การตรวจสอบสารเคมีฆ่าแมลงตกค้างในผักสมุนไพรที่จำหน่ายตามท้องตลาด ในเขตจังหวัดอุบลราชธานี

Main Article Content

สุภัทรา กลางประพันธ์
ศรัณย์ ฉวีรักษ์
มนฑิรา พาราณสี

บทคัดย่อ

ผักสมุนไพรแม้จะมีประโยชน์ต่อสุขภาพ แต่หากพบการตกค้างของสารเคมีฆ่าแมลงย่อมเกิดผลเสียต่อสุขภาพของผู้ผลิต ผู้บริโภค และสิ่งแวดล้อม งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการตกค้างของสารเคมีฆ่าแมลงในผักสมุนไพรที่มีจำหน่ายตามท้องตลาดในพื้นที่จังหวัดอุบลราชธานี เก็บตัวอย่างผักสมุนไพรแบบเจาะจงในตลาดขายส่งผักในจังหวัดอุบลราชธานี ตามเกณฑ์คัดเข้า ได้แก่ 1) เป็นผักที่มีสรรพคุณทางยาและจำหน่ายในร้านค้าส่ง 2) มีส่วนที่ใช้ตรงกับสรรพคุณทางยา แล้วนำมาทดสอบสารเคมีฆ่าแมลงตกค้างในตัวอย่างโดยใช้ชุดทดสอบ เอ็ม เจ พี เค (MJPK test kit) ของกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ผลการศึกษาพบว่า ผักสมุนไพรที่มีคุณสมบัติตรงตามเกณฑ์คัดเข้ามีจำนวนทั้งสิ้น 14 ชนิด จากแหล่งจำหน่ายร้านค้าส่งจำนวน 5 ร้าน พบสารเคมีฆ่าแมลงตกค้างในระดับไม่ปลอดภัยมากจำนวน 5 ชนิด โดยพบการตกค้างมากที่สุดในกระเทียม (ร้อยละ 100) รองลงมาเป็น ผักชี (ร้อยละ 60) พริกขี้หนู (ร้อยละ 40) ผักบุ้งจีน (ร้อยละ 40) และหอมแดง (ร้อยละ 20) ตามลำดับ ส่วนผักสมุนไพรที่พบสารเคมีฆ่าแมลงตกค้างในระดับไม่ปลอดภัยร้อยละ 100 ได้แก่ พริกไทย ข่า โหระพา แมงลัก และช้าพลู จะเห็นได้ว่าผักสมุนไพรที่พบสารเคมีฆ่าแมลงตกค้างส่วนใหญ่ผู้บริโภคมักจะรับประทานสดจึงอาจทำให้มีความเสี่ยงที่จะเกิดสารพิษตกค้างในร่างกายได้ ดังนั้น จึงต้องมีการให้ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการบริโภคผักสมุนไพรอย่างถูกต้องให้แก่ผู้บริโภคและมีมาตรการดูแลเกี่ยวกับการใช้สารเคมีฆ่าแมลงอย่างมีประสิทธิภาพ

Article Details

How to Cite
กลางประพันธ์ ส., ฉวีรักษ์ ศ., & พาราณสี ม. . (2022). การตรวจสอบสารเคมีฆ่าแมลงตกค้างในผักสมุนไพรที่จำหน่ายตามท้องตลาด ในเขตจังหวัดอุบลราชธานี. วารสารเกษตรพระวรุณ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม, 19(2), 91–99. https://doi.org/10.14456/paj.2022.23
บท
บทความวิจัย

References

Aluko, B. T., Oloyede, O. I., & Afolayan, A. J. (2013). Hepatoprotective activity of Ocimum americanum L. leaves against paracetamol–induced liver damage in rats. American Journal of Life Sciences, 1(2), 37–42.

