ความหลากหลายของตัวอ่อนแมลงชีปะขาวในลำธารต้นน้ำน่าน จังหวัดน่าน
Species diversity of mayfly larvae at the Nan headwater streams, Nan province
คำสำคัญ:
ความหลากชนิด, แมลงชีปะขาว, แหล่งอาศัยย่อย, จังหวัดน่านบทคัดย่อ
ศึกษาความหลากหลายของตัวอ่อนแมลงชีปะขาว (อันดับ Ephemeroptera) ในลำธารต้นน้ำน่าน จังหวัดน่าน โดยเก็บตัวอย่างทั้งหมด 8 สถานี จำนวน 3 ครั้ง (พฤศจิกายน 2562 มีนาคม 2563พฤศจิกายน 2563) เก็บตัวอ่อนแมลงชีปะขาวด้วยสวิง และเก็บด้วยมือ ผลการศึกษาพบตัวอ่อนแมลงชีปะขาวทั้งหมด 14 วงศ์ 35 สกุล 43 ชนิด ตัวอ่อนแมลงชีปะขาววงศ์ Heptageniidae มีความหลากหลายมากที่สุด รองลงมาคือ วงศ์ Baetidae และวงศ์ Ephemerellidae ตามลำดับ ผลการวิเคราะห์สถิติหลายตัวแปรพบว่า สถานีแม่น้ำว้า และสถานีน้ำตกสะปันมีความสัมพันธ์กับความหลากชนิด และการกระจายตัว โดยมีความหลากชนิดของตัวอ่อนแมลงชีปะขาวมากที่สุด และมีชนิดที่พบเฉพาะสองสถานีเท่านั้น ซึ่งสองสถานีมีสภาพแหล่งอาศัยย่อยที่เหมาะสมต่อการดำรงชีวิตของตัวอ่อนแมลงชีปะขาว และเป็นสถานีที่ถูกรบกวนน้อยจากกิจกรรมของมนุษย์
References
บุญเสฐียร บุญสูง. (2557). คู่มือจำแนกตัวอ่อนแมลงชีปะขาว แมลงสโตนฟลาย และแมลงหนอนปลอกน้ำในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
Auychinda C. Sartori M. and Boonsoong B. (2020a). Review of Notacanthella Jacobus & McCafferty, 2008 (Ephemeroptera: Ephemerellidae) in Thailand, with the redescription of Notacanthella commodema (Allen, 1971). Zootaxa. 4731: 414–424.
Auychinda C. Sartori M. and Boonsoong B. (2020b). Vietnamellidae (Insecta, Ephemeroptera) of Thailand. Zookeys. 902: 17–36.
Auychinda C., Jacobus L.M., Sartori M. and Boonsoong B. (2020c). A new species of Vietnamella Tshernova 1972 (Ephemeroptera: Vietnamellidae) from Thailand. Insects. 11(9): 554.
Barber-James H.M., Gattolliat, J.L., Sartori M. and Hubbard M.D. (2008). Global diversity of mayflies (Ephemeroptera, Insecta) in freshwater. Hydrobiologia. 595: 339–350.
Barbour M.T., Gerritsen J., Snyder B.D. and Stribling J.B. (1999). Rapid bioassessment protocols for use in streams and wadeable rivers: periphyton, benthic macroinvertebrates, and fish, 2nd edition. U.S. Environmental Protection Agency, Washington, D.C.
Boonsoong B. and Braasch D. (2013). Heptageniidae (Insecta, Ephemeroptera) of Thailand. ZooKeys. 272: 61–93.
Boonsoong B. and Sartori M. (2015). The nymph of Gilliesia Peters & Edmunds, 1970 (Ephemeroptera: Leptophlebiidae), with description of a new species from Thailand. Zootaxa. 3981: 253–263.
Boonsoong B. and Sartori M. (2016). Sangpradubina, an astonishing new mayfly genus from Thailand (Ephemeroptera: Leptophlebiidae: Atalophlebiinae). Zootaxa. 4169 (3): 587–599.
Boonsoong B. and Sartori M. (2019). Review and integrative taxonomy of the genus Prosopistoma Latreille, 1833 (Ephemeroptera, Prosopistomatidae) in Thailand, with description of a new species. ZooKeys. 825: 123–144.
