การเปรียบเทียบการเจริญเติบโตของหนอนแมลงวันดำ Hermetia illucens (L.) (Diptera: Stratiomyidae) ที่เลี้ยงด้วยเศษวัสดุเหลือทิ้ง ทางการเกษตรสำหรับการใช้เป็นโปรตีนทดแทนในอาหารสัตว์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
แมลงวันดำ Hermetia illucens (L.) (Diptera: Stratiomyidae) เป็นแมลงที่ไม่นำโรคและไม่เป็นศัตรูพืชแพร่กระจายทั่วไปในธรรมชาติในสภาพภูมิอากาศเขตร้อนและเขตอบอุ่น หนอนแมลงวันดำเป็นแมลงกินซากและย่อยสลายอินทรียวัตถุ โดยเฉพาะเศษอาหารและมูลสัตว์ การศึกษาการเลี้ยงหนอนแมลงวันดำด้วยเศษวัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตรที่พบได้ทั่วไปในพื้นที่ภาคใต้ของประเทศไทย ศึกษาในสูตรอาหาร 4 สูตร ได้แก่ ขี้เค้กปาล์มผสมกับกล้วย (1 : 1) รำข้าวผสมขี้เค้กปาล์มกับกากมะพร้าว (1 : 1 : 1) ขี้เค้กปาล์มเพียงอย่างเดียว และรำข้าวเพียงอย่างเดียว ผลการศึกษาพบว่า หนอนแมลงวันดำที่เลี้ยงด้วยรำข้าวและขี้เค้กปาล์มเพียงอย่างเดียว รอดชีวิตจนเข้าดักแด้มากที่สุด ตามลำดับ (P < 0.05) ในขณะที่หนอนแมลงวันดำที่เลี้ยงด้วยรำข้าวผสมขี้เค้กปาล์มกับกากมะพร้าว รอดชีวิตจนเข้าดักแด้น้อยที่สุด อย่างไรก็ตาม สูตรอาหารที่ให้น้ำหนักดักแด้รวมเรียงลำดับจากมากไปหาน้อย คือ รำข้าวเพียงอย่างเดียว ขี้เค้กปาล์มผสมกับกล้วย รำข้าวผสมขี้เค้กปาล์มกับกากมะพร้าว และขี้เค้กปาล์มเพียงอย่างเดียว ตามลำดับ จากผลการศึกษา แม้ว่าหนอนแมลงวันดำที่เลี้ยงในอาหารสูตรรำข้าวผสมขี้เค้กปาล์มกับกากมะพร้าวมีอัตราการตายสูงที่สุดก่อนเข้าสู่ระยะดักแด้แต่มีน้ำหนักดักแด้ต่อตัวสูงที่สุด และดักแด้มีขนาดโตที่สุด ผลที่ได้นี้สามารถใช้เป็นแนวทางในการนำเศษวัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตรมาใช้เลี้ยงหนอนแมลงวันดำ เพื่อเป็นโปรตีนทดแทนในอาหารสัตว์ และอาจช่วยลดต้นทุนการผลิตของเกษตรกรได้อีกทาง
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กุลชาติ บูรณะ และทัศนีย์ แจ่มจรรยา. 2554 พฤติกรรมการผสมพันธุ์และการวางไข่ของแมลงวันดำ Hermetia illucens (L.) (Diptera: Stratiomyidae). การประชุมวิชาการเสนอผลงานวิจัยระดับบัณฑิตศึกษา ครั้งที่ 12, มหาวิทยาลัยขอนแก่น 28 มกราคม 2554. มหาวิทยาลัยขอนแก่น, จังหวัดขอนแก่น. น. 591-597.
นฤมล สมคุณา จรัส สว่างทัพ เอกสิทธิ์ สมคุณา นิตยา พุ่มอำภา นิพรรษา อินทร์แสง และยุภาพร นนเสนา. 2556. การเพิ่มระดับโปรตีนของกากมะพร้าว และมันสำปะหลังโดยกระบวนการหมักยีสต์และยูเรีย. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตร 44(1): 267-270.
นฤมล สมคุณา จรัส สว่างทัพ เอกสิทธิ์ สมคุณา จิรประภา รอดจากเข็ญ และสุรศักดิ์ อุตรวิเชียร. 2557. การศึกษาการเพิ่มระดับโปรตีนของกากมะพร้าวสดและแห้งโดยกระบวนการหมักยีสต์และยูเรีย. แก่นเกษตร 42(1): 290-294.