Bangsumruaj, J. (2010). Garlic and antioxidation. HCU Journal of Health Science, 18(2), 113–122. (in Thai)

Chaigarun, S., Somboon, S., & Wanchana, S. (2013). Insecticide residues in Isan vegetable and local foods. KKU Journal for Public Health Research, 6(3), 122-129. (in Thai)

Chaikliang, C., Janmanee, S., & Hnookaw, O. (2012). Detection of insecticides residues in vegetables from the market in Muang district Suratthani Province. Proceedings of the 50th Kasetsart University annual conference: Science, natural resources and environment (pp. 263 – 271). Bangkok: Kasetsart University. (in Thai)

Chinnawong, T. (2015). Organic farming is the route to enhancing the quality of life for indigenous peoples in Surin for restoring natural resources, environment and for promoting sustainable development. Koch Cha Sarn Journal of Science, 37(1), 17–30. (in Thai)

Damanhouri, Z. A., & Ahmad, A. (2014). A review on therapeutic potential of Piper nigrum L. black pepper): The King of spices. Medicinal & Aromatic Plants, 3(3), 1–6. doi: 10.4172/2167-0412.1000161

Department of Medical Sciences, Ministry of Public Health (2019). Thai herbal pharmacopoeia 2019. Nonthaburi: Ministry of Public Health. (in Thai)

Department of Medical Sciences, Ministry of Public Health. (2017). Test kit. Accessed July 6, 2022. Retrieved form http://rmsc8.dmsc.moph.go.th/CMS/. (in Thai)

Department of Disease Control, Ministry of Public Health. (2016). Health effect from pesticides. Accessed July 6, 2022. Retrieved form http://envocc.ddc.moph.go.th/ contents/view/106. (in Thai)

Kanghae, K. (2017). Take food as your medicine. Accessed July 6, 2022. Retrieved form https:// www.thaihealth.or.th/Content/. (in Thai)

Kaushik, D., Yadav, J., Kaushik, P., Sacher, D., & Rani, R. (2011). Current pharmacological and phytochemical studies of the plant Alpinia galanga. Journal of Chinese Integrative Medicine, 9(10), 1061-1065.

Laribi, B., Kouki, K., M’Hamdi, M., & Bettaieb, T. (2015). Coriander (Coriandrum sativum L.) and its bioactive constituents. Fitoterapia, 103(1), 9–26. doi:/10.1016/j.fitote.2015.03.012

Liaotrakoon, W., Liaotrakoon, V., Peanleangchep, P., & Duamkhanmanee, R. (2020). Detection of organophosphate and carbamate pesticide residues in fresh vegetables in Phra Nakhon Si Ayutthaya Province and effectiveness of washing methods on pesticide residues in kale. King Mongkut’s Agricultural Journal, 38(1), 131–138. (in Thai)

Mao, Q. Q., Xu, X. Y., Cao, S. Y., Gan, R. Y., Corke, H., Beta, T., & Li, H. B.. (2019). Bioactive compounds and bioactivities of ginger (Zingiber officinale Roscoe). Foods, 8,185. doi: 10.3390/foods8060185.

Pakakatsama, P., Saisin, S., & Sutin, S. (2016). Detection of organophosphate and carbamate pesticides residues in vegetables in Samutprakarn Province. APHEIT Journal, 5(1), 22–30. (in Thai)

Poophalee, T., Wongwattanasathien, O., Arparsrithongsakul, S., & Supuntee, M. (2016). Prevalence of pesticide residues in vegetables from markets and supermarkets in Muang district, Maha Sarakham Province. Thai Journal of Pharmacy Practice, 8(2), 399–409. (in Thai)

Rahman, S. F. S. A., Sijam, K., & Omar, D. (2016). Piper sarmentosum Roxb.: A mini review of ethnobotany, phytochemistry and pharmacology. Journal of Analytical & Pharmaceutical Research, 2(5), 00031. doi: 10.15406/japlr.2016.02.00031

Rubab, S., Hussain, I., Khan, B. A., Unar, A. A., Abbas, K. A., Khichi, Z. H., Khan, M., Khanum, S., Rehman, K. U. and Khan, H. (2017). Biomedical description of Ocimum basilicum L. Journal of Islamic International Medical College, 12(1), 59–67.

