ผลการใช้ปุ๋ยหมักมูลไส้เดือนร่วมกับเชื้อราไตรโคเดอร์มาต่อผลผลิตข้าว กข43 และสมบัติดินบางประการในนาข้าวอินทรีย์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลการใช้ปุ๋ยหมักมูลไส้เดือนร่วมกับเชื้อราไตรโคเดอร์มา (Trichoderma sp.) ต่อผลผลิตข้าว กข43 และสมบัติของดินบางประการในแปลงนาข้าวอินทรีย์ของเกษตรกร อำเภอภาชี จังหวัดพระนครศรีอยุธยา วางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ในบล็อก ทั้งหมด 6 ซ้ำ จำนวน 5 กรรมวิธี ประกอบด้วย กรรมวิธีที่ 1 (T1) ไม่ใส่ปุ๋ยหมักมูลไส้เดือนและเชื้อราไตรโคเดอร์มา (ควบคุม) กรรมวิธีที่ 2 (T2) ใส่ปุ๋ยหมักมูลไส้เดือน อัตรา 1,000 กก./ไร่ กรรมวิธีที่ 3 (T3) ใส่ปุ๋ยหมักมูลไส้เดือน อัตรา 1,000 กก./ไร่ และเชื้อราไตรโคเดอร์มา อัตรา 1 กก./ไร่ กรรมวิธีที่ 4 (T4) ใส่ปุ๋ยหมักมูลไส้เดือน อัตรา 1,000 กก./ไร่ และเชื้อราไตรโคเดอร์มา อัตรา 2 กก./ไร่ และกรรมวิธีที่ 5 (T5) ใส่ปุ๋ยหมักมูลไส้เดือนอัตรา 1,000 กก./ไร่ และเชื้อราไตรโคเดอร์มา อัตรา 3 กก./ไร่ ผลการวิจัยพบว่า การใส่ปุ๋ยหมักมูลไส้เดือน อัตรา 1,000 กก./ไร่ และเชื้อราไตรโคเดอร์มา อัตรา 2 กก./ไร่ ให้ความสูงต้นข้าวสูงสุด 102.12 ซม. จำนวนต้นสูงสุด 15.17 ต้น/กอ จำนวนเมล็ดสูงสุด 131.63 เมล็ด/รวง ผลผลิตเมล็ดสูงสุด 616.23 กก./ไร่ และน้ำหนักฟางแห้งสูงสุด 988.56 กก./ไร่ ตามลำดับ รวมทั้งดินมีปริมาณอินทรียวัตถุและไนโตรเจนทั้งหมดในดินสูงสุด (3.79% และ 0.48% ตามลำดับ) (P<0.01) ผลการวิจัยครั้งนี้เสนอแนะว่า การใช้ปุ๋ยหมักมูลไส้เดือนร่วมกับเชื้อราไตรโคเดอร์มาในนาข้าวอินทรีย์ช่วยเพิ่มผลผลิตข้าว กข43 และธาตุอาหารพืชในดินนาได้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Al-Maamori, H.A., A.D. Salman, M. Al-Budeiri, Y.A.O. Al-Shami and E.M. Al-shaabani. 2023. Effect of vermicompost production on some soil properties and nutrients in plants. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science 1214(1): 012006. Available: https://doi.org/10.1088/1755-1315/1214/1/012006.
Asghar, W. and R. Kataoka. 2021. Effect of co-application of Trichoderma spp. with organic composts on plant growth enhancement, soil enzymes and fungal community in soil. Archives of Microbiology 203(7): 4281-4291. Available: https://doi.org/10.1007/s00203-021-02413-4.
Attanandana, T. and J. Chanchareonsook. 1999. Soil and plant analysis. Faculty of Agriculture, Kasetsart University, Bangkok. [in Thai]
Bejbaruah, R., R.C. Sharma and P. Banik. 2013. Split application of vermicompost to rice (Oryza sativa L.): Its effect on productivity, yield components, and N dynamics. Organic Agriculture 3:123-128. Available: https://doi.org/10.1007/s13165-013-0049-8.
Burt, R. 2004. Soil survey laboratory methods manual. Department of Agriculture, Natural Resources Conservation Service, Washington DC.
Cai, F., W. Chen, Z. Wei, G. Pang, R. Li, W. Ran and Q. Shen. 2015. Colonization of Trichoderma harzianum strain SQR-T037 on tomato roots and its relationship to plant growth, nutrient availability and soil microflora. Plant and Soil 388: 337-350. Available: https://doi.org/10.1007/s11104-014-2326-z.
