การใช้จุลินทรีย์จีไบโอติก เสริมอาหารปลานิล เพื่อเร่งการเจริญเติบโตและเสริมภูมิคุ้มกัน

บทคัดย่อ

ทดลองใช้ผลิตภัณฑ์จุลินทรีย์จีไบโอติกซึ่งมีจุลินทรีย์หลัก คือ Bacillus subtilis เพื่อเร่งการเจริญเติบโตและเสริมภูมิคุ้มกันปลานิลในบ่อดิน จังหวัดเชียงใหม่ โดยสุ่มปล่อยปลานิล (น้้าหนักเฉลี่ยเริ่มต้น 18.41 กรัม/ตัว) จ้านวน 40 ตัว/กระชัง ลงในกระชังขนาด 3×3×1 ม. ความหนาแน่น 4.4 ตัว/ลบ.ม. จ้านวน 12 กระชัง โดยให้อาหารผสมจีไบโอติก 0 (ชุดควบคุม), 2, 5 และ 10 มล./อาหาร 1 กก. (จ้านวน 3 กระชังแต่ละความเข้มข้น) วางแผนการทดลองแบบสุ่มตลอด (CRD) ให้อาหาร 3 % ของน้้าหนักตัว เลี้ยงนาน 60 วัน ผลการทดลอง พบว่า น้้าหนักสุดท้ายและอัตราการเจริญเติบโตจ้าเพาะของปลานิลที่ได้รับอาหารผสมโปรไบโอติกมีแนวโน้มสูงกว่าปลาที่ไม่ได้รับอาหารผสมโปรไบโอติก (P>0.05) ปลาที่ ได้รับโปรไบโอติกผสมในอาหารเม็ดส้าเร็จรูป 2 มล./อาหาร 1 กก. มีค่าน้้าหนักที่เพิ่มขึ้น น้้าหนักสุดท้าย อัตราการเจริญเติบโตจ้าเพาะและอัตราแลกเนื้อดีที่สุด ส่วนอัตราการรอดตาย พบว่า ไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยส้าคัญทางสถิติ(P>0.05) ผลของโปรไบโอติกต่อระบบภูมิคุ้มกันแบบไม่จ้าเพาะ 20, 40 และ 60 วัน หลังจากให้อาหารทดลอง ปลานิลมีค่าการจับกินสิ่งแปลกปลอมของเม็ดเลือดขาวและกิจกรรมไลโซไซม์แตกต่างกันอย่างมีนัยส้าคัญทางสถิติ (P<0.05) ค่า NitroBlue Tetrazolium (NBT) ในกลุ่มที่ผสมโปรไบโอติก 2 มล./อาหาร 1 กก. หลังให้อาหาร 60 วัน สูงกว่าชุดการทดลองอื่น
อย่างมีนัยส้าคัญทางสถิติ (P<0.05) จากการทดลองสรุปได้ว่า ควรใช้จีไบโอติกผสมอาหารความเข้มข้น 2 มล./อาหาร 1 กก.โดยส่งผลในการส่งเสริมภูมิคุ้มกันปลานิลให้ดีขึ้นได