ศักยภาพและโอกาสของการเลี้ยงโคพื้นเมืองบนพื้นที่สูงในจังหวัดน่าน

Main Article Content

นลินี คงสุบรรณ์
ศิริพร กิรติการกุล
วันวสา วิโรจนารมย์
จงกล พรมยะ
สุขสถิตพ์ พิสิษฐ์สัชญา

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์สภาพการเลี้ยง ต้นทุนและผลตอบแทน ตลอดจนศักยภาพและโอกาสของการเลี้ยงโคพื้นเมืองบนพื้นที่สูงในจังหวัดน่าน โดยการผสมผสานวิธีวิจัยเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ จากการเก็บรวบรวมข้อมูลปฐมภูมิโดยใช้แบบสอบถามจากเกษตรกรผู้เลี้ยงโคพื้นเมือง 76 ราย และการประชุมกลุ่มผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง จำนวน 11 ราย พบว่า กลุ่มเกษตรกรมีฝูงโค 935 ตัว เลี้ยงโคแบบปล่อยในป่าช่วงฤดูฝน หลังจากนั้นจะต้อนโคมาเลี้ยงในหมู่บ้าน ซึ่งต้องเสริมการจัดการอาหารและสุขภาพโค ผลการวิเคราะห์ต้นทุนและผลตอบแทนของการเลี้ยงลูกโคพื้นเมือง ระยะเวลาการผลิต 1 ปี พบว่า เกษตรกรมีต้นทุนรวม และรายได้เหนือต้นทุนทั้งหมด เท่ากับ 5,881.19 และ 2,718.98 บาท/ตัว/รอบการผลิต ตามลำดับ ส่วนการเลี้ยงโคพื้นเมือง ระยะเวลาการผลิต 2.5 ปี เท่ากับ 17,370.37 และ 8,159.85 บาท/ตัว/รอบการผลิต ตามลำดับ สะท้อนว่าทั้งสองกรณีมีศักยภาพด้านการเงิน นอกจากนี้ยังมีศักยภาพด้านการผลิตอันเกิดจากเกษตรกรมีประสบการณ์ ภูมิปัญญาท้องถิ่น และโคแม่พันธุ์จำนวนมาก รวมทั้งการมีทรัพยากรพืชอาหาร ได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานภาครัฐ และความต้องการของตลาดทั้งภายในและภายนอกที่เพิ่มขึ้น จะช่วยขยายโอกาสทั้งทางด้านการผลิตและการตลาดให้แก่เกษตรกร แต่ทั้งนี้เกษตรกรยังขาดเทคโนโลยีและการรวมกลุ่ม รวมทั้งต้นทุนค่าขนส่งสูง และต้องเผชิญกับความท้าทายจากการใช้ประโยชน์ที่ดิน ปริมาณอาหารธรรมชาติลดลงเนื่องจากสภาพภูมิอากาศเปลี่ยนแปลง รวมทั้งผลกระทบจากข้อตกลงการค้าเสรีระหว่างประเทศไทยกับออสเตรเลีย และนิวซีแลนด์

Article Details

How to Cite
คงสุบรรณ์ น., กิรติการกุล ศ. . ., วิโรจนารมย์ ว. . ., พรมยะ จ. . ., & พิสิษฐ์สัชญา ส. . . (2023). ศักยภาพและโอกาสของการเลี้ยงโคพื้นเมืองบนพื้นที่สูงในจังหวัดน่าน. วารสารเกษตรพระวรุณ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม, 20(1), 89–97. https://doi.org/10.14456/paj.2023.11
บท
บทความวิจัย

References

Angkuraseranee, T., Somboonsuk, B., Sukhabot, S., & Nimsai, S. (2017). Potential and opportunity for beef cattle production in Thailand. Agricultural Science Journal, 48(Supplement 2), 481-489. (in Thai)

Chankong, J., & Chauychu-noo, N. (2021). Production potential and economic, society and environmental impacts of Khaolak Black Bone chicken, Trang Province. Prawarun Agricultural Journal, 18(1), 80-87. (in Thai)

Chimliang, T., & Luangvaree, P. (2016). Study on status of beef cattle raising of farmers in Chanthaburi Province. Rajabhat Rambhai Barni Research Journal. 10(3), 73-80. (in Thai)

Duangsingtham, S., Prapatigul, P., Sreshthaputra, S., Suebpongsung, P., & Ratanachai, A. (2021). Knowledge and practices in beef cattle raising among farmers in Mae Chaem district, Chiang Mai Province. Khon Kaen Agriculture Journal, 49(Supplement 1), 214-220. (in Thai)

Duangtong, W., Promin, M., Ukaew, P., Jankern, P., Piromkraipak, P., & Promhala, S. (2010). The development of cattle-buffalo production on highland: A case study of Wang Kwang sub-district, Nam Nao district, Phetchabun Province. (Research report). Bangkok: Thailand Research Fund (TRF). (in Thai)

