การทดสอบสมรรถนะการผสมเพื่อการคัดเลือกเชื้อพันธุกรรมข้าวโพดจากพันธุ์ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ลูกผสมทางการค้า

Main Article Content

สิทธินันต์ จองโพธิ์
จงกลลดา พลายดี
นิพัทธ์ฌา พอบขุนทด
ศรันย์ หงษาครประเสริฐ

บทคัดย่อ

ความเป็นมาและวัตถุประสงค์: การใช้เชื้อพันธุกรรมข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ทางการค้าเป็นแนวทางหนึ่งที่มีศักยภาพในการพัฒนาสายพันธุ์แท้เพื่อสร้างลูกผสมที่ให้ผลผลิตสูงและมีลักษณะทางการเกษตรดี การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อจัดกลุ่มเฮทเทอโรซิสของข้าวโพดเลี้ยงสัตว์พันธุ์ลูกผสมทางการค้าโดยการทดสอบสมรรถนะการผสม
วิธีดำเนินการวิจัย: พันธุ์ลูกผสมทางการค้าที่ใช้ จำนวน 10 พันธุ์ นำมาผสมแบบพบกันหมดได้ 45 คู่ผสม ปลูกทดสอบผลผลิตของลูกผสมดังกล่าวร่วมกับพันธุ์การค้า จำนวน 11 พันธุ์ รวม 56 ประชากร วางแผนการทดลองแบบ Rectangular Lattice Designs จำนวน 4 ซ้ำ ในฤดูต้นฝนและฤดูปลายฝน ปี พ.ศ. 2561 ใน 3 สถานที่
ผลการวิจัย: พันธุ์ที่มีค่าสมรรถนะการผสมทั่วไป (General combining ability, GCA) เป็นบวกและแตกต่างทางสถิติอย่างมีนัยสำคัญมีจำนวน 3 พันธุ์ ได้แก่ P4554, CP801 และ KSX5402 ลูกผสมที่ให้ค่าสมรรถนะการผสมเฉพาะ (Specific combining ability, SCA) เป็นบวกและแตกต่างทางสถิติและให้ผลผลิตเมล็ดสูงมีจำนวน 6 คู่ผสม ได้แก่ P4546 × PAC559, S6248 × PAC339, P4554 × S6248, P4554 × CP801, P4546 × KSX5402 และ CP801 × PAC559 และเมื่อจัดกลุ่มเฮทเทอโรซิสของพันธุ์การค้าข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ทั้ง 10 พันธุ์ โดยใช้ลักษณะผลผลิตเมล็ดในการสร้าง dendrogram ด้วยวิธี UPGMA สามารถแบ่งพันธุ์การค้าได้เป็น 3 กลุ่ม กลุ่มที่ 1 จำนวน 4 พันธุ์ กลุ่มที่ 2 จำนวน 3 พันธุ์ และกลุ่มที่ 3 จำนวน 3 พันธุ์
สรุป: การจัดกลุ่มเฮทเทอโรซิสด้วยค่า SCA และผลผลิตเมล็ดสูง และการสร้าง dendrogram ด้วยวิธี UPGMA จากค่าเฉลี่ยผลผลิตเมล็ดให้ผลสอดคล้องกัน การจัดกลุ่มเฮทเทอโรซิสของพันธุ์ลูกผสมทางการค้าดังกล่าวจะเป็นประโยชน์ในการพัฒนาสายพันธุ์แท้และลูกผสมที่ให้ผลผลิตสูงและมีลักษณะทางการเกษตรดีต่อไป

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Briggs, F.N. and P.F. Knowles. 1970. Introduction to Plant Breeding. University of California, Davis, California, USA.

Gardner, C.O. and A.S. Eberhart. 1966. Analysis and interpretation of the variety cross diallel and related population. Biometrics. 22(3): 439–452.

Griffing, B. 1956. Concept of general and specific combining ability in relation to diallel crossing systems. Aust. J. Biol. Sci. 9: 463–493. https://doi.org/10.1071/BI9560463.

Hallauer, A.R. and J.B. Miranda. 1981. Quantitative Genetics in Maize Breeding. Iowa State University Press, Iowa, USA. 468 pp.

Jompuk, C., K. Samphantharak and S. Chowchong. 2000. Genetic diversity of corn hybrids from different sources in Thailand as verified by their heterotic pattern and inbreeding depression. Kasetsart J. (Nat. Sci.) 34: 205–209.

Kumpai, S., S. Jenweerawat, P. Kittipadakul, C. Jompuk and T. Prasartsrisupab. 2022. Heterotic grouping of lines derived from commercial field corn hybrids using grain yield together, pp. 85–93. In Proc the 60th Kasetsart University Annual Conference, February 21–23, 2022. (in Thai)

Mikel, M.A. and J.W. Dudley. 2006. Evolution of North American dent corn from public to proprietary germplasm. Crop Sci. 46(3): 1193–1205. https://doi.org/10.2135/cropsci2005.10-0371.

Oupadissakoon, S. 1994. Statistics of Experimental Planning. Volume 2. Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Kasetsart University, Bangkok, Thailand. 439 pp. (in Thai)

Phumichai, C., W. Doungchan, P. Puddhanon, S. Jampatong, P. Grudloyma, C. Kirdsri, J. Chunwongse and T. Pulam. 2008. SSR-based and grain yield-based diversity of hybrid maize in Thailand. Field Crops Res. 108(2): 157–162. https://doi.org/10.1016/j.fcr.2008.04.009.

Pulam, T. 1997. Sweet Corn, Breeding and Commercial Cultivation. OS Printing House, Bangkok, Thailand. (in Thai)

R Core Team. 2020. R: A Language and Environmentfor Statistical Computing. R Foundation for Statistical Computing, Vienna, Austria.

Suwanatape, T., S. Jampatong and C. Jompuk. 2020. Genetic diversity of commercial field corn hybrids in Thailand as verified by SSR Markers and their inbreeding depression. Curr. Appl. Sci. Technol. 20(3): 429–439. https://doi.org/10.14456/cast.2020.28.

Vasal, S.K. 1994. High quality protein corn, pp. 79–121. In A.R. Hallauer, ed. Specialty Corns. CRC Press, Boca Raton, Florida, USA.