ฝ่ายปฏิบัติการวิเคราะห์อาหารสัตว์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน. 2560. รายงานผลการตรวจวิเคราะห์ Sludge cake decanter. คณะเกษตรกำแพงแสน, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
เพ็ญจันทร์ สุทธานุกูล. 2558. คัดเลือกพันธุ์และพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตกล้วยเพื่อการบริโภคสด เพิ่มมูลค่าเป็นผลิตภัณฑ์และการนำสารสำคัญจากกล้วยไปใช้ประโยชน์. รายงานโครงการวิจัย, กรมวิชาการเกษตร.
ยุพา หาญบุญทรง ทัศนีย์ แจ่มจรรยา นพชนม์ ทับทิม และลำไย อิทธิจันทร์ . 2561. คู่มือการเพาะเลี้ยงแมลงที่เป็นอาหารของมนุษย์และสัตว์ในฟาร์มที่ได้มาตรฐาน. สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์การ มหาชน), กรุงเทพฯ.
วรรณดี อ่อนน้อม. 2557. ผลการใช้กากมะพร้าวเสริมด้วยเอนไซม์ไฟเตส ต่อคุณลักษณะทางการผลิตของไก่กระทง. วิทยานิพนธ์หลักสูตรปริญญาเกษตรศาสตรมหาบัณฑิต แขนงวิชาการจัดการการเกษตร, สาขาวิชาเกษตรศาสตร์และสหกรณ์, มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
ศูนย์สารสนเทศโรงงานอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม. 2553. ข้อมูลโรงงานสกัดน้ำมันปาล์มดิบในภาคใต้จำแนก รายจังหวัด. แหล่งข้อมูล https://www.arda.or.th/kasetinfo/south/palm/trends/01-05.php (19 ตุลาคม 2565).
สำนักงานเกษตรและสหกรณ์ จังหวัดสุราษฎร์ธานี. 2564. ข้อมูลพื้นฐานของจังหวัดสุราษฎร์ธานี. แหล่งข้อมูล https://www.opsmoac.go.th/suratthani-dwl-files-441891791912 (19 ตุลาคม 2565).
ALS Laboratory Group. 2018. Sludge cake decanter. Analysis report, Bangkok.
Barragan, F.K.B., G. Gort, M. Dicke and J.J.A.V. Loon. 2019. Effects of dietary protein and carbohydrate on life-history traits and body protein and fat contents of the black soldier fly Hermetia illucens. Physiological Entomology 44(2) 148-159. Available:
https://doi.org/10.1111/phen.12285.
Cammack, J.A and J.K. Tomberlin. 2017. The impact of diet protein and carbohydrate on select life-history traits of the black soldier fly Hermetia illucens (L.) (Diptera: Stratiomyidae). Insects 8(2): 56. Available: https://doi.org/10.3390/insects8020056.
Maurer, V., M. Holinger, Z. Amsler, B. Früh, J. Wohlfahrt, A. Stamer and F. Leiber. 2016. Replacement of soybean cake by Hermetia illucens meal in diets for layers. Journal of Insects as Food and Feed 2(2): 83-90. Available: https://doi.org/10.3920/JIFF2015.0071.
Onsongo, V.O., I.M. Osuga, C.K. Gachuiri, A.M. Wachira, D.M. Miano, C.M. Tanga, S. Ekesi, D. Nakimbugwe and K.K.M. Fiaboe. 2018. Insects for income generation through animal feed: effect of dietary replacement of soybean and fish meal with black soldier fly meal on broiler growth and economic performance. Journal of economic entomology 111(4): 1966-1973. Available: https://doi. org/10.1093/jee/toy118.
Oonincx, D.G.A.B., S.V. Broekhoven, A. Huis and J.J.A. Loon. 2015. Feed conversion, survival and development, and composition of four insect species on diets composed of food by-products. PLoS One 10(12): e0144601. Available: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0144601.
Wachirasiri, P., S. JuLakarangka and S. Wanlapa. 2009. The effects of banana peel preparations on the properties of banana peel dietary fiber concentrate. Songklanakarin Journal of Science & Technology 31(6): 605-611.