การเพิ่มอัตราการตั้งท้องด้วยเทคนิคการกำหนดเวลาผสมเทียมในฝูงโคเนื้อแม่พันธุ์ในพื้นที่จังหวัดศรีสะเกษ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัญหาด้านระบบสืบพันธุ์ที่พบในการเลี้ยงโคและเพิ่มอัตราการตั้งท้องในโคเนื้อแม่พันธุ์ของเกษตรกรเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนเลี้ยงโคเนื้อยั่งยืนจังหวัดศรีสะเกษด้วยเทคนิคการกำหนดเวลาผสมเทียม การวิจัยในครั้งนี้แบ่งออกเป็น 2 การทดลอง คือ การทดลองที่ 1 การสำรวจปัญหาระบบสืบพันธุ์ในฝูงโคเนื้อของเกษตรกร โดยทำการเก็บรวบรวมข้อมูลจากการสัมภาษณ์เกษตรกรจำนวน 100 ราย ที่เลี้ยงโคแม่พันธุ์จำนวน 450 ตัว และการทดลองที่ 2 การเพิ่มอัตราการตั้งท้องในโคเนื้อแม่พันธุ์ ใช้โคเนื้อเพศเมียลูกผสมสายพันธุ์ยุโรป จำนวน 26 ตัว และลูกผสมสายพันธุ์อินเดีย จำนวน 170 ตัว อายุมากกว่า 20 เดือน ถูกใช้เพื่อเพิ่มอัตราการตั้งท้องในฝูงโคแม่พันธุ์ด้วยเทคนิคการกำหนดเวลาผสมเทียม โคเนื้อทั้งหมดเป็นโคที่มีสุขภาพดี ไม่ปรากฏความผิดปกติทางระบบสืบพันธุ์ และมีรังไข่ที่สมบูรณ์โดยพิจารณาจากการล้วงตรวจตรวจระบบสืบพันธุ์ควบคู่กับการใช้เครื่องอัลตราซาวด์ โคแม่พันธุ์ทุกตัวได้รับการเหนี่ยวนำการเป็นสัดและการกำหนดเวลาผสมเทียมด้วยโปรแกรม P - sync โดยในวันที่กำหนดเวลาผสมเทียม โคแม่พันธุ์ถูกแบ่งเป็น 4 กลุ่ม ตามขนาดของฟอลลิเคิลที่มีเส้นผ่านศูนย์กลางขนาด < 4.9 มม, 5.0 - 7.9 มม, 8.0 - 10.9 มม, 11.0 - 13.9 มม, และ มากกว่า 14 มม วิเคราะห์หาค่าเฉลี่ยและร้อยละ แบบลีสแควร์ โดยใช้ ขนาดฟอลลิเคิลวันผสม อัตราการตั้งท้อง เปอร์เซ็นต์โคตั้งท้องทั้งหมด เป็นดัชนีด้านระบบสืบพันธุ์ พบว่า แม่โคที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์ของฟอลลิเคิลที่ 11.0 - 13.9 มม. และ มากกว่า 14 มม. มีอัตราการตั้งท้องสูงกว่าแม่โคที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์ของฟอลลิเคิลที่น้อยกว่า โคเพศเมียอย่างมีนัยสำคัญทางทางสถิติ (P < 0.05)
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
Aiumlamai, S. 2010. Reproduction in Cattle. Khon Kaen Printing Limited Partnership, Khon Kaen. (in thai)
Bo, G.A., L. Cutaia, L.C. Peres, D. Pincinato, D. Maraña and P.S. Baruselli. 2007. Technologies for fixed-time artificial insemination and their influence on reproductive performance of Bos indicus cattle. Society of Reproduction and Fertility Sopplyment 64(1): 223 - 236.
Bo, G.A., L. Cutais, L.C. Peres, D. Pincinato, D. Maraña and P.S. Baruselli. 2019. Technologies for fixed-time artificial insemination and their influence on reproductive performance of Bos indicus cattle. Bioscientifica Proceedings 6: 223 - 236.
Bridges, G.A., M.L. Mussard, C.R. Burke and M.L. Day. 2010. Influence of the length of proestrus on fertility and endocrine function in female cattle. Animal Reproduction Science 117(3-4): 208 - 215.
