การจัดการปุ๋ยอย่างเหมาะสมเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตเหง้าของว่านน้ำ (Acorus calamus) พืชสมุนไพรที่มีฤทธิ์ฆ่าแมลง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ด้วยศักยภาพของว่านน้ำในการใช้เป็นวัสดุทดแทนสารเคมีกำจัดแมลง การส่งเสริมการผลิตพืชดังกล่าวจึงเป็นแนวทางที่มีความสำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเพิ่มผลผลิตเหง้า ซึ่งเป็นแหล่งสะสมของสารสำคัญทางชีวภาพ งานวิจัยนี้จึงมุ่งเน้นการศึกษาผลของการจัดการปุ๋ยเคมีที่เหมาะสมในแปลงปลูกต่อผลผลิตเหง้าของว่านน้ำ เพื่อให้ได้แนวทางการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต วางแผนการทดสอบโดยใช้แผนการทดลองชนิด Split plot ใน CRD จำนวน 3 ซ้ำ กำหนดให้ปัจจัยหลัก คือ อิทธิพลของปุ๋ยยูเรีย ซึ่งมี 2 ระดับ ได้แก่ การไม่ให้และการให้ปุ๋ยยูเรียที่อัตรา 25 กิโลกรัมต่อไร่หลังย้ายปลูก 1 เดือน ขณะที่ปัจจัยรอง คือ ผลของปุ๋ยผสม ได้แก่ 1) การไม่ให้ปุ๋ยผสม 2) การให้ปุ๋ยผสมสูตร 16-16-16 3) การให้ปุ๋ยผสมสูตร 18-46-0 และ 4) การให้ปุ๋ยผสมสูตร 14-14-21 โดยให้เท่ากันที่อัตรา 50 กิโลกรัมต่อไร่หลังย้ายปลูกครบ 4 เดือน ผลการทดสอบ พบว่า ปุ๋ยยูเรียมีอิทธิพลอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติต่อทั้งน้ำหนักเหง้าสด น้ำหนักเหง้าแห้ง และเส้นผ่านศูนย์กลางเหง้า ขณะที่ปุ๋ยผสมมีอิทธิพลอย่างมีนัยสำคัญต่อน้ำหนักเหง้าแห้งเพียงลักษณะเดียว ในส่วนของอิทธิพลของปฏิสัมพันธ์ร่วมนั้น ไม่พบนัยสำคัญทางสถิติต่อทุกลักษณะ ค่าเฉลี่ยของน้ำหนักเหง้าแห้งของต้นว่านน้ำที่ได้รับและไม่ได้รับปุ๋ยยูเรีย มีค่าเท่ากับ 243.3+48.2 และ 128.3+55.3 กรัมต่อพื้นที่ 0.6 ตารางเมตร ตามลำดับ ประสิทธิภาพการผลิตเมื่อให้ปุ๋ยยูเรียสูงถึง 122.67% ขณะที่การให้ปุ๋ยยูเรียร่วมกับการให้ปุ๋ยผสม 18-46-0 ในช่วงเวลาที่แตกต่างกันส่งผลให้น้ำหนักแห้งของเหง้ามีค่าเฉลี่ยสูงถึง 281.7+5.8 กรัมต่อพื้นที่ 0.6 ตารางเมตร แต่ก็ไม่แตกต่างทางสถิติกับการให้ปุ๋ยยูเรียร่วมกับการให้ปุ๋ยผสมชนิดอื่น ๆ การให้ธาตุไนโตรเจนในระยะแรกของการเจริญเติบโตของว่านน้ำมีความสำคัญอย่างมากต่อการให้ผลผลิตเหง้าว่านน้ำ เนื่องจากธาตุไนโตรเจนส่งเสริมการยืดยาวของเหง้าให้กระจายเต็มพื้นที่ปลูก นอกจากการจัดการปุ๋ยเคมีในแปลงปลูกแล้ว การทดสอบเกี่ยวกับระยะห่างในการปลูกเป็นอีกประเด็นที่สำคัญของพืชที่ใช้เหง้าในการขยายพันธุ์ และจำเป็นต้องทดสอบในลำดับถัดไป
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Journal of TCI is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) licence, unless otherwise stated. Please read our Policies page for more information...
เอกสารอ้างอิง
ปัทมา หาญนอก ภรนาลินทร์ สิงหบำรุง เทิดศักดิ์ โทณลักษณ์ และวนาลี แก้วใจ (2562). ผลการทดสอบเบื้องต้นในการใช้ผงว่านน้ำ (Acorus calamus L.) ต่อการเข้าทำลายของแมลงในโรงเก็บเมล็ดพันธุ์ข้าวโพด. วารสารผลิตกรรมการเกษตร, 1(1), 85-95.
พรรณีกา อัตตนนท์, ธนิตา ค่ำอำนวย, ภัควรินทร์ ศานติธีรโรจน์, ศิริพร สอนท่าโก, รัตนภรณ์ พรหมศรัทธา, ธิติยาภรณ์ อุดมศิลป์ และปิยวดี พิศาลรัตนกุล. (2558). การวิจัยและการพัฒนาการใช้พืชสมุนไพรเพื่อป้องกันกำจัดศัตรูพืช. รายงานโครงการวิจัย. กองวิจัยและพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร กรมวิชาการเกษตร.
