การปรับปรุงพันธุ์ลูกผสมข้ามชนิดของทานตะวันโดยใช้ลักษณะเกสรเพศผู้เป็นหมัน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทคัดย่อ
การนำลักษณะเกสรเพศผู้เป็นหมันของทานตะวันมาใช้ในการปรับปรุงพันธุ์ลูกผสมข้ามชนิดของทานตะวันโดยใช้ทานตะวัน 2 ชนิด คือ Helianthus และ H. debilis เพื่อพัฒนาเมล็ดพันธุ์ลูกผสมข้ามชนิดของทานตะวันให้มีเกสรเพศผู้เป็นหมัน โดยลูกผสมข้ามชนิดของทานตะวันที่เกิดขึ้นจะมีจำนวนดอกมากและดอกมีสีสด โดยทดลองตั้งแต่เดือนมกราคม พ.ศ. 2560 จนถึงเดือนเมษายน พ.ศ. 2561 ณ แปลงทดลอง 1 ภาควิชาพืชสวน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน กรุงเทพมหานคร เริ่มต้นด้วยการผสมเกสร H. annuus จากสายพันธุ์ A-line ซึ่งมีลักษณะเกสรเพศผู้เป็นหมัน กับสายพันธุ์ B-line ที่มีลักษณะเกสรเพศผู้ปกติ เพื่อเป็นการรักษาพันธุ์ต้นแม่ที่มีลักษณะเกสรเพศผู้เป็นหมัน และนำเมล็ดที่ได้มาปลูกพร้อมกับ H. debilis ที่มีลักษณะเกสรเพศผู้ปกติ เมื่อผสมเกสรจึงได้เมล็ดทานตะวันลูกผสมข้ามชนิด จากนั้นศึกษาลักษณะทานตะวันที่เกิดขึ้น พบว่าลูกผสมข้ามชนิดของทานตะวันเกิดลักษณะเกสรเพศผู้เป็นหมัน 72.5 เปอร์เซ็นต์ มีความสูงต้น 102.07 เซนติเมตร จำนวนดอก 17 ดอกต่อต้น ขนาดดอกและขนาดจานดอก 9.89 และ 2.62 เซนติเมตร ตามลำดับ ซึ่งลักษณะต่าง ๆ ของลูกผสมข้ามชนิดของทานตะวันที่ได้สามารถนำไปใช้เป็นไม้ประดับแปลง และเป็นแนวทางในการปรับปรุงพันธุ์ต่อไปได้
คำสำคัญ : ไม้ประดับแปลง; การผสมข้าม; ลูกผสมข้ามชนิด
Article Details
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ข้อความที่ปรากฏในแต่ละเรื่องของวารสารเล่มนี้เป็นเพียงความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่มีความเกี่ยวข้องกับคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หรือคณาจารย์ท่านอื่นในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ผู้เขียนต้องยืนยันว่าความรับผิดชอบต่อทุกข้อความที่นำเสนอไว้ในบทความของตน หากมีข้อผิดพลาดหรือความไม่ถูกต้องใด ๆ
เอกสารอ้างอิง
กฤษฎา สัมพันธารักษ์, 2544, ปรับปรุงพันธุ์พืช : ความหลากหลายของแนวคิด, สำนักพิมพ์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
เฌอมาลย์ วงศ์ชาวจันท์, 2556, เอกสารประกอบ การสอน วิชา หลักการปรับปรุงพันธุ์พืช, ภาควิชาพืชสวน คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
ธัญญะ เตชะศีลพิทักษ์, 2558, การปรับปรุงพันธุ์ไม้ดอก, แดเน็กซ์อินเตอร์คอร์ปอเรชั่น, กรุงเทพฯ.
นันทิยา วรรธนะภูติ, 2545, คู่มือการปลูกไม้ดอก, สำนักพิมพ์ตรัสวิน, เชียงใหม่.
สุขเกษม จิตรสิงห์, 2543, การพัฒนาพันธุ์ทานตะวันของภาคเอกชน, น. 54-60. เอกสารประกอบสัมมนาวิชาการปรับปรุงพันธุ์และขยายพันธุ์พืช ครั้งที่ 13 เทคโนโลยีใหม่-พันธุ์พืชใหม่, สมาคมปรับปรุงพันธุ์และขยายพันธุ์พืชแห่งประเทศไทย, กรุงเทพฯ.
สุทัศน์ ศรีวัฒนพงศ์, 2528, การปรับปรุงพันธุ์พืช, โรงพิมพ์ศูนย์ส่งเสริมและฝึกอบรมเกษตรแห่งชาติ, นครปฐม.
อฤชร พงษ์ไสว, 2549, ไม้ดอกแสนสวย, สำนักพิมพ์บ้านและสวน, กรุงเทพฯ.
อนุชิตา รัตนรัตน์, 2559, การศึกษาลักษณะเกสรเพศผู้เป็นหมันเพื่อใช้ในการปรับปรุงพันธุ์ทานตะวันตัดดอก, ปัญหาพิเศษปริญญาตรี, คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
Briggs, F.N. and Knowless, P.E., 1967, Introduction to Plant Breeding, Reinhold Publ. Crop, New York.
Charles, B.H.Jr., 1951, Hybridization in the annual sunflower: Helianthus annuus × H. debilis var. cucumerifolius, Evolution 5(1): 42-51.
Kantar, M.B., Sosa, C.C., Khoury, K., Castañeda-Álvarez, N.P., Achicanoy, H.A., Bernau, V., Kane, N.C., Marek, L., Seiler, G. and Rieseberg, H., 2015, Ecogeography and utility to plant breeding of the crop wild relatives of sunflower (Helianthus annuus L.), Front. Plant Sci. 6: 841-851.
Luhs, W. and Friedt, W., 1994, Designer Oil Crops, pp. 36-45, In Murphy, D.J. (Ed.), The Major Oil Crops, Weinheim, Federal.
Romiana, V., Kraptchev, B., Stancheva, I., Geneva, M., Iliev, I. and Georgiev, G. 2014, Utilization of related wild species (Echinacea purpurea) for genetic enhancement of cultivated sunflower (Helianthus annuus L.), Turk. J. Agric. For. 38: 15-22.