De Rensis, F. and R.J. Scaramuzzi. 2003. Heat stress and seasonal effects on reproduction in the dairy cow - a review. Theriogenology 60(6): 1139 - 1151.
Dobson, H., S.L. Walker, M.J. Morris, J.E. Routly and R.F. Smith. 2008. Why is it getting more difficult to successfully artificially inseminate dairy cows? Animal 2(8): 1104 - 1111.
Evans, A.C.O., P.O’keeffe, M. Mihm, J.F. Roche, K.L. Macmillan and M.P. Boland. 2003. Effect of oestradiol benzoate given after prostaglandin at two stages of follicle wave development on oestrus synchronisation, the LH surge and ovulation in heifers. Animal Reproduction Science 76(1-2): 13 - 23.
Friggens, N.C., P. Berg, P. Theilgaard, I.R. Korsgaard, K.L. Ingvartsen, P. Løvendahl and J. Jensen. 2007. Breed and parity effects on energy balance profiles through lactation: Evidence of genetically driven body energy change. Journal of Dairy Science 90(11): 5291 -5305.
Green, R.D., L.V. Cundiff and G.E. Dickerson. 1991. Life-cycle biological efficiency of Bos indicus× Bos taurus and Bos taurus crossbred cow-calf production to weaning. Journal of animal science 69(9): 3544 - 3563.
Hardin, D.R. and R.D. Randel. 1982. The effect of cloprostenol and cloprostenol+ HCG on corpora lutea and serum progesterone in Brahman cows. Theriogenology 17(6): 669 - 675.
Inchaisri, C., H. Hogeveen, P.L.A.M. Vos, G.C. van der Weijden and R. Jorritsma. 2010. Effect of milk yield characteristics, breed, and parity on success of the first insemination in Dutch dairy cows. Journal of Dairy Science 93(11): 5179 - 5187.
Intawicha, P., S. Krueasan, S. Kuanwang, T. Thanee, S. Thana, C. Sorachakula and K. Danmek. 2016. Condition of raising beef cows and farmer satisfaction in Muang Mae Chai, Dok Khamtai and Phukhamyao districts of Phayao province. Journal of Agricultural Research and Extension 33(3): 26 - 34. (in Thai)
Kankaew, C., S. Koonawootrittriron, M. Osothong and T. Suwanasopee. 2012. Beef production cost of farmers under the Pon Yang Kham Livestock Breeding Cooperative NSC Ltd. Agricultural Science Journal 43(1): 79 - 87. (in Thai)
Kenny, D.A., C. Fitzsimons, S.M. Waters and M. McGee. 2018. Invited review: Improving feed efficiency of beef cattle – the current state of the art and future challenges. Animal 12(9): 1815 - 1826.
Keskin, A., G. Mecitoglu, E. Bilen, B. Güner, A. Orman, H., Okut and A. Gümen. 2016. The effect of ovulatory follicle size at the time of insemination on pregnancy rate in lactating dairy cows. Turkish Journal of Veterinary & Animal Sciences 40(1): 68 - 74.
Kim, I-H., G-H. Suh and D-S. Son. 2003. A progesterone-based timed AI protocol more effectively prevents premature estrus and incomplete luteal regression than an Ovsynch protocol in lactating Holstein cows. Theriogenology 60(5): 809 - 817.
Koonawootrittriron, S. and T. Suwanasopee. 2014. Business Management of Cow – Calf Production. Project Series, Expanding Thai Beef Business Opportunities. The Thailand Research Fund (TRF) (in Thai)
Leroy, J.L.M.R., A. Van Soom, G. Opsomer and P.E.J. Bols. 2008. The consequences of metabolic changes in high-yielding dairy cows on oocyte and embryo quality. Animal 2(8): 1120 - 1127.
Lokhande, S.M., V.H. Patil, D.C. Mahajan, Y.P. Phadnis, P. Humblot and M. Thibier. 1983. Fertility on synchronized estrus in crossbred (Bos taurus× Bos indicus) heifers. Theriogenology 20(4): 397 - 406.
