การวิเคราะห์พื้นที่ที่เหมาะสมสำหรับการจัดตั้งศูนย์พักพิงชั่วคราว และเส้นทางอพยพ : กรณีศึกษาบริเวณเขตน้ำท่วมลุ่มน้ำย่อยคลองนาทวี จังหวัดสงขลา
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์หาพื้นที่ที่เหมาะสมสำหรับการจัดตั้งศูนย์พักพิงชั่วคราว และเส้นทางในการอพยพออกจากเขตน้ำท่วม บริเวณลุ่มน้ำย่อยคลองนาทวี จังหวัดสงขลา ด้วยการประยุกต์ใช้ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์และการวิเคราะห์โครงข่าย โดยการวิเคราะห์หาพื้นที่ที่เหมาะสมสำหรับการอพยพออกจากเขตน้ำท่วมจากปัจจัยทางกายภาพ 7 ปัจจัย ได้แก่ เส้นทางถนน เส้นทางน้ำ ความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง พื้นที่น้ำท่วม การใช้ประโยชน์ที่ดินและสิ่งปกคลุมดิน ความลาดชัน และความสามารถในการระบายน้ำของพื้นผิวดิน ด้วยการกำหนดค่าถ่วงน้ำหนักของแต่ละปัจจัยที่เกี่ยวข้อง เพื่อจัดลำดับความสำคัญด้วยