จุลกายวิภาคที่แตกต่างของระบบห่อหุ้มร่างกายบริเวณส่วนอกของผีเสื้อหนอนคูนธรรมดา Catopsilia pomona (Fabricius, 1758)

บทคัดย่อ

จุลกายวิภาคของระบบต่างๆ ของผีเสื้อหนอนคูนธรรมดา Catopsilia pomona (Fabricius, 1758) มีการศึกษาไว้หลายระบบ แต่ยังไม่ครอบคลุมถึงระบบห่อหุ้มร่างกาย ดังนั้นงานวิจัยนี้จึงเลือกศึกษาความแตกต่างของโครงสร้างจุลกายวิภาคพื้นฐาน โดยแบ่งเป็น 2 บริเวณคือ ระบบห่อหุ้มร่างกายแบบเส้นขนมีลักษณะเรียงเป็นเส้นเดียวและกระจุกบริเวณส่วนอก ด้วยเทคนิคทางด้านจุลกายวิภาค ผลการศึกษาพบว่า สองบริเวณนี้มีการกระจายสลับกันตลอดแนวลำตัวด้านข้างของส่วนนอก ในรายละเอียดพบว่าระบบห่อหุ้มร่างกายแบบเส้นขนที่มีลักษณะเรียงเป็นเส้นเดียว มีโครงสร้าง 2 ชั้นหลักคือ ชั้นคิวติเคิล (cuticle layer) และหนังกำพร้า (epidermal layer) โดยชั้นคิวติเคิลสามารถแบ่งย่อยได้อีกเป็น 3 ชั้นพิจารณาจากตำแหน่งและการติดสี กล่าวคือ ชั้นผิวนอก (epicuticle) ชั้นกลาง (exocuticle) และชั้นล่าง (endocuticle)โดยที่ชั้นล่างของคิวติเคิลแนบติดกับชั้นหนังกำพร้าต่างจากระบบห่อหุ้มร่างกายแบบเส้นขนเรียงเป็นกระจุก ไม่พบชั้นผิวนอกของคิวติเคิล แต่พบชั้นโปรคิวติเคิล (procuticle) ซึ่งไม่สามารถแยกได้ว่าเป็นชั้นกลางและชั้นล่าง ส่วนชั้นหนังกำพร้าของระบบห่อหุ้มชนิดนี้สามารถพบและแยกเซลล์ได้ถึง 4 ชนิด ได้แก่ เซลล์เอพิเดอร์มิส tomogen cell sensory cell และ trichogen cell ตามลำดับ

Differential Histology of the Integument System in the Thoracic Region of Catopsilia pomona (Fabricius, 1758)

Basic histological studies of Catopsilia pomona (Fabricius, 1758) have been performed of various systems but none have been of the integument system. This study selected and investigated different histology of the integument system in the thoracic region separated into two localizations based on basic microanatomy and the amount of hair (i) single hair and (ii) several hairs. The results revealed that the arrangement of the integument system alternated along the thoracic region. The integument system with the arrangement with single hair mainly consisted of two layers, cuticle and epidermal. The cuticle layer was divided into three layers according to localization and staining, epicuticle, exocuticle, and endocuticle. The endocuticle layer was on the epidermal layer along the body. The integument system with the arrangement with several hairs was histologically different as there was no epicuticle, only procuticle, due to the diffi cult separation of exocuticle and endocuticle. The epidermal layer in this type was distinctly separated into epidermal, tomogen, sensory, and trichogen cells.