องค์ประกอบทางเคมี สารออกฤทธิ์ทางชีวภาพ และฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระของเปลือกผลกาแฟ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาองค์ประกอบทางเคมี ปริมาณสารต้านอนุมูลอิสระ ความสามารถในการออกฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระ และองค์ประกอบสารหอมระเหยในเปลือกกาแฟพันธุ์โรบัสต้า และอาราบิก้า จากการวิเคราะห์องค์ประกอบทางเคมี พบว่า เปลือกผลเชอร์รี่กาแฟพันธุ์โรบัสต้ามีปริมาณคาร์โบไฮเดรตมากกว่าพันธุ์อาราบิก้า ปริมาณโปรตีน ไขมัน เส้นใยอาหาร และเถ้าของเปลือกผลเชอร์รี่กาแฟพันธุ์อาราบิก้ามากกว่าเปลือกผลเชอร์รี่กาแฟพันธุ์โรบัสต้า ยิ่งไปกว่านั้นเปลือกผลเชอร์รี่กาแฟอาราบิก้ามีปริมาณสารประกอบฟีนอลิกและการออกฤทธิ์การเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ DPPH (radical scavenging assay) มีค่าสูงกว่าเมื่อเปรียบเทียบกับปริมาณและผลการออกฤทธิ์ในเปลือกผลเชอร์รี่กาแฟโรบัสต้า ในขณะที่ค่าการออกฤทธิ์ต้านออกซิเดชัน ABTS (cation radical scavenging assay) และ FRAP (Ferric reducing antioxidant power) ของเปลือกผลเชอร์รี่กาแฟพันธุ์โรบัสต้า มีค่าการออกฤทธิ์มากกว่าเปลือกผลเชอร์รี่กาแฟพันธุ์อาราบิก้า และปริมาณแอนโทไซยานินในเปลือกผลเชอร์รี่กาแฟทั้ง 2 พันธุ์มีค่าไม่แตกต่างกัน นอกจากนั้นปริมาณคาเฟอีน และกรดคลอโรจีนิกในเปลือกผลเชอร์รี่กาแฟพันธุ์อาราบิก้ายังสูงกว่าโรบัสต้าเล็กน้อย จากการวิเคราะห์สารหอมระเหยด้วยเครื่อง GC-MS พบว่ามีสารหอมระเหยทั้งหมด 32 ตัว สารหอมระเหยที่มีมากที่สุด คือ phenol 54.78% และคาเฟอีน (caffeine) 12.90% แต่อย่างไรก็ตามพบว่ามีสารหอมระเหยที่น่าสนใจคือ borneol และ turmerone ซึ่งให้กลิ่นรสพิเศษในเปลือกผลเชอรร์รี่กาแฟโรบัสต้าเท่านั้น ผลการวิจัยนี้แสดงให้เห็นว่าเปลือกผลเชอรร์รี่กาแฟทั้งโรบัสต้า และอาราบิก้ามีสารต้านอนุมูลอิสระอยู่จำนวนมากและมีสารสำคัญที่สามารถเป็นแนวทางการพัฒนาการใช้ประโยชน์จากของเหลือทิ้งทางการเกษตร เพิ่มมูลค่าให้กับเปลือกผลเชอร์รี่กาแฟทั้งโรบัสต้า และอาราบิก้าต่อไป
Article Details
เอกสารอ้างอิง
เกสรี กลิ่นสุคนธ์, อุดมลักษณ์ สุขอัตตะ, ประภัสสร รักถาวร, & ลลิตา คชรัตน์. (2559). การศึกษาคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระและยับยั้งเอนไซม์ไทโรซิเนสของสารสกัดดอกกล้วยไม้สกุลหวายบางชนิด. การประชุมวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 54 (น. 849–856). มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
ปราโมทย์ คูวิจิตรจารุ, & ปราณีต โอปะโสภิต. (2556). การพัฒนาวิธีการตรวจสอบปริมาณสารประกอบฟีนอลิกในมังคุดและมะขามป้อมด้วยเทคนิคสเปกโตรสโคปีอินฟราเรดย่านใกล้ [รายงานวิจัย]. สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยศิลปากร.
อวยพร อภิรักษ์อร่ามวง. (2548). การบริโภคกาแฟกับความเสี่ยงต่อเบาหวานชนิดที่ 2. วารสารไทยไภบัชยนิพนธ์, 2(4), 11–21.
AOAC International. (2019). Official methods of analysis of AOAC International (21st ed.). AOAC International.
