ผลของการเสริมสารสกัดจากเศษเหลือเห็ดแครง (Schizophyllum commune) ในอาหารต่อการเจริญเติบโต องค์ประกอบเลือด การตอบสนองภูมิคุ้มกัน และการป้องกันภาวะเครียด ออกซิเดชั่นของปลากะพงขาว (Lates calcarifer)
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของการเสริมสารสกัดจากเศษเหลือเห็ดแครงด้วยตัวทำละลายน้ำ (Schizophyllum commune extracted with water, SCW) ต่อการเจริญเติบโต ประสิทธิภาพการใช้อาหาร การตอบสนองด้านเลือด ระบบภูมิคุ้มกันแบบไม่จำเพาะ และการป้องกันภาวะเครียดแบบออกซิเดชันในปลากะพงขาวโดยวางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ ประกอบด้วยอาหารที่เสริมสารสกัด SCW ที่ 4 ระดับคือ 0% (ควบคุม), 0.25%, 0.50% และ 1% ทำการทดลองชุดการทดลองละ 3 ซ้ำ ในตู้กระจกที่มีความจุน้ำ 120 ลิตร ใช้ปลา 6 ตัว/ตู้ น้ำหนักเริ่มต้นเฉลี่ย 72.93±0.17 กรัม/ตัว ให้ปลากินอาหารจนอิ่ม 3 มื้อ/วัน เป็นเวลา 8 สัปดาห์ เมื่อสิ้นสุดการทดลองชั่งน้ำหนักปลารายตัว สุ่มเก็บตัวอย่างเลือด วัดปริมาณเม็ดเลือดแดงรวม เม็ดเลือดขาวรวม กิจกรรมเอนไซม์ไลโซไซม์ และเก็บตัวอย่างตับวัดปริมาณกลูตาไธโอน และปริมาณมาลอนไดอัลดีไฮด์ (Malondialdehyde, MDA) ผลการศึกษาพบว่าการเสริมสารสกัด SCW ในอาหารไม่ส่งผลต่อการเจริญเติบโตและประสิทธิภาพการใช้อาหาร (p>0.05) แต่ส่งผลต่อปริมาณเม็ดเลือด โดยปลาที่ได้รับอาหารเสริมสารสกัด SCW ที่ระดับ 0.50% และ 1% มีปริมาณเม็ดเลือดขาวรวม และกิจกรรมไลโซไซม์เพิ่มขึ้น (p<0.05) เช่นเดียวกับระดับกลูตาไธโอนที่พบว่ามีค่าสูงขึ้นในปลาที่ได้รับอาหารเสริม SCW ระดับ 1% (p<0.05) ส่วนปริมาณ MDA พบว่าไม่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p>0.05) จากการศึกษาสรุปได้ว่าการเสริมสารสกัด SCW ระดับ 0.50% - 1% ในอาหารมีประสิทธิภาพในการเป็นสารเสริมให้กับปลากะพงขาวโดยมีผลเพิ่มการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันไม่จำเพาะและความสามารถในการต่อต้านอนุมูลอิสระในปลากะพงขาวได้
Article Details
References
Ahmed, M., Abdullah, N., Yusof, H. M., Shuib, A. S., & Razak S. A. (2015). Improvement of growth and antioxidant status in Nile tilapia, Oreochromis niloticus, fed diets supplemented with mushroom stalk waste hot water extract. Aquaculture Research, 48(3),1146–1157.
Anderson, J. V., & Davis, D. G. (2004). Abiotic stress alters transcript profiles and activity of glutathione S–transferase, glutathione peroxidase, and glutathione reductase in Euphorbia esula. Physiologia Plantarum, 120(3), 421–433.
Association of Analytical Chemists (AOAC). (1999). Official methods of analysis (16th ed.). Washington, DC: Association of Official Analytical Chemists.
Baba, E., & Ulukoy, G. (2022). Effects of dietary supplemented shiitake mushroom extract on growth, non–specific immune parameters and in–vitro resistance against Aeromonas hydrophila in rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). LIMNOFISH–Journal of Limnology and Freshwater Fisheries Research, 8(1), 28–36.
