การผลิตโพลีโคลนอลแอนติบอดีที่จำเพาะต่อเชื้อ Squash mosaic virus โดยใช้โปรตีนห่อหุ้มอนุภาคไวรัสที่ผลิตได้จากยีนสังเคราะห์เป็นแอนติเจน

บทคัดย่อ

Squash mosaic virus (SqMV) เป็นเชื้อไวรัสสาเหตุโรคที่เข้าทำลายพืชตระกูลแตงซึ่งก่อให้เกิดความเสียหายกับผลิตผลของพืชตระกูลแตง SqMV สามารถถ่ายทอดโรคผ่านทางด้วงบางชนิดและทางเมล็ดพันธุ์ซึ่งในประเทศไทยยังไม่มีรายงานการระบาดของโรค อย่างไรก็ตาม เนื่องจากประเทศไทยมีการนำเข้าเมล็ดพันธุ์พืชตระกูลแตงจากต่างประเทศ จึงมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคที่ติดมากับเมล็ดพันธุ์ได้ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อผลิตโปรตีนห่อหุ้มอนุภาคลูกผสมของเชื้อ SqMV และใช้เป็นแอนติเจนในการผลิตแอนติบอดีที่มีความจำเพาะสำหรับการพัฒนาวิธีการตรวจสอบเชื้อ SqMV ที่มีประสิทธิภาพต่อไป โดยได้สั่งสังเคราะห์ large และ small coat protein genes ของ SqMV กลุ่มที่ 1 ซึ่งเป็นสายพันธุ์ที่เข้าทำลายเมล่อน จากฐานข้อมูล GenBank: Accession number NC_003800.1 พบว่ายีนที่สังเคราะห์ได้มีความยาว 1,677 นิวคลีโอไทด์ และแปลรหัสให้กรดอะมิโนจำนวน 570 เรสิดิวส์ โปรตีนลูกผสมมีขนาด 62.77 kDa และสามารถทำปฏิกิริยากับแอนติบอดีทางการค้าได้ จึงนำไปเป็นแอนติเจนฉีดเข้าสัตว์ทดลองเพื่อผลิตแอนติบอดี โดยเจาะเลือดทั้งหมด 11 สัปดาห์ ตรวจค่าไตเตอร์ด้วยวิธี Indirect plate–trapped antigen enzyme–linked immunosorbent assay พบว่าแอนติบอดีมีค่าไตเตอร์สูงสุดในสัปดาห์ที่ 11 เท่ากับ 102,800 เมื่อนำแอนติซีรัมมาเจือจาง 1:1,000 และทำปฏิกิริยากับเชื้อควบคุม SqMV ที่มีจำหน่ายทางการค้าและเชื้อไวรัสพืชชนิดอื่น พบว่าสามารถทำปฏิกิริยาได้อย่างจำเพาะโดยไม่เกิดปฏิกิริยาข้ามกับเชื้อไวรัสชนิดอื่นอีก 21 ชนิดที่นำมาทดสอบ ได้แก่ Cucumber leaf curl virus, Cowpea mosaic virus, Cucumber mosaic virus I, Cucumber mosaic virus II, Chili veinal mottle virus, Papaya ringspot virus, Potato virus Y, Tobacco etch virus, Zucchini yellow mosaic virus, Cucumber green mottle mosaic virus, Pepper mild mottle virus, Tobacco mosaic virus, Capsicum chlorosis virus, Groundnut bud necrosis virus, Groundnut ringspot virus, Impatiens necrotic spot virus, Iris yellow spot virus, Melon yellow spot virus, Tomato chlorotic spot virus, Tomato spotted wilt virus, Watermelon silver mottle virus.