ปัจจัยที่มีผลต่อการเจริญของเส้นใย ปริมาณผลผลิต คุณภาพ และปริมาณบีต้า-กลูแคนของเห็ดตีนแรด
Main Article Content
บทคัดย่อ
บีต้า-กลูแคนเป็นพอลิแซ็กคาไรด์ที่มีฤทธิ์ทางชีวภาพ พบได้ในเห็ดหลายชนิด รวมทั้งเห็ดตีนแรด (Macrocybe crassa) ปริมาณของบีต้า-กลูแคนที่พบในเห็ดขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น สายพันธุ์ของเห็ด และส่วนประกอบของวัสดุเพาะ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการเจริญของเส้นใย ผลผลิต คุณภาพ และปริมาณของบีต้า-กลูแคนของเห็ดตีนแรด 5 สายพันธุ์ (DOA, DOA-1, DOA-4, DOA-7 และ DOA-10) ปัจจัยที่มีผลต่อการเจริญของเส้นใยเห็ดตีแรดที่ศึกษา คือ ชนิดของอาหารเลี้ยงเชื้อ (Corn meal agar, Coconut water agar, Glucose peptone agar, V8 juice agar, Malt extract agar และ Potato dextrose agar) ความเป็นกรด-ด่างของอาหารเลี้ยงเชื้อ (4, 5, 6, 7, 8, 9 และ 10) อุณหภูมิสำหรับการเจริญของเส้นใยเห็ด (15, 20, 25, 30, 35 และ 40 องศาเซลเซียส) ผลการทดลองพบว่าสภาวะที่เหมาะสมสำหรับการเจริญของเส้นใยเห็ดตีนแรดทุกสายพันธุ์ที่ใช้ในการศึกษานี้ คือ การเพาะเลี้ยงบนอาหาร Malt extract agar ที่ pH ในช่วง 5-10 และที่อุณหภูมิในช่วง 20-30 องศาเซลเซียส ปัจจัยที่มีผลต่อปริมาณผลผลิต คุณภาพ และปริมาณของบีต้า-กลูแคนของเห็ดตีนแรดที่ศึกษา คือ วัสดุเพาะเห็ดจำนวน 7 สูตรสำหรับการเพาะเลี้ยงในสภาวะโรงเรือนเพาะเห็ด นำเห็ดที่ได้จากการเพาะเลี้ยงด้วยวัสดุเพาะต่าง ๆ มาวิเคราะห์ปริมาณผลผลิต คุณภาพของดอกเห็ด คุณค่าทางโภชนาการ และปริมาณบีต้า-กลูแคน ผลการทดลองแสดงให้เห็นว่าการเพาะเห็ดตีนแรดสายพันธุ์ DOA-10 ด้วยวัสดุเพาะสูตรที่ 7 (ก้อนเชื้อเห็ดเก่าผสมกับเมล็ดข้าวโพดป่น) ให้ปริมาณผลผลิตสูงสุด และดอกเห็ดมีคุณภาพสูงสุด โดยมีความกว้างหมวกดอก และความยาวก้านดอกมากที่สุด ในขณะที่การเพาะเห็ดตีนแรดสายพันธุ์ DOA-1 ด้วยวัสดุเพาะสูตรที่ 2 (สูตรมาตรฐานสำหรับการเพาะเห็ดเศรษฐกิจ) ให้ปริมาณบีต้า-กลูแคน และปริมาณแร่ธาตุหลักบางชนิด (ฟอสฟอรัส, โพแทสเซียม และแคลเซียม) สูงสุด ข้อมูลที่ได้จากการศึกษานี้เป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาการผลิตเห็ดตีนแรดเชิงพาณิชย์ต่อไปในอนาคต
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของ วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
References
Pataragetvit, S., Nutalaya, S. and Boon-Long, S. 1971. Preliminary study of cultivation of Tricholoma crassum (Berk) Sacc. Agricultural Journal. 4(3): 219-223. (in Thai)
Inyod, T. and et al. 2016. Selection of Macrocybe crassa mushroom for commercial production. Agriculture and Natural Resources. 50: 186-191.
Cuptapun, Y. 2014. Hed Taen Rad (Macrocybe crassa) interesting local mushrooms. Food Journal. 44(2): 23-26. (in Thai)
Pongsamart, S. and et al. 1986. The Determination of Protein Quality of Mushroom. Research Report, Chulalongkorn University. (in Thai)
Saosoong, P. and et al. 2003. Antioxidant activity of some Thai edible mushroom. In: Proceedings of Bio Thailand for Life, 17-20 July 2003. Chonburi, Thailand. (in Thai)
Zhang, S. and et al. 2020. Mushroom consumption and incident risk of prostate cancer in Japan: A pooled analysis of the Miyagi Cohort Study and the Ohsaki Cohort Study. International Journal of Cancer. 146(10): 2712-2720.
Inyod, T. and et al. 2021. Development of grey oyster mushroom production technology with selenium supplemented rice straw cultivation substrates. Journal of Science and Technology, Ubon Ratchathani University. 23(3): 1-11. (in Thai)
Alaubydi, M.A. and Abed, R.M. 2011. The Usage of ß-glucan extracted from local mushroom as immunomodulator. Current Research Journal of Biological Sciences. 3(5): 535-541.
Cao, L.Z. and Lin, Z.B. 2003. Regulatory effect of Ganoderma lucidum polysaccharides on cytotoxic T-lymphocytes induced by dendritic cells in vitro. Acta Pharmacologica Sinica. 24(4): 321-326.
