ปัจจัยที่มีผลต่อการสร้างความมั่นคงทางอาหารในระดับครัวเรือนของเกษตรกร ในเมืองคำ แขวงเชียงขวาง สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว

Main Article Content

คานตาวัน พมลาชาบุด
พุฒิสรรค์ เครือคำ
สายสกุล ฟองมูล
ปิยะ พละปัญญา

บทคัดย่อ

     การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาลักษณะพื้นฐานส่วนบุคคล เศรษฐกิจและสังคมของเกษตรกร 2) เพื่อศึกษาระดับการปฏิบัติการสร้างความมั่นคงทางอาหารในระดับครัวเรือนของเกษตรกร และ 3) เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติการสร้างความมั่นคงทางอาหารในระดับครัวเรือนของเกษตรกรในพื้นที่เมืองคำ แขวงเชียงขวาง สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาวิจัย คือ เกษตรกรเมืองคำ แขวงเชียงขวาง สาธารณรัฐประชาธิปไตย ประชาชนลาว จำนวน 279 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามวิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติพรรณนา และการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ
     ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง อายุเฉลี่ย 42.93 ปี มีสถานภาพสมรส สำเร็จการศึกษาระดับชั้นประถมศึกษาหรือต่ำกว่า มีสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 6 คน มีแรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 3 คน มีพื้นที่ทำการเกษตรเฉลี่ย 10.66 ไร่ มีรายได้ในภาคการเกษตรเฉลี่ย 30,252.46 บาทต่อปี มีรายได้นอกภาคการเกษตรเฉลี่ย 11,059.13 บาทต่อปี มีรายจ่ายในครัวเรือนเฉลี่ย 25,802.92 บาทต่อปี มีหนี้สินเฉลี่ย 2,179.82 บาท ส่วนใหญ่ไม่มีตำแหน่งทางสังคม เป็นสมาชิกกลุ่มในชุมชนเฉลี่ย 4 กลุ่ม เข้าร่วมฝึกอบรมหรือศึกษาดูงานเฉลี่ย 1.32 ครั้งต่อปี ได้รับข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการเกษตรเฉลี่ย 19.22 ครั้งต่อเดือน เกษตรกรมีความรู้เกี่ยวกับการสร้างความมั่นคงทางอาหารอยู่ในระดับปานกลาง และมีทัศนคติต่อการสร้างความมั่นคงทางอาหารอยู่ในระดับเห็นด้วยมาก กลุ่มตัวอย่างเกษตรกรมีการสร้างความมั่นคงทางอาหารในระดับครัวเรือนโดยภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง (ค่าเฉลี่ย 3.46) โดยด้านที่มีค่าเฉลี่ยการปฏิบัติมาก คือ ด้านการใช้ประโยชน์จากอาหาร (ค่าเฉลี่ย 3.53) รองลงมา ได้แก่ ด้านการเข้าถึงอาหาร (ค่าเฉลี่ย 3.52) โดยด้านการมีอาหารเพียงพอ และด้านความมีเสถียรภาพของอาหารมีค่าเฉลี่ยเท่ากันที่ 3.40 ตามลำดับ ในส่วนปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการปฏิบัติในการสร้างความมั่นคงทางอาหารในระดับครัวเรือนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติมีจำนวน 8 ตัวแปร โดยเป็นตัวแปรที่มีความสัมพันธ์เชิงบวกจำนวน 6 ตัวแปร ได้แก่ ระดับการศึกษา รายได้จากภาคการเกษตร รายได้นอกภาคการเกษตร การได้เข้าร่วมโครงการหรือกิจกรรมเกี่ยวกับความมั่นคงทางอาหาร ความรู้เกี่ยวกับการสร้างความมั่นคงทางอาหาร และทัศนคติของเกษตรกรเกี่ยวกับการสร้างความมั่นคงทางอาหาร และตัวแปรที่มีความสัมพันธ์ในเชิงลบมีจำนวน 2 ตัวแปร ได้แก่ รายจ่ายในครัวเรือน และภาระหนี้สิน

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

คําสุกขะ ทํามะวง ชนินทร์ วะสีนนท์ ละมัย ร่มเย็น และศุภชัย สิงห์ยะบุศย์. 2562. ปัจจัยทีส่งผลต่อครัวเรือนยากจน เมืองบัวละพา แขวงคําม่วน สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว. มนุษยสังคมสาร (มสส.) 17(2): 239-253.

