ผลของไบโอฟลอคที่ผลิตจากแหล่งคาร์บอนที่แตกต่างกัน ต่อการตอบสนองของภูมิคุ้มกันในปลานิล (Oreochromis niloticus)

บทคัดย่อ

เทคโนโลยีไบโอฟลอคเป็นเทคนิคการจัดการจุลินทรีย์ในระบบเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ โดยการเติมคาร์บอนในปริมาณที่เหมาะสมต่อปริมาณไนโตรเจน (ของเสียในระบบการเลี้ยง) ทำให้เกิดมวลจุลินทรีย์ (จุลินทรีย์กลุ่ม heterotrophic โปรโตซัว แพลงก์ตอน และสารอินทรีย์) ในระบบเพิ่มมากขึ้นจนสามารถเป็นแหล่งอาหารของ             สัตว์น้ำ รวมถึงสามารถกระตุ้นภูมิคุ้มกันแบบไม่จำเพาะผ่านระบบการตรวจจับสิ่งแปลกปลอมของสัตว์น้ำได้ ส่งผลให้สัตว์น้ำมีความพร้อมและต้านทานต่อการบุกรุกมากขึ้น จากการศึกษาที่ผ่านมาแสดงให้เห็นถึงผลของแหล่งคาร์บอนที่แตกต่างกันในการผลิตไบโอฟลอคต่อปริมาณและชนิดของจุลินทรีย์ในฟลอคและรูปแบบการกระตุ้นภูมิคุ้มกัน              ของสัตว์น้ำที่ต่างกัน ซึ่งการวิจัยนี้ได้ศึกษาผลของไบโอฟลอคสดที่ผลิตจากแหล่งคาร์บอนที่แตกต่างกัน (แป้ง 100% แป้ง 50%+กากน้ำตาล 50% และ กากน้ำตาล 100%) ในการกระตุ้นภูมิคุ้มกันปลานิลซึ่งเป็นปลาเศรษฐกิจสำคัญของไทย โดยตรวจวัดค่าพารามิเตอร์เลือดที่เกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกันในปลานิล ได้แก่ ปริมาณเม็ดเลือดแดง            อัดแน่น การตอบสนองภูมิคุ้มกันของสารน้ำในรูปแบบพลาสมาและซีรั่มจากตัวอย่างเลือดในวันที่ 1 2 3 และ 7 หลังจาก ปลานิลกินไบโอฟลอคสดต่อเนื่องเป็นเวลา 7 วัน ผลการทดลองพบว่าไบโอฟลอคที่ผลิตจากแหล่งคาร์บอนต่าง ๆ สามารถกระตุ้นและเพิ่มการตอบสนองของพารามิเตอร์เลือดอย่างมีนัยสำคัญเมื่อเปรียบเทียบกับปลานิลที่ไม่ได้รับไบโอฟลอค (ชุดควบคุม) โดยไบโอฟลอคที่ผลิตจากแหล่งคาร์บอนต่างกันจะกระตุ้นให้มีการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันของปลานิลในรูปแบบและระยะเวลาที่แตกต่างกัน อย่างไรก็ตามค่าพารามิเตอร์เลือดจะลดลงเข้าใกล้ค่าของ             ชุดควบคุมเมื่อเวลาผ่านไป ซึ่งแสดงให้เห็นว่าไบโอฟลอคสามารถกระตุ้นภูมิคุ้มกันได้เพียงระยะเวลาหนึ่งเท่านั้น          จึงไม่น่าจะส่งผลกระทบต่อการเจริญเติบโตของปลานิล ผลการศึกษาครั้งนี้จึงเป็นข้อมูลที่แสดงให้เห็นถึงความสำคัญของแหล่งคาร์บอนในการผลิตไบโอฟลอคเพื่อใช้เป็นสารกระตุ้นภูมิคุ้มกันในปลานิลและการประยุกต์ใช้ในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำต่อไปในอนาคต