้อย การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินความสามารถการก่อกลายพันธุ์ของสารสกัดผักแพวที่สกัดด้วย 80% เอทานอล ด้วยวิธีเอมส์ อ้างอิงวิธีจาก OECD test guideline No. 471 ใช้เชื้อ Salmonella typhimurium 4 สายพันธุ์ (TA98, TA100, TA1535 และ TA1537) และ Escherichia coli WP2 uvrA ที่ขนาดทดสอบ 6 ระดับ (15, 50, 150, 500, 1,500 และ 5,000 µg/plate) ในระบบที่มีและไม่มีเอนไซม์ S9 ผลการทดลองพบว่าสารสกัดผักแพวในระบบที่ไม่มีเอนไซม์ S9 เกิดโคโลนีกลายพันธุ์เพิ่มขึ้นมากกว่า 2 เท่า ในสายพันธุ์ TA98 และ TA1537 ที่ความเข้มข้น 5,000 ug/plate ส่วนในระบบมีเอนไซม์ S9 เกิดโคโลนีกลายพันธุ์เพิ่มขึ้นมากกว่า 2 เท่า ในสายพันธุ์ TA98 ที่ความเข้มข้น 5,000 และ 1,500 µg/plate และสายพันธุ์ TA1537 ที่ความเข้มข้น 5,000 µg/plate ทุกขนาดทดสอบทุกสายพันธุ์ ไม่พบความผิดปกติของ background lawn ซึ่งการเกิดการก่อกลายพันธุ์ในสารสกัดผักแพวที่ขนาดทดสอบ อาจทำให้เกิดความผิดปกติของยีน ซึ่งสาร  ก่อกลายพันธุ์ส่วนมากมีคุณสมบัติเป็นสารก่อมะเร็งด้วย อย่างไรก็ตามควรมีการทดสอบยืนยันด้านความปลอดภัยในสัตว์ทดลองหรือกลไกเชิงลึกเพิ่มเติม เพื่อให้เกิดความมั่นใจในการนำมาบริโภคหรือทำผลิตภัณฑ์ต่อไป