จันทร์ตนาพร วงศ์ชัย ประสงค์ ตันพิชัย สันติ ศรีสวนแตง และวีระฉัตร สุปัญโญ. 2557. ความหลากหลายของทรัพยากรธรรมชาติ สู่ความมั่นคงทางอาหารของชุมชนเพียลาด อำเภอสังทอง นครหลวงเวียงจันทน์. วารสารวิชาการ Veridian E-Journal 7(2): 156-172.

ทัตภณ พละไชย นพวรรณ เปียซื่อ และสุจินดา จารุพัฒน์ มารุโอ. 2559. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความมั่นคงทางอาหารของวัยรุ่นในชุมชนชนบท ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ 34(2): 142-151.

นิคม สีเงิน สุวารีย์ ศรีปูณะ อนัญญา โพธิประดิษฐ์ และผมหอม เชิดโกทา. 2560. รูปแบบการสร้างความมั่นคงทางอาหารของครัวเรือนด้วยกระบวนการสิ่งแวดล้อมศึกษาในชุมชนริมน้ำพอง อำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น. วารสารวิชาการสถาบันวิทยาการจัดการแห่งแปซิฟิค 4(1): 120-132.

ประชุม สุวัตถี. 2541. การสุ่มตัวอย่างเพื่อการวิจัย. วารสารพัฒนบริหารศาสตร์ 38(3): 103-130.

ปุณณดา มาสวัสดิ์ ประพิณวดี ศิริศุภลักษณ์ และอิสริยา นิติทัณฑ์ประภาศ บุญญะศิริ. 2559. ปัจจัยที่มีผลต่อความมั่นคงด้านอาหารของครัวเรือนเกษตรไทย. วารสารวิจัยและพัฒนาวไลยอลงกรณ์ในพระบรมราชูปถัมภ์ 11(2): 347-356.

เพชรบุญ ฟักเกตุ ชมพูนุท โมราชาติ และ อุทัย อันพิมพ์. 2559. การสร้างความมั่นคงทางอาหารของเกษตรกรอินทรีย์ ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง. วารสารมหาวิทยาลัยนครพนม 6(2): 96-104.

รณิดา ปิงเมือง มาลี หมวกกุล วาสนา เสภา และธงชัย ลาหุนะ. 2560. ความหลากหลายทางชีวภาพสู่ความมั่นคงทางอาหารของชาติพันธุ์ ในลุ่มน้ำกก-ลุ่มน้ำโขง : กรณีศึกษา จังหวัดเชียงราย. วารสารสังคมศาสตร์วิชาการ 10(2): 25-45.

สุชาติ ประสิทธิ์รัฐสินธุ์. 2546. ระเบียบวิธีการวิจัยทางสังคมศาสตร์. พิมพ์ครั้งที่ 12. สามลดา, กรุงเทพฯ.

สุพรรณี ไชยอำพร. 2560. ความมั่นคงทางอาหาร: สิ่งบ่งชี้ต่างวัฒนธรรมในสังคมไทย. วารสารพัฒนบริหารศาสตร์ 57(1): 200-223.

Kham District Agriculture and Forestry Office. 2019. Report on the export of the non-timber forest products of Muang Kham, Xieng Khwang Province Lao People's Democratic Republic. Xieng Khwang. Kham District Agriculture and Forestry Office.

Ministry of Planning and Investment. 2016. Socio-economic development plan National 5-Year Eighth (2016-2020) At the National Assembly, Vientiane Capital.

Mishra, B. P. 2005. Factors Affecting Food Insecurity at Household Level in Kailali District of Nepal. Doctoral dissertation, Chiang Mai: Graduate School, Chiang Mai University.

Sub-Committees of the General Assembly of Mueang Kham. 2019. Report on the 5-Year Economic and Social Report of Mueang Kham, Xieng Khwang Province Lao People's Democratic Republic. Xieng Khwang. Mueang Kham Governor's Office.

Yamane, T. 1973. Statistics: An Introductory Analysis. 3rd. New York: Harper and Row Publication.