Boskou, D. (2006). Sources of natural phenolic antioxidants. Trends in Food Science & Technology, 17(9), 505–512. https://doi.org/10.1016/j.tifs.2006.04.008
Buck, N., Wohlt, D., Winter, A. R., & Ortner, E. (2021). Aroma-active compounds in Robusta coffee pulp puree—Evaluation of physicochemical and sensory properties. Molecules, 26(13), Article 3925. https://doi.org/10.3390/molecules26133925
Cañas, S., Rebollo-Hernanz, M., Martín-Trueba, M., Braojos, C., Gil-Ramírez, A., Benítez, V., Martín-Cabrejas, M. A., & Aguilar, Y. (2023). Exploring the potential of phenolic compounds from the coffee pulp in preventing cellular oxidative stress after in vitro digestion. Food Research International, 172, Article 113116. https://doi.org/10.1016/j.foodres.2023.113116
Dos Santos, É. M., de Macedo, L. M., Ataide, J. A., Delafiori, J., de Oliveira Guarnieri, J. P., Rosa, P. C. P., Ruiz, A. L. T. G., Lancellotti, M., Jozala, A. F., Catharino, R. R., Camargo, G. A., Paiva-Santos, A. C., & Mazzola, G. P. (2024). Antioxidant, antimicrobial and healing properties of an extract from coffee pulp for the development of a phytocosmetic. Scientific Reports, 14, Article 4453. https://doi.org/10.1038/s41598-024-55029-3
Duangjai, A., Suphrom, N., Wungrath, J., Ontawong, A., Nuengchamnong, N., & Yosboonruang, A. (2016). Comparison of antioxidant, antimicrobial activities and chemical profiles of three coffee (Coffea arabica L.) pulp aqueous extracts. Integrative Medicine Research, 5(4), 324–331. https://doi.org/10.1016/j.imr.2016.09.002
Husøya, T., Haugen, M., Murkovic, M., Jöbstl, D., Stølen, L. H., Bjellaas, T., Rønningborg, C., Glatt, H., & Alexander, J. (2008). Dietary exposure to 5-hydroxymethylfurfural from Norwegian food and correlations with urine metabolites of short-term exposure. Food and Chemical Toxicology, 46(12), 3697–3702. https://doi.org/10.1016/j.fct.2008.09.048
Kumazawa, S., Hamasaka, T., & Nakayama, T. (2004). Antioxidant activity of propolis of various geographic origins. Food Chemistry, 84(3), 329–339. https://doi.org/10.1016/S0308-8146(03)00256-4
Maxiselly, Y., Maulana, H., Chumthong, A., & Chiarawipa, R. (2023). Relationship analysis based on phytochemical contents among coffee pulp from three coffee species collected in Southern Thailand and Jambi, Indonesia. Biodiversitas, 24(10), 5439–5445. https://doi.org/10.13057/biodiv/d241001
Murkovic, M., & Pichler, N. (2006). Analysis of 5-hydroxymethylfurfural in coffee, dried fruits and urine. Molecular Nutrition & Food Research, 50(9), 842–846. https://doi.org/10.1002/mnfr.200600051
Ramírez-Jiménez, A., García-Villanova, B., & Guerra-Hernández, E. (2000). Hydroxymethylfurfural and methylfurfural content of selected bakery products. Food Research International, 33(10), 833–838. https://doi.org/10.1016/S0963-9969(00)00112-8
Ramirez-Martinez, J. R. (1988). Phenolic compounds in coffee pulp: Quantitative determination by HPLC. Journal of the Science of Food and Agriculture, 43(2), 135–144. https://doi.org/10.1002/jsfa.2740430205
Rohaya, S., Anwar, S. H., Amhar, A. B., Sutriana, A., & Muzaifa, M. (2023). Antioxidant activity and physicochemical composition of coffee pulp obtained from three coffee varieties in Aceh, Indonesia. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 1182, Article 012063. https://doi.org/10.1088/1755-1315/1182/1/012063
Rojas, J. B. U., Verreth, J. A. J., Van Weerd, J. H., & Huisman, E. A. (2002). Effect of different chemical treatments on nutritional and antinutritional properties of coffee pulp. Animal Feed Science and Technology, 99(3–4), 195–204. https://doi.org/10.1016/S0377-8401(02)00130-7
Shahidi, F., & Naczk, M. (2003). Food phenolics: Sources, chemistry, effects, applications. CRC Press.
Singleton, V. L., & Rossi, J. A., Jr. (1965). Colorimetry of total phenolics with phosphomolybdic-phosphotungstic acid reagent. American Journal of Enology and Viticulture, 16(3), 144–158. https://doi.org/10.5344/ajev.1965.16.3.144
Vignoli, J. A., Viegas, M. C., Bassoli, D. G., & Benassi, M. T. (2014). Roasting process affects differently the bioactive compounds and the antioxidant activity of arabica and robusta coffees. Food Research International, 61, 279–285. https://doi.org/10.1016/j.foodres.2013.06.004