Mee, J.F., D.P. Berry and A.R. Cromie. 2008. Prevalence of, and risk factors associated with, perinatal calf mortality in pasture-based Holstein-Friesian cows. Animal 2(4): 613 - 620.
Mekdaeng, K., J. Kantanamalakul and A. Pothidee. 2012. The Production Management of Beef Cattle in Barns and Free Ranch at Muang District, Kanchanaburi Province. The 2nd STOU Graduate Research Conference. p. 258 - 259. (in Thai)
Pattarajinda, V. 2014. Feeds and Modern Dairy Cattle Farm. Khon Kaen University Press, Khon Kaen. 502 p. (in Thai)
Patterson, D.J., L.R. Corah, G.H. Kiracofe, J.S. Stevenson and J.R. Brethour. 1989. Conception rate in Bos taurus and Bos indicus crossbred heifers after postweaning energy manipulation and synchronization of estrus with melengestrol acetate and fenprostalene. Journal of Animal Science, 67(5): 1138 - 1147.
Perry, G.A., M.F. Smith, A.J. Roberts, M.D. MacNeil and T.W. Geary. 2007. Relationship between size of the ovulatory follicle and pregnancy success in beef heifers. Journal of Animal Science 85(3): 684 - 689.
Pfeifer, L.F.M., J.S.O. Júnior and J.R. Potiens. 2019. Effect of sperm kinematics and size of follicle at ovulation on pregnancy rate after timed AI of beef cows. Animal Reproduction Science 201: 55 - 62.
Rodgers, J.C., S.L. Bird, J.E. Larson, N. Dilorenzo, C.R. Dahlen, A. DiCostanzo and G.C. Lamb. 2012. An economic evaluation of estrous synchronization and timed artificial insemination in suckled beef cows. Journal of Animal Science 90(11): 4055 - 4062.
Roelofs, J., F. López-Gatius, R.H.F. Hunter, F.J.C.M. van Eerden Burg and C. Hanzen. 2010. When is a cow in estrus? Clinical and practical aspects. Theriogenology 74(3): 327 - 344.
Sá Filho, M.F., A.M. Crespilho, J.E.P. Santos, G.A. Perry and P.S. Baruselli. 2010. Ovarian follicle diameter at timed insemination and estrous response influence likelihood of ovulation and pregnancy after estrous synchronization with progesterone or progestin-based protocols in suckled Bos indicus cows. Animal Reproduction Science 120(1 - 4): 23 - 30.
Sommat, K., J. Setthakun, W. Eukingpetch, Y. Opaspattanakit, S. Kiratikarnkul, T. Mekhora, O. Pimpa, C. Soratkul, S. Duanyai, K. Kunwutrittiran and T. Haitook. 2017. Pushing Research Synthesis to Policy Proposals for the Whole Thai Beef Cattle Industry. Supported by the Thailand Research Fund (TRF). (in Thai)
Soratchakul, C., K. Danmek, S. Thana, P. Intawicha, T. Yothaphakdi, D. Khonyang, N. Kongsuban, A. Chaisuwan, J. Chainam, C. Dongpaleetham, M. Intasarn and B. Keeratikankul. 2018. Systematic Management of Beef Cattle Production Processes Aiming at Marketing in the Northern Region and Expanding Opportunities to the ASEAN Level. Khun Dok Kham Tai Cooperative Phayao Province Complete Research Report. Supported by the Research Support Fund (TRF). (in Thai)
Stevenson, J.S. 2007. Clinical reproductive physiology of the cow. pp. 258-270. In: R.S. Youngquist and W.R. Threlfall (eds.). Current Therapy in Large Animal Theriogenology. 2nd ed. Saunders, St. Louis, Missouri.
Tenhagen, B.A., M. Witteke, M. Drillich and W. Heuwiser. 2003. Timing of ovulation and conception rate in primiparous and multiparous cows after synchronization of ovulation with GnRH and PGF2. Reproduction in Domestic Animals 38(6): 451 - 454.
Wiltbank, M.C., A. Gumen and R. Sartori. 2002. Physiological classification of anovulatory conditions in cattle. Theriogenology 57(1): 21 - 52.