Highland Research and Development Institute (Public Organization). (2019). The meaning of highland. Accessed May 2, 2023. Retrieved from https://www.hrdi.or.th/About/Highland. (in Thai)

Information and Communication Technology Center, Department of Livestock Development. (2019). Database system for farmers. Accessed May 2, 2023. Retrieved from https://ict.dld.go.th/webnew/ images/stories/stat_web/yearly/2562/T2-1-cattle.pdf (in Thai)

Kiratikrnkul, S. (2020). Opportunities for Thai beef cattle or simply protecting the country's beef industry. In Reodecha, C. (Ed.). Research Platform (pp. 83-102). Bangkok: Knowledge Network Institute of Thailand. (in Thai)

Kuha, K. (2010). Production of Nan indigenous cattle in highland Nan Province. (Research report). Bangkok: Thailand Research Fund (TRF). (in Thai)

Mekdaeng, K., Kantanamalakul, C., & Pothidee, A. (2011). The Production management of beef cattle in barns and free ranch at Muang district, Kanchanaburi Province. The 2nd STOU Graduate Research Conference (pp. 1-12). Nonthaburi: Sukhothai Thammathirat Open University. (in Thai)

Nan Provincial Agriculture and Cooperatives Office, Office of The Permanent Secretary for Ministry of Agriculture and Cooperatives. (2020). The Nan Provincial agricultural and cooperative development plan (2018-2022) revision fiscal year 2020. Accessed May 2, 2023.Retrieved from https://www.opsmoac.go.th/ nan-strategic-files-422791791901 (in Thai)

Nimsai, S., Tansuchat, R., Mingmalairaks, P., Fakkhong, K., & Rangsaritvorakarn, N. (2015). Market opportunities and value chain development of Thai cattle in Asian market: Case study of Laos, Vietnam and China (Yunnan) markets. Bangkok: Thailand Research Fund (TRF). (in Thai)

Prapatigul, P., Intaruccomporn, W., & Sreshthaputra, S. (2021). The seeking of roughage sources from agricultural wastes in community for beef cattle raising: A case study of beef cattle raising group at Pua district, Nan Province. Journal of Community Development and Life Quality, 9(2), 278–288. (in Thai)

Rewthongchai, P., Dantim, J., & Chumpong, S. (2005). The way of the cow raising of the villagers’ capacity as to form the community economy at Ban Napoe village, Chattrakarn sub-district, Chattrakarn district, Phitsanulok Province. Bangkok: Thailand Research Fund (TRF). (in Thai)

Saengwong, S., Thannithi, W., Wichaporn, J., & Intawicha, P. (2020). Producing quality beef from cattle in Phrae Province: An assessment of the conditions, problems, and opportunities. King Mongkut's Agricultural Journal, 38(2), 254-262. (in Thai)

Sangsai, S., & Poungchompu, S. (2012). Daily business management: A case study of Sangsai farm Kumphaeng Saen district Nakhon Pathom Province. Proceedings of the 13th Graduate Research Conference Khon Kaen University (pp. 1243-1249). Khon Kaen: Graduate School, Khon Kaen University. (in Thai)

Sethakul, J. (2009). The value of native beef. Kasetsart Livestocks Magazine, 35(140), 39-45. (in Thai)

Sirijinda, A. (2015). Introduction to agricultural economics. (2nd ed.). Bangkok: Department of Agricultural and Resource Economics of Kasetsart University. (in Thai)

Sonsiri, K., Intawicha, P., Saengwong, S., Phumsaranakhom, P., & Dongpaleethun, C. (2020). Raising condition and SWOT analysis for a premium grade beef production in Phayao and Phrae Province. Khon Kaen Agriculture Journal, 48(1), 93-104. (in Thai)

Srichaiwong, P., & Kroeksakul, P. (2019). The Government administration management guidelines in natural resources management around national park area: A case of cow raising in the mountain of Chaiyaphum Province. Khon Kaen Agriculture Journal, 47(Supplement 1), 199-204. (in Thai)

Verarux, N., Rakvicha, P., Pipatpongchai, S., & Pisitshatchaya, S. (2016). Management of native cattle production system for upstream cattle sustainability in Mae Hong Son Province. Bangkok: Thailand Research Fund (TRF). (in Thai)

Wetchakama, N., Chinnasaen, T,. & Polviset, W. (2017). Beef cattle production and management in barns and free ranch farming of farmers in Borabue district, Maha Sarakham Province. Khon Kaen Agriculture Journal, 45(Supplement 1), 1476-1482. (in Thai)

Yooyen, N., Limnirankul, B., Sreshthaputra, S., & Kramol, P. (2019). Effects of cattle and buffalo raising on livelihood of karen community in Pha-dan village, Thakadnua sub-district, Mae-Tha district, Lamphun Province. Khon Kaen Agriculture Journal, 47(Supplement 1), 217-224. (in Thai)