Boonsoong B., Sangpradub N. and Barbour M.T. (2009). Development of rapid bioassessment approaches using benthic macroinvertebrates for Thai streams. Environmental Monitoring and Assessment. 155: 129-147.
Boonsoong B., Auychinda C., Sartori M. and Khanyom N. (2021). First record of Paegniodes Eaton, 1881 (Ephemeroptera, Heptageniidae) from Thailand with description of a new species. ZooKeys. 1036: 153–170.
Jacobus L.M., Macadam C.R. and Sartori M. (2019). Mayflies (Ephemeroptera) and Their Contributions to Ecosystem Services. Insects. 10(6): 170.
Kluge N.J. and Novikova E.A. (2017). Occurrence of Anafroptilum Kluge 2012 (Ephemeroptera: Baetidae) in Oriental Region. Zootaxa. 4282: 453–472.
Kluge N.J. and Suttinun C. (2020). Review of the Oriental genus Indocloeon Müller-Liebenau 1982 (Ephemeroptera: Baetidae) with descriptions of two new species. Zootaxa. 4779: 451–484.
McCune B., Mefford M.J. (2011). PC-ORD. Multivariate analysis of ecological data. Version 6.0. MjM Software, Gleneden Beach, USA.
Martynov A.V., Palatov D.M. and Boonsoong B. (2016). A new species of Dudgeodes Sartori, 2008 (Ephemeroptera: Teloganodidae) from Thailand. Zootaxa. 4121: 545–554.
Nguyen V.V. and Bae Y.J. (2004). Larvae of the heptageniid mayfly genus Epeorus (Ephemeroptera: Heptageniidae) from Vietnam. Journal of Asia-Pacific Entomology. 7: 19–28.
Phlai-ngam S. and Tungpairojwong N. (2018). First Record of Platybaetis bishopi Müller-Liebenau, 1980 and Baetiella bispinosa (Gose, 1980) (Ephemeroptera: Baetidae) from Thailand. Chiang Mai Journal Science 45(2): 774–783.
Piraonapicha K. and Sangpradub N. (2019). Description of nymphs and female subimago of Sparsorythus multilabeculatus Sroka & Soldán, 2008 (Ephemeroptera: Tricorythidae) associated with male imago based on DNA sequence data. Zootaxa. 4695: 501–515.
Rosenberg D.M. and Resh V.H. (1993). Freshwater Biomonitoring and Benthic Macroinvertebrates. Chapman and Hall, New York.
Sangpradub N. and Boonsoong B. (2006). Identification of Freshwater Invertebrates of the Mekong River and Tributaries. Mekong River Commission, Vientiane. 274 p.
Sutthacharoenthad W., Sartori M. and Boonsoong B. (2019). Integrative taxonomy of Thalerosphyrus Eaton, 1881 (Ephemeroptera, Heptageniidae) in Thailand. Journal Natural History. 53: 1491–1514.
Sutthinun C., Gattolliat J.L. and Boonsoong B. (2018). A new species of Platybaetis Müller-Liebenau, 1980 (Ephemeroptera: Baetidae) from Thailand, with description of the imago of Platybaetis bishopi Müller-Liebenau, 1980. Zootaxa. 4378: 85–97.
Suttinun C., Gattolliat J.L. and Boonsoong B. (2020). Cymbalcloeon gen. nov., an incredible new mayfly genus (Ephemeroptera: Baetidae) from Thailand. PLoS ONE. 15(10): e0240635.
Suttinun C., Kaltenbach T., Gattolliat J.L. and Boonsoong B. (2021). A new species and first record of the genus Procerobaetis Kaltenbach & Gattolliat, 2020 (Ephemeroptera, Baetidae) from Thailand. ZooKeys. 1023: 13-28.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
Versions
- 15-02-2024 (2)
- 30-08-2021 (1)
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2021 วารสารเกษตรศาสตร์และเทคโนโลยี
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารทดสอบระบบ ThaiJo2 ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสาร ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
บทความ ข้อมูล เนื่อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการดีพิมพ์ในวารสารทดสอบระบบ ThaiJo2 ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารทดสอบระบบ ThaiJo2 หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่หรือเพื่อกระทำการใดๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรณ์จากวารสารทดสอบระบบ ThaiJo2 ก่อนเท่านั้น