Cruz, G.S.J., P.H. Hermes, S.V. Miriam and A.M. López. 2024. Benefits of vermicompost in agriculture and factors affecting its nutrient content. Journal of Soil Science and Plant Nutrition 24: 4898-4917. Available: https://doi.org/10.1007/s42729-024-01880-0.
Department of Agriculture. 2008. Organic fertilizer analysis manual. Ministry of Agriculture and Cooperatives, Bangkok. [in Thai]
Department of Agriculture. 2012. Announcement from the Department of Agriculture regarding registration applications issuance of registration certificate and amendments to the organic fertilizer registration list 2012. Available: https://www.doa.go.th/ard/wp-content/uploads/2019/11/FEDOA5.pdf (August 22, 2024). [in Thai]
Department of Land Development. 2024. Soil map of Phachi district. Available: http://oss101.ldd.go.th/web_th_soilseries/01_central/14_Ayutthaya/14_map/14_AMP/1409.pdf (March 2, 2024). [in Thai]
Doni, F., A. Isahak, C.R.C.M. Zain and W.M.W. Yusoff. 2014. Physiological and growth response of rice plants (Oryza sativa L.) to Trichoderma spp. inoculants. AMB Express 4(45): 1-7.
FAO Project Staff and Land Classification Division. 1973. Soil interpretation handbook for Thailand. Department of Land Development, Ministry of Agriculture and Cooperatives, Bangkok.
Hoque, T.S., A.K. Hasan, M.A. Hasan, N. Nahar, D.K. Dey, S. Mia, Z.M. Solaiman and M.A. Kader. 2022. Nutrient release from vermicompost under anaerobic conditions in two contrasting soils of Bangladesh and its effect on wetland rice crop. Agriculture 12(3): 376. Available: https://doi.org/10.3390/agriculture12030376.
Jianwitchayakul, P. and P. Somniyam. 2021. Efficiency of vermicompost from water hyacinth on growth, yield and yield component of rice var. RD41. Khon Kaen Agriculture Journal Supplement 49(1): 949-955. [in Thai]
Juiphan, R., B. Pensuriya, P. Nitmee, P. Kaewsri, S. Wongsatchanan, T. Pinsanthie, R. Chindachia, J. Mungngam, P. Pratubkong, N. Chachai and J. Sreesaeng. 2021. Influence of Trichoderma harzianum and germination test methods on germination and seedling growth of Indica and Japonica rice. Journal of Agricultural Science 52(3): 325-340. [in Thai]
Kim, H.N. and J.H. Park. 2024. Monitoring of soil EC for the prediction of soil nutrient regime under different soil water and organic matter contents. Applied Biological Chemistry 67(1): 1-9. Available: https://doi.org/10.1186/s13765-023-00849-4.
Maji, D., P. Misra, S. Singh and A. Kalra. 2017. Humic acid rich vermicompost promotes plant growth by improving microbial community structure of soil as well as root nodulation and mycorrhizal colonization in the roots of Pisum sativum. Applied Soil Ecology 110: 97-108. Available: http://dx.doi.org/10.1016/j.apsoil.2016.10.008.
Oyege, I. and M.S.B. Bhaskar. 2023. Effects of vermicompost on soil and plant health and promoting sustainable agriculture. Soil Systems 7(4): 101. Available: https://doi.org/10.3390/soilsystems7040101.
Pang, G., F. Cai, R. Li, Z. Zhao, R. Li, X. Gu, Q. Shen and W. Chen. 2017. Trichoderma-enriched organic fertilizer can mitigate microbiome degeneration of monocropped soil to maintain better plant growth. Plant and Soil 416: 181-192. Available: https://doi.org/10.1007/s11104-017-3178-0.
Pant, A.P., T.J.K. Radovich, N.V. Hue and R.E. Paull. 2012. Biochemical properties of compost tea associated with compost quality and effects on pak choi growth. Scientia Horticulturae 148: 138-146. Available: https://doi.org/10.1016/j.scienta.2012.09.019.
Pibumrung, P. 2023. Chemical properties of aerated compost teas on growth and nitrate content of lettuce in hydroponics system with deep flow technique (DFT). Journal of Agricultural Production 5(1): 135-148. [in Thai]
Pradhan, S.R., S. Dash, M.R. Chowdhury, S.P. Das, K. Sar and S. Moharana. 2022. Impact of integrated vermicompost and chemical fertilizer use on productivity, nutrient uptake and economics of rice. Biological Forum-An International Journal 14(2a): 89-95.