Sahaya, S. (2014). Mechanism of activity of 29 groups of chemical insecticides. Accessed July 6, 2022. Retrieved form http://www.ppsf.doae.go.th/ wordpress/wp-content/uploads/2018/08.pdf (in Thai)

Seemadua, S., & Trakunsukharat, P. (2017). Onion and garlic disease. Accessed September 25, 2022. Retrieved form https://www.doa.go.th/share/attachment.php?aid=1217. (in Thai)

Sroijit, O. Y., & Klongthalay S. (2019). An investigation of insecticide residues of organophosphate and carbamate compounds in vegetables for food preparation in restaurants near Rangsit University, Lak Hok subdistrict, Mueang Pathum Thani district, Pathum Thani Province. Proceeding of the Rangsit University National Conference 2019 (pp. 138–149). Pathum Thani: Rangsit University. (in Thai)

Subcommittee on the Preparation of Monographs of Selected Thai Materia Medica. (2020). Kra Thiam. Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine, 18(1), 203-208. (in Thai)

Suraporn, S. (2019). Mechanism of insecticide resistance to insect. Prawarun Agricultural Journal, 16(1), 34–48. (in Thai)

Taechowisan, T., Chaisaeng, S., & Phutdhawong, W. S. (2017). Antibacterial, antioxidant and anticancer activities of biphenyls from Streptomyces sp. BO-07: An endophyte in Boesenbergia rotunda (L.) Mansf A. Food and Agricultural Immunology, 28(6), 1330–1346. doi: 10.1080/09540105.2017.1339669

Tangtong, C., Khongnil, P., Panyakit, I., Arayakittipong, P., Chanbuey, K., Sittiwitchaporn, S., Rudeecharoensakun, S., & Arphorn, S. (2017). Efficiency improvement for the supervision of agrochemical shop to reduce pesticide residue problem in agricultural commodities. Prawarun Agricultural Journal, 14(2), 199–207. (in Thai)

Tansupo, P., Suwannasom, P., & Palama, T. (2018). Qualitative analysis of pesticide residues in fresh and processed products of vegetables and fruits in Maha Sarakham Province (Research report). Maha Sarakham: Rajabhat Maha Sarakham University. (in Thai)

Tattelman, E. (2005). Health effects of garlic. American Family Physician, 72(1), 103–106.

Tengchaiyapoom, P., & Phansawan, B. (2018). Determination of chlorpyrifos and carbendazim residues in shallots and garlics in Phayao Province. Proceedings of the 3rd KU SRC annual conference (pp. 142–147). Chon Buri: Kasetsart University, Sriracha Campus. (in Thai)

Thailand Pesticide Alert Network. (2016). Surveillance results of pesticide residues in vegetables and fruits for the year 2016. Accessed July 17, 2022. Retrieved form www.thaipan.org/%0Asites/default/files/file/pesticide_doc24_press_4_5_2%0A559.pdf (in Thai)

Thaweboon, S., & Thaweboon, B. (2009). In vitro antimicrobial activity of Ocimum americanum L. essential oil against oral microorganisms. The Southeast Asian Journal of Tropical Medicine and Public Health, 40(5), 1025–1033.

Wongwattanasathien, O., Kulthinee, S., Kwansawat, T., & Thongsodsaeng K. (2018). Osteoporosis prevention for elderly using local Thai wisdom through community-based participation in Haisoke subdistrict, Buddaisong district, Burirum Province. Journal of Science and Technology Rajabhat Maha Sarakham University, 1(2), 12–22. (in Thai)

Wutithamawech, W. (1997). Encyclopedia of Thai herbs and medicinal plants for therapeutic use (1st ed.). Bangkok: Odeon store. (in Thai)

Yamada, A. N., Grespan, R., Yamada, A. T., Silva, E. L., Silva-Filho, S. E., Damiao, M. J., de Oliveira Dalalio, M. M., Bersani-Amado, C. A., & Cuman, R. K. N. (2013). Anti-inflammatory activity of Ocimum americanum L. essential oil in experimental model of zymosan-induced arthritis. The American Journal of Chinese Medicine, 41(4), 913–926. doi: 10.1142/S0192415X13500614

Yucharoen, R., Anuchapreeda, S., & Tragoolpua, Y. (2011). Anti-herpes simplex virus activity of extracts from the culinary herbs Ocimum sanctum L., Ocimum basilicum L. and Ocimum americanum L. African Journal of Biotechnology, 10(5), 860–866. doi: 10.5897/AJB10.1351