ลักษมี เดชานุรักษ์นุกูล, ธิติยาภรณ์ อุดมศิลป์, พจนีย์ หน่อฝั้น, สุทิศา เงินเรืองโรจน์, มัลลิกา ทองเขียว, ภาสินี ไชยชะนะ, ศศิมา มั่งนิมิตร์, พนิดา มงคงวุฒิกุล, ดวงรัตน์ วิลาสินี, สุภราดา สุคนธาภิรมย์ ณ พัทลุง, สมศักดิ์ ศิริพลตั้งมั่น, นงพงา โอลเสน และพิเชฐ เชาวน์วัฒนวงศ์. (2564). วิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์สำเร็จรูปจากสารธรรมชาติในการป้องกันกำจัดศัตรูพืช เพื่อลดการใช้สารเคมี. กรมวิชาการเกษตร.
สปริงนิวส์ยูทูป. (31 ตุลาคม 2558). เศรษฐีเกษตร: "การปลูกว่านน้ำ" ส่งโรงงานยาไทย. [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=oEDkN0DsHbs
Attoe, E. E., & Osodeke, V. E. (2009). Effects of NPK on growth and yield of ginger (Zingiber officinale Roscoe) in soils of contrasting parent materials of Cross River State. Electronic Journal of Environmental, Agricultural & Food Chemistry, 8(12).
Chander, H., & Ahmed, S. M. (1987). Laboratory evaluation of natural embelin as a grain protectant against some insect pests of wheat in storage. Journal of Stored Products Research, 23(1), 41-46.
Chen, P., Lu, J., Haack, R. A., & Ye, H. (2015). Attack pattern and reproductive ecology of Tomicus brevipilosus (Coleoptera: Curculionidae) on Pinus yunnanensis in Southwestern China. Journal of Insect Science, 15(1), 43.
Congreves, K. A., Otchere, O., Ferland, D., Farzadfar, S., Williams, S., & Arcand, M. M. (2021). Nitrogen use efficiency definitions of today and tomorrow. Frontiers in Plant Science, 12, 637108.
El-Nahal, A. K. M., Schmidt, G. H. & Richa, E. M. (1989). Vapours of Acorus calamus oil-A space treatment for stored-product insects. Journal of Stored Products Research, 25(4), 211-216.
Fageria, N. K., & Baligar, V. C. (2005). Enhancing nitrogen use efficiency in crop plants. Advances in Agronomy, 88, 97-185.
Kumrungsee, N., Wiwattanawanichakun, P., Phankaen, P., Saiyaitong, C., Koul, O., Nobsathian, S., Bullangpoti, V., & Dunkhunthod, B. (2023). Phenolic secondary metabolites from Acorus calamus (Acorales: Acoraceae) rhizomes: The feeding deterrents for Spodoptera litura (Lepidoptera: Noctuidae). Journal of Economic Entomology, 116(5), 1613-1620.
Leenuwongphun, C. & Milne, M. (2008). Effect of sweet flag extracts (Acorus calamus L.) on toxicity and the levels of esterase and glutathione-S-transferase on the brown dog tick (Rhipicephalus sanguineus (Latreille)). Thai Journal Forest, 27(2), 14-20.
de Mendiburu, F. (2023). Agricolae: Statistical procedures for agricultural research (Version 1.3-7) [Software]. R Foundation for Statistical Computing. https://cran.r-project.org/package =agricolae
Marschner, H. (2012). Marschner's mineral nutrition of higher plants. Academic Press.
Moll, R. H., Kamprath, E. J., & Jackson, W. A. (1982). Analysis and interpretation of factors which contribute to efficiency of nitrogen utilization. Agronomy Journal, 74(3), 562-564. doi.org/10.2134/agronj1982.00021962007400030037x
Raun, W. R., & Johnson, G. V. (1999). Improving nitrogen use efficiency for cereal production. Agronomy Journal, 91(3), 357-363.
Rahman, M. M., & Schmidt, G. H. (1999). Effect of Acorus calamus (L.) (Araceae) essential oil vapours from various origins on Callosobruchus phaseoli (Gyllenhal) (Coleoptera: Bruchidae). Journal of Stored Products Research, 35(3), 285-295.
R Core Team. (2024). R: A language and environment for statistical computing (Version 4.2.0) [Software]. R Foundation for Statistical Computing. https://www.R-project.org/
Risha, E. M., El-Nahal, A. K. M., & Schmidt, G. H. (1990). Toxicity of vapours of Acorus calamus L. oil to the immature stages of some stored-product Coleoptera. Journal of Stored Products Research, 26(3), 133-137.
Schmidt, G. H., Risha, E. E., & El-Nahal, A. K. M. (1991). Reduction of progeny of some stored-product Coleoptera by vapours of Acorus calamus oil. Journal of Stored Products Research, 27(2), 121-127.
Stoll, P., Egli, P. & Schmid, B. (1998), Plant foraging and rhizome growth patterns of Solidago altissima in response to mowing and fertilizer application. Journal of Ecology, 86, 341-354. doi.org/10.1046/j.1365-2745.1998.00263.x
Vojtíšková, L., Munzarová, E., Votrubová, O., Řihová, A. & Juřicová, B. (2004), Growth and biomass allocation of sweet flag (Acorus calamus L.) under different nutrient conditions. Hydrobiologia, 518, 9–22. doi.org/10.1023/B:HYDR.0000025052.81373.f3
Zheng, Z & Ma, P. (2018). Changes in above and belowground traits of a rhizome clonal plant explain its predominance under nitrogen addition. Plant soil, 432, 415-424. doi.org/10.1007/s11104-018-3815-2
Zuo, S., Liu, L., Zhou, C., Wang, X., & Huang, D. (2023). Effects of nitrogen limitation on Leymus chinensis clonal growth form and bud bank. Flora, 298, 15218.