Baba, E., Ulukoy G., & Onts, C. (2015). Effects of feed supplemented with Lentinula edodes mushroom extract on the immune response of rainbow trout, Oncorhynchus mykiss, and disease resistance against Lactococcus garvieae. Aquaculture, 488(1), 476–482.
Bao, H. N. D., Shinomiya, Y., Ikedac, H., & Ohshimaa, T. (2009). Preventing discoloration and lipid oxidation in dark muscle of yellowtail by feeding an extract prepared from mushroom (Flammulina velutipes) cultured medium. Aquaculture, 295(3–4), 243–249.
Boonthatui, Y. Thakhiew, W., & Kittisakulnam, S. (2021).Quantitative changes of phenolics, flavonoids, β–glucans and antioxidant activities during the first and second harvests of split–gill mushroom (Schizophyllum commune). Agriculture and Natural Resources, 55(6), 995–1004.
Ching, J. J., Shuib, A. S., Abdullah, N., Majid, N. A., Taufek, N. M, Sutra, J., & Azma, M. N. A. (2021). Hot water extract of Pleurotus pulmonarius stalk waste enhances innate immune response and immune–related gene expression in red hybrid tilapia Oreochromis sp. following challenge with pathogen–associated molecular patterns. Fish & Shellfish Immunology, 116(1), 61–73.
Chitmanat, C. (2015). Passive immunity from brood stock fish. Veterinary Integrative Sciences, 13(2), 93–101. (in Thai)
Chitsaz, H., Akrami, R., & Ahmadi, Z. (2018). Effects of mushroom (Lentinula edodes) extract on growth performance, immune response and hemato–biochemical parameters of great sturgeon juvenile (Huso huso Linnaeus, 1754). Iranian Journal of Aquatic Animal Health, 4(1), 29–48.
Chong, V., Al–Azad, S., & Shapawi, R. (2016). Comparison of two edible mushroom extract as aquaculture feed additive to enhance immune response of Asian seabass. Transactions on Science and Technology, 3(2–2), 427–432.
Department of Fisheries. (2021). Statistics of marine fish farms survey 2020. Fisheries statistics group, Fisheries development policy and planning division, No 9/2021. Bangkok: Department of Fisheries. (in Thai)
Dinis, T. C. P., Maderia, V. M. C., & Almeida, L. M. (1994). Action of phenolic derivatives (acetaminophen, salicylate, and 5–aminosalicylate) as inhibitors of membrane lipid peroxidation and as peroxyl radical scavengers. Archives of Biochemistry and Biophysics, 315(1), 161–169.
Halliwell, B., & Gutteridge, J. M. C. (1999). Free radicals in biology and medicine (3rd ed.). New York: Oxford University Press.
Harikrishnan, R., Balasundaram, C., & Heo, M. S. (2011). Diet enriched with mushroom Phellinus linteus extract enhances the growth, innate immune response, and disease resistance of kelp grouper, Epinephelus bruneus against vibriosis. Fish & Shellfish Immunology, 30(1), 128–134.
Hiransuchalert, R., Puanglarp, N., Tharanat, S., Olanvanitch, C., & Yanwatthana, K. (2017). Partial nucleotide sequences and expression of genes involving to glutathione enzyme system in the Asian sea bass (Lates calcarifer). Journal of Fisheries Technology Research, 11(2), 46–59. (in Thai)
Klaus, A., Kozarski, M., Niksic, M., Jakovljevic, D., Todorovic, N., Leo, J. L. D., & Griensven, V. (2011). Antioxidative activities and chemical characterization of polysaccharides extracted from the basidiomycete Schizophyllum commune. LWT–Food Science and Technology, 44(10), 2005–2011.
Mongkontanawat, N. (2014). Spilt Gill: A high value local mushroom. Journal of Science Ladkrabang, 23(1), 138–147. (in Thai)
Rahman, Md. A., Tantikitti, C., Suanyuk, N., Talee, T., Hlongahlee, B., Chantakam, S., & Srichanun, M. (2021). Effects of alternative lipid sources and levels for fish oil replacement in Asian seabass (Lates calcarifer) diets on growth, digestive enzyme activity and immune parameters. Songklanakarin Journal of Science and Technology, 43(4), 976–986.