Suchecka, D. and et al. 2015. Antioxidative and antiinflammatory effects of high beta-glucan concentration purified aqueous extract from oat in experimental model of LPS-induced chronic enteritis. Journal of Functional Foods. 14: 244-254.
Sornprasert, R. and et al. 2017. Comparison of Tin Raed mushroom (Macrocybe crassa (Berk.) Pegler & Lodge) cultivated with six substrate formulas. Journal of Agricultural Research and Extension. 34(3): 1-12. (in Thai)
Kjeldahl, J. 1883. A new method for the determination of nitrogen in organic matter. Journal of Analytical Chemistry. 22: 366-382.
Hansen, J. and Moller, I. 1975. Percolation of starch and soluble carbohydrates from plant tissue for quantitative determination with anthrone. Analytical Biochemistry. 68(1): 87-94.
Association Official Analytical Chemists (AOAC). 2000. Official Method of Analysis of AOAC International. 17th edition. Gaithersburg, MD: AOAC International.
Dospatliev, L. and Ivanova, M. 2017. Determination of heavy metals in mushroom samples by atomic absorption spectrometry. Bulgarian Chemical Communications. 49(Special Issue): 5-9.
Westerman, R.L. 1990. Soil Testing and Plant Analysis. 3rd edition. Madison: Soil Science Society of America. 512.
Inyod, T. and et al. 2017. Morphological characteristics and molecular identification of a wild Thai isolate of the tropical mushroom Hed Taen Rad (Macrocybe crassa). Biodiversitas. 18(1): 221-228.
Inyod, T. and et al. 2021. Suitable conditions for production of beta-glucan in oyster mushroom fruiting body. Journal of Science and Technology Mahasarakham University. 40(4): 352-363. (in Thai)
Hoa, H.T. and Wang, C.L. 2014. The effects of temperature and nutritional conditions on mycelium growth of two oyster mushrooms (Pleurotus ostreatus and Pleurotus cystidiosus). Microbiology. 43(1): 14-23.
Muthu, N. and Shanmugasundaram, K. 2015. Effect of five different culture media on mycelial growth of Agrocybe aegerita. International Journal of Pharmaceutical Sciences and Research. 6(12): 5193-5197.
Kushwaha, K.P.S. and Mishra, A.K.S.K. 2016. Yield evaluation of Macrocybe gigantea (Massee) Pegler & Lodge (Giant mushroom) on locally available different agro-wastes. International Journal of Advanced Life Sciences. 5(24): 11277-11278.
Devi, S. and Sumbali, G. 2021. Suitability of three different cereal grains for spawn development and their impact on the growth and yield of Macrocybe gigantea (Massee) Pegler & Lod. Journal of Applied and Natural Science. 13(1): 204-209.
Charoenrak, P. and et al. 2020. Use of spent mushroom compost mix with rice straw on yield of straw mushroom in plastic basket. Thai Journal of Agricultural Science. 51(1): 255-260. (in Thai)
Sattayaphisut, W. 2000. Genetic Instability of Mushrooms as Affected by Continuous Subculturing for Production. M.Sc. Thesis, Suranaree University of Technology.
Srioon, K. 2018. Effects of amount of rice bran and number of sawdust spawn on the growth and yield of milky mushroom (Calocybe indica). Thai Journal of Agricultural Science. 49(2): 193-206. (in Thai)
Suwanwijit, W. 2003. Effects of Some Supplemented Foods on Yield and Nutritional Value of Abalone Mushroom (Pleurotus cystidiosus O.K. miller.). M.Sc. Thesis, Kasetsart University. (in Thai)
Namee, J. and et al. 2021. Utilization of rice straw for the production of Hed Nangfa in Non Mak Mun subdistrict, Sa Kaeo province. Area Based Development Research Journal. 13(3): 163-179. (in Thai)
Tanarungrangsee, K., Laohakunjit, N. and Kerdchoechuen, O. 2015. Physicochemical and functional properties of dietary fiber from rice straw by alkaline extraction. Agricultural Science Journal. 46(3): 461-464. (in Thai)
Phasinam, K. and et al. 2020. A study of optimal proportion on the growth of mycelium Pleurotus sajor-caju by using rain tree sawdust, para rubber sawdust and rice straw as material. Agricultural Science Journal. 51(1): 163–167. (in Thai)
Laead-on, K. 2021. Utilization of rice straw for mushroom cultivated and supplemented materials on growth and yield of grey oyster mushroom in cylinder plastic. Rajamangala University of Technology Tawan-ok Research Journal. 14(1): 32-41. (in Thai)
Chanluang, S. 2015. A Study of Beta-glucans, Protein and Fiber in Wild Mushroom in Ubon Ratchathani. Research Report, Ubon Ratchathani University. (in Thai)
Rambey, R., Sitepu, I.D.B. and Siregar, E.B.M. 2019. Productivity of oyster mushrooms (Pleurotus ostreatus) on media corncobs mixed with sawdust. Earth and Environmental Science. 260: 1-6.
Bach, F. and et al. 2017. Edible mushrooms: a potential source of essential amino acids, glucans and minerals. International Journal of Food Science and Technology. 52(11): 2382-2392.
Genccelep, H. and et al. 2009. Determination of mineral contents of wild-grown edible mushrooms. Food Chemistry. 113(4): 1033-1036.