สัณฐานวิทยาเปรียบเทียบของผลพืชวงศ์กกเผ่า Cypereae บางชนิดในประเทศไทย

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

จากการศึกษาสัณฐานวิทยาเปรียบเทียบของผลพืชเผ่า Cypereae 4 สกุล 9 ชนิด โดยกล้องจุลทรรศน์สเตอริโอและกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนแบบส่องกราด (SEM) ผลการศึกษาพบว่า ผลมีสีนํ้าตาลอ่อน ถึงสีดำ รูปร่างรูปไข่กลับ (obovate)รูปรี (elliptic) หรือรูปขอบขนาน (oblong) ผิวมี 4 แบบ ได้แก่ เรียบ (smooth) มีรอยย่นตามขวาง (transverse wrinkles) ปุ่มปลายมนขนาดใหญ่ (tubercles) และปุ่มเล็ก (papillae) เซลล์ผิวรูปร่างหกเหลี่ยม หรือสี่เหลี่ยมผืนผ้า ส่วนใหญ่ผิวเคลือบคิวทินเรียบ และมีผลึกทรายสะสมภายในเซลล์ผิว จากการศึกษาพบว่า Ascolepis dipsacoides ssp. siamensis มีลักษณะเด่นคือผิวมีปุ่มปลายมนขนาดใหญ่ ผิวของผลสกุล Kyllinga และ Pycreus ที่ศึกษาส่วนใหญ่มีลักษณะคล้ายคลึงกัน คือ ผิวผลมีปุ่มเล็กหนาแน่น กระจายทั่วทุกบริเวณของผล ยกเว้น P. diaphanous ผิวผลมีรอยย่นตามขวาง ลักษณะผิวผล และผิวเคลือบคิวทินสามารถนำมาใช้จำแนกพืชสกุล Cyperus ที่ศึกษาได้

คำสำคัญ: สัณฐานวิทยา ผล เผ่า Cypereae วงศ์กก

Abstract

Comparative fruit morphological studies were carried out on four genera and nine species of Thai Cypereae using Stereo Microscope and a Scanning Electron Microscope (SEM). The investigation showed that fruits are light brownish to blackish in colour. Shapes are obovate, elliptic or oblong. There are four patterns of fruit surfaces: smooth, transversely wrinkled, tuberculate and papillate. Epidermal cells are hexagonal or rectangular with smooth cuticle in most species examined. Silica deposits are revealed in most taxa. The results expressed that Ascolepis dipsacoides ssp.siamensis is distinct with the tuberculate fruit surfaces. Most of the fruit morphological characteristic between Kyllingaand Pycreus are similar to papillate fruit surfaces, except P. diaphanous, which is prominent with the transversely wrinkled fruit surfaces. Three species of examined Cyperus could be diagnosed by fruit surfaces and cuticular patterns.

Keywords: Morphology, fruits, tribe Cypereae, Cyperaceae