Ramazanoglu, E. 2024. Effects of vermicompost application on plant growth and soil enzyme activity in wheat (Triticum aestivum L.) monitored by thermal imaging. Cogent Food and Agriculture 10(1): 2373872. Available: https://doi.org/10.1080/23311932.2024.2373872.
Rice Department. 2023. Rice knowledge bank RD43. Available: https://newwebs2.ricethailand.go.th/webmain/rkb3 (August 20, 2023). [in Thai]
Shukla, S., R.N. Meena, V.K. Verma and R.K. Singh. 2017. Effect of various sources of nutrition on plant growth, yield and quality of rice (Oryza sativa L.) cv.MTU 7029. Environment and Ecology 35(2B): 1168-1172.
Silva, N.G., A.P.D.S. Mambrí, D.K.Q.D. Santos, S.J. Lopes, A.C.R. Marques and A.C.F.D. Silva. 2020. Vermicompost and Trichoderma in the development of cherry group tomato seedlings. Ciência e Natura 42(14): 1-12. Available: https://doi.org/10.5902/2179460X40285.
Sood, M., D. Kapoor, V. Kumar, M.S. Sheteiwy, M. Ramakrishnan and M. Landi. 2020. Trichoderma: the “secrets” of a multitalented biocontrol agent. Plants 9(6): 762. Available: https://doi.org/10.3390/plants9060762.
Sukyankij, S., S. Jewprasert, W. Pangjai and T. Panichpat. 2021. Comparison of the quality of two organic fertilizers on yield of Hom Pathum rice and soil properties. Khon Kaen Agriculture Journal 49(1): 37-48. [in Thai]
Tancho, A. 2020. Garbage disposal with earthworm at Maejo University. Journal of Agricultural Production 2(1): 1-10. [in Thai]
Tyskiewicz, R., A. Nowak, E. Ozimek and J. Jaroszuk-Sciset. 2022. Trichoderma: the current status of its application in agriculture for the biocontrol of fungal phytopathogens and stimulation of plant growth.International Journal of Molecular Sciences 23(4): 2329. Available: https://doi.org/10.3390/ijms23042329.
Van Tol, D.C.T.A., R.L.L. Berbara, O.C.H. Tavares, D.F.D.G. Mello, E.G. Pereira, C.D.C.B. Souza, L.M. Espinosa and A.C. García. 2021. Humic acids induce a eustress state via photosynthesis and nitrogen metabolism leading to a root growth improvement in rice plants. Plant Physiology and Biochemistry 162: 171-184. Available: https://doi.org/10.1016/j.plaphy.2021.02.043.
Vyas, P., S. Sharma and J. Gupta. 2022. Vermicomposting with microbial amendment: implications for bioremediation of industrial and agricultural waste. BioTechnologia 103 (2): 203-215. Available: https://doi.org/10.5114/bta.2022.116213.
Wasusun, A. S. Wongpiyachon, S. Songchitsomboon, W. Sukviwat, P. Maneenin and S. Pakkethati. 2017. RD43 rice variety: Medium glycemic index rice for niche market. Rice Academic Journal 8(2): 45-53. [in Thai]
Wiethan, M.M.S., G.S. Bortolin, R.S. Pinto and A.C.F. Silva. 2018. Initial development of lettuce in vermicompost at higher Trichoderma doses. Horticultura Brasileira 36(1): 77-82. Available: https://doi.org/10.1590/S0102-053620180113.
Yao, X. H. Guo, K. Zhang, M. Zhao, J. Ruan and J. Chen. 2023. Trichoderma and its role in biological control of plant fungal and nematode disease. Frontiers in Microbiology 14: 1160551. Available: https://doi.org/10.3389/fmicb.2023.1160551.
Zhang, F., R. Wang, W. Yu, J. Liang and X. Liao. 2020. Influences of a vermicompost application on the phosphorus transformation and microbial activity in a paddy soil. Soil and Water Research 15(4): 199-210. Available: https://doi.org/10.17221/91/2019-SWr.
Zhao, H-T., T-P. Li, Y. Zhang, J. Hu, Y-C. Bai, Y-H. Shan and F. Ke. 2017. Effects of vermicompost amendment as a basal fertilizer on soil properties and cucumber yield and quality under continuous cropping conditions in a greenhouse. Journal of Soils Sediments 17: 2718-2730. Available: https://doi.org/10.1007/s11368-017-1744-y.