Rattanachan, S., Bunnajirakul, S., & Punyadarsaniya, D. (2020). Effect of pre–supplementation with Pleurotus sajor–caju crude extracts on body weight and consequence responses of leukocytes and immune organs in fancy carp following inoculation with Aeromonas veronii. International Veterinary World, 13(5): 1010–1016.
Re, R., Pellegrini, N., Proteggente, A., Pannala, A., Yang, M., & Rice–Evansa, C. (1999). Antioxidant activity applying an improved ABTS radical cation decolorization assay. Free Radical Biology and Medicine, 26(9–10), 1231–1237.
Sakunphueak, A. (2016). Free radicals and antioxidants. Accessed April 12, 2021. Retrieved from http://ccpe.pharmacycouncil.org/showfile.php?file=204 (in Thai)
Sanchez, C. (2017). Reactive oxygen species and antioxidant properties from mushrooms. Synthetic and Systems Biotechnology, 2(1), 13–22.
Sarawut, A., Suphattra, L., Senkaew, N., Tanthai, P., Chupom, B., & Charoensang, D. (2014).The Development of Schizophyllum commune Fr. Strains in Southern Thailand. Accessed April 12, 2021. Retrieved from https://www.doa.go.th/research/attachment.php?aid=2457 (in Thai)
Shahidi, F., & Zhong, Y. (2005). Lipid oxidation: Measurement methods. In F. Shahidi (Ed.), Bailey’s Industrial Oil and Fat Products (pp. 357–385). Manhattan: John Wiley & Sons, Inc.
Shimada, K., Fujikawa, K., Yahara, K., & Nakamura, T. (1992). Antioxidative properties of xanthan on the autoxidation of soybean oil in cyclodextrin emulsion. Journal of Agricultural and Chemistry, 40(6), 945–948.
Srichanun, M., Nganwisuthiphan, T., Wanlem, S., & Rakkamon, T. (2017). Effects of different mushroom by–product types and levels on growth performance and survival rate in dietary of Nile tilapia (Oreochromis niloticus). International Journal of Agricultural Technology, 13(7.1), 1093–1101.
Steffens, W. (1989). Principles of fish nutrition. New York: Ellis Horwood Limited.
Sudaha, G., Vadivukkarasi, S. Shree, R. B. I., & Lakshmanan, P. (2012). Antioxidant activity of various extracts from an edible mushroom Lentinula edodes. Food Science and Biotechnology, 21(3), 661–668.
Sukrakanchana, N., Kiriratnikom, S., Ruangklaii, K., & Choksawasdikorn, P. (2011). Haematology of Slender walking catfish (Clarias nieuhofii) in culture system. Paper presented at the Proceedings of 50th Kasetsart University Annual Conference: Animals, Veterinary Medicine, Bangkok, Thailand. (in Thai)
Suntudkarn, K., Wanlem, S. & Srichanun. M. (2021). Effect of supplemented split gill mushroom (Schizophyllum commune Fr.) by–product extract on immunostimulant substance of Nile tilapia (Oreochromis niloticus) diet. Khon Kaen Agriculture Journal, 49(Suppl.1), 126–133. (in Thai)
Supamattaya, K. (1995). Laboratory manual for fish disease and parasites. Songkla: Department of Aquatic Science, Faculty of Natural Resources Prince of Songkla University. (in Thai)
Suwannasang, A., Dangwetngam, M., Issaro, A., Phromkunthong. W., & Suanyuk, N. (2014). Pathological manifestations and immune responses of serotypes Ia and III Streptococcus agalactiae infections in Nile tilapia (Oreochromis niloticus). Songklanakarin Journal of Science and Technology, 36(5), 499–506.
Yangthong, M. (2015). Oxidative stress in fish. King Mongkut’s Agricultural Journal, 32(2), 66–75. (in Thai)