การผลิตทุเรียนภูเขาไฟตามมาตรฐานเกษตรที่ดีและเหมาะสมของเกษตรกร ในอำเภอขุนหาญ จังหวัดศรีสะเกษ

Main Article Content

ภานุพงศ์ ศิลารักษ์
นภารัศม์ เวชสิทธิ์นิรภัย
ธิดารัตน์ ศิริบูรณ์
พุฒิสรรค์ เครือคำ

บทคัดย่อ

     การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาลักษณะพื้นฐานส่วนบุคคล ลักษณะทางเศรษฐกิจ ลักษณะสังคม ของเกษตรกร 2) เพื่อศึกษาความรู้ และการผลิตทุเรียนภูเขาไฟตามมาตรฐานทางการเกษตรที่ดีและเหมาะสมของเกษตรกร 3) เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการผลิตทุเรียนภูเขาไฟตามมาตรฐานทางการเกษตรที่ดีและเหมาะสมของเกษตรกร 4) เพื่อศึกษาปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะเกี่ยวกับการผลิตทุเรียนภูเขาไฟของเกษตรกร ในพื้นที่อำเภอขุนหาญ จังหวัดศรีสะเกษ จำนวนประชากรที่ผลิตทุเรียนภูเขาไฟตามมาตรฐานทางการเกษตรที่ดีและเหมาะสม 190 คน เก็บรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 129 คน โดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา และการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ


ผลการวิจัยพบว่า เกษตรกรส่วนใหญ่เป็นเพศชาย มีอายุเฉลี่ย 51 ปี จบการศึกษาระดับประถมศึกษา ส่วนใหญ่มีสถานภาพสมรส เกษตรกรส่วนใหญ่เป็นชาติพันธุ์ลาว มีรายได้รวมของครัวเรือนเฉลี่ยอยู่ที่ 796,356 บาทต่อปี โดยมีรายได้จากการปลูกทุเรียน เฉลี่ย 656,589 บาทต่อปี ภาระหนี้สินในครัวเรือน เฉลี่ย 419,418 บาทต่อปี มีสมาชิกภายในครัวเรือนเฉลี่ย 4 คน จำนวนแรงงานจ้างในครัวเรือนเฉลี่ย 3 คน ส่วนใหญ่ไม่มีแรงงานจ้าง การรับรู้ข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการผลิตทุเรียนภูเขาไฟมาตรฐานการเกษตรที่ดีและเหมาะสม Good Agricultural Practice (GAP) จากเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรเป็นหลัก เกษตรกรมีการติดต่อกับเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรเฉลี่ย 1 ครั้งต่อปี เกษตรส่วนใหญ่เข้าร่วมอบรมมาตรฐานการเกษตรที่ดีและเหมาะสมเฉลี่ย 1 ครั้งต่อปี ส่วนใหญ่ไม่เป็นคณะกรรมการหมู่บ้านหรือชุมชน (ร้อยละ 64.3) ไม่มีตำแหน่งทางสังคม (ร้อยละ 58.1) มีประสบการณ์การผลิตทุเรียนภูเขาไฟตามมาตรฐานทางการเกษตรที่ดีและเหมาะสม (GAP) เฉลี่ย 3 ปี เกษตรกรมีความรู้เกี่ยวกับการผลิตทุเรียนภูเขาไฟมาตรฐานการเกษตรที่ดีและเหมาะสมอยู่ในระดับปานกลาง (ร้อยละ 86.8) เกษตรกรมีระดับการผลิตทุเรียนภูเขาไฟมาตรฐานการเกษตรที่ดีและเหมาะสมอยู่ในระดับมาก (ค่าเฉลี่ย 3.86)


สำหรับปัจจัยที่มีผลต่อการผลิตทุเรียนภูเขาไฟตามมาตรฐานเกษตรที่ดีและเหมาะสมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติในทางบวก ได้แก่ การเข้าร่วมอบรมมาตรฐานเกษตรที่ดีและเหมาะสม (P = 0.036) และปัจจัยที่มีผลอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติในทางลบ ได้แก่ ประสบการณ์การปลูกทุเรียนภูเขาไฟตามมาตรฐานเกษตรที่ดีและเหมาะสม (P = 0.010) และความรู้เกี่ยวกับการผลิตทุเรียนภูเขาไฟตามมาตรฐานเกษตรที่ดีและเหมาะสม (P = 0.028) ปัญหาของการผลิตทุเรียนภูเขาไฟตามมาตรฐานเกษตรที่ดีและเหมาะสม มีปัญหาเกี่ยวกับปัญหาแหล่งน้ำ การขาดแคลนน้ำของเกษตรกร อีกทั้งพบปัญหาการระบาดของโรคและแมลงศัตรูพืช ดังนั้นเกษตรกรจึงมีข้อเสนอแนะให้หน่วยงานภาครัฐเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรเข้ามาอบรมให้ความรู้เกี่ยวกับการกำจัดโรคและแมลงที่ระบาดในพื้นที่ได้อย่างถูกวิธี

