การปฏิบัติของเกษตรกรที่มีผลต่อปริมาณข้าวพันธุ์อื่นปนในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว กข6 ในอำเภอเมืองขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์สำคัญเพื่อศึกษาการปฏิบัติของเกษตรกรที่มีผลต่อปริมาณข้าวพันธุ์อื่นปนในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว กข6 กลุ่มตัวอย่างคือ กลุ่มเกษตรกรผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว กข6 ที่ขึ้นทะเบียนกับกรมการข้าว ปี พ.ศ.2566 ในพื้นที่อำเภอเมืองขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น จำนวน 92 คน ใช้แบบสัมภาษณ์เป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล ใช้สถิติเชิงพรรณนาเพื่ออธิบายข้อมูลพื้นฐานทางสังคมและเศรษฐกิจ ข้อมูลการจัดการการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวของเกษตรกรผลการศึกษาพบว่าเกษตรกรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 52.20 มีประสบการณ์ในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวเฉลี่ย 15 ปี เกษตรกรมีขนาดพื้นที่ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวเฉลี่ย 12 ไร่ 2 งาน และการเก็บเกี่ยวใช้เครื่องเกี่ยวนวดข้าว ร้อยละ 97.80 ส่วนความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยการจัดการการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวและปริมาณเมล็ดข้าวพันธุ์อื่นปน ใช้การถดถอยพหุด้วยวิธีปกติ พบว่ามี 4 ปัจจัยสำคัญ ได้แก่ การเตรียมดิน การดูแลตรวจตัดพันธุ์ปน การเก็บเกี่ยว และการจัดการหลังการเก็บเกี่ยวจากการศึกษาพบว่าปัจจัยดังกล่าวมาจากการที่เกษตรกรมีการทำนาเปลี่ยนสายพันธุ์ข้าวบ่อย จำนวนพื้นที่ในการผลิต เมล็ดพันธุ์มากและแรงงานครัวเรือนน้อย ส่งผลให้การตรวจตัดพันธุ์ปนในแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวไม่ทันเวลา แนวทาง การแก้ไขคือ เกษตรกรและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรปรับจำนวนพื้นที่ในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวให้เหมาะสมกับแรงงาน และนำเทคโนโลยีมาใช้ในการตรวจตัดพันธุ์ปนในแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว เพื่อให้ได้เมล็ดพันธุ์ข้าวที่มีคุณภาพสูงสุด
Article Details
References
Boonchai, P. (2012). Factors effecting quantity of red rice grain mixed in Khao Dawk Mali 105 seeds produced by farmers in Prasat District of Surin Province. (Master’s thesis). Nonthaburi. Sukhothai Thammathirat Open University. (in Thai)
Bureau of Rice Production Extension. (2008). Rice seed production. Accessed August 30, 2023. Retrieved from https://oer.learn.in.th/search_detail/ZipDownload/10109. (in Thai)
Division of Rice Research and Development. (2023). Rice knowledge bank RD6 varieties. Accessed August 14, 2023. Retrieved from https://www.ricethailand.go.th/rkb3/title-index.php-file=content.php&id=11.htm (in Thai)
Khatsakan, O., & Kochsamrong, M. (2023). The study on rice seed quality control system of Thai farmer. Thai Rice Research Journal, 14(1), 89-101. (in Thai)
Khon Kaen Rice Seed Center. (2023a). Registration of rice seed producer farmers RD6 2023/2024. Khon Kaen, Thailand:: Printing House (Brochure). (in Thai)
Khon Kaen Rice Seed Center. (2023b). Registration of rice seed producer farmers RD6 2023/2024. Khon Kaen, Thailand: Printing House (Brochure). (in Thai)
Khon Kaen Rice Seed Center. (2022). Report on the Quality of Rice Seed Production 2022. Khon Kaen, Thailand: Pt Print (Brochure). (in Thai)
Kraiyawan, Y. (2013). Multivariate statistical analysis for research (1sted.). Bangkok, Thailand.: Chulalongkorn University Press. (in Thai)
Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607 – 610.
National Bureau of Agricultural Commodity and Food Standards. (2017). Thai agricultural standard TAS 4406-2017: good agricultural practices for rice seed. Accessed July 22, 2024. Retrieved from https://www.acfs.go.th/standard/download/GAP_RICE-SEED_60.pdf. (in Thai)
Sungkaew, K., Suwannawijit, W., & Boonjongrak, S. (2022). Research and development of soil: management process in rice fields by participation of farmers on yield and quality of Jasmine rice, Thung Kula Ronghai. Accessed July 12, 2024. Retrieved from http://r04.ldd.go.th/homer04/images/research/tum0665.pdf
Rice Department. (2021). News: rice department. Accessed September 24, 2024. Retrieved from https://webold.ricethailand.go.th/web/index.php/mactivities/10721-2021-08-11-06-53-15 (in Thai)
Royal Irrigation Department. (2018). Soil Resource and land use. Accessed August 16, 2024. Retrieved from http://opm.rid.go.th/backend/web/filemanager-uploads/source/opm-main/provincial-plan-report/ northeast/NEW/02_khonkaen.pdf. (in Thai)