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ศิลารักษ์ ภ., เวชสิทธิ์นิรภัย น., ศิริบูรณ์ ธ., & เครือคำ พ. (2025). การผลิตทุเรียนภูเขาไฟตามมาตรฐานเกษตรที่ดีและเหมาะสมของเกษตรกร ในอำเภอขุนหาญ จังหวัดศรีสะเกษ. วารสารผลิตกรรมการเกษตร, 7(2), 44–56. สืบค้น จาก https://li01.tci-thaijo.org/index.php/japmju/article/view/268601
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

Chuaysuk, S., N. Seerasarn and B. Khiewwan. 2022. Promotion of durian production under Good Agricultural Practices of farmers in Khao Khai Sub-district, Sawi district, Chumphon province. Roi Kaensarn Academic Journal 7(8): 335-352. [in Thai]

Department of Agricultural Extension. 2023. A model for improving quality of life and expanding to other communities. Ministry of Agriculture and Cooperatives, Bangkok. Available: https://doaenews.doae.go.th/archives/18895 (July 18, 2023). [in Thai]

Kaewlaima, N., S. Sreshthaputra, B. Limnirankul and P. Kramol. 2017. Factors affecting farmers’ adoption of organic agricultural practices, Mae Ho Phra subdistrict, Mae Taeng district, Chiang Mai province. Journal of Agriculture 33(3): 387-395. [in Thai]

Kanjanawasee, S., D. Srisukho and T. Pitayanan. 1992. Appropriate statistical selection for social science research. Chulalongkorn University, Bangkok. [in Thai]

Khaiman, P., I. Boonyasiri and P. Sirisupalak. 2016. Factors influencing farmers’ decision to enter Good Agricultural Practices (GAP): A case study of durian farmers in Chanthaburi province. The 6th National Research Conference, Sukhothai Thammathirat Open University, 25 November 2016, Nonthaburi. pp. 1-14. [in Thai]

Khieokham, P. 2022. Avocado production in Good Agricultural Practices of farmers in Maetho and NongKhiaw Royal Project Development Center. Master of Science thesis in Agricultural Extension and Rural Development, Faculty of Agricultural Production, Maejo University. [in Thai]

Likert, R. A. 1961. New Patterns of Management. McGraw-Hill Book Company, New York.

Louangphan, J., P. Kruekum, P. Palapanya and K. Areesrisom. 2022. Factors affecting organic agriculture standard practices of organic vegetable farmers in Vientiane Capital, Lao People's Democratic Republic. Journal of Agricultural Production 4(2): 116-127. [in Thai]

Mingsakun, S. 2015. Knowledge and practice in accordance with Good Agricultural Practices (GAP) of vegetable farmers in Mae Rim district, Chiang Mai province. Master of Science thesis in Rural Resource Development, Graduate School, Maejo University. [in Thai]

Phromkiang, C. 2019. Knowledge and practice in accordance with Good Agricultural Practice of farmers growing mulberry in Chalermprakiat district, Nan province. Master’s thesis in Resource Development and Agricultural Extension, Faculty of Agricultural Production, Maejo University. [in Thai]

Prapruit, P., J. Wikraisakul and A. Pomsakul. 2022. Knowledge and practice following good agricultural practices (GAP) in Durian cultivation along the border in Srisakorn district. Narathiwat province. International Journal of Agricultural Technology 18(4): 1727-1738. [in Thai]

Sompor, W. 2021. Factors related to the need for GAP vegetable production promotion among farmers in the area of Mon Ngo Royal Project Development Center, Mae Taeng district, Chiang Mai province. Journal of Agricultural Production, Maejo University 10(2): 295-323. [in Thai]

Sorphimai, S., B. Yooprasert and B. Khiewwan. 2017. Factors affecting organic substance utilization to reduce chemical substance utilization of farmers in Sa Kaeo province. Khon Kaen Agriculture Journal 44(1): 1605-1610. [in Thai]

Thaweerat, P. 2000. Research methods in behavioral and social sciences. 8th ed. Chulalongkorn University, Bangkok. [in Thai]

Trade Policy and Strategy Office. 2020. Durian: The king of thai fruits loved by foreigners. Ministry of Commerce, Bangkok. Available: https://www.tpso.go.th/news/2308-0000000058 (March 15, 2022). [in Thai]

Yamane, T. 1973. Statistics: An introductory analysis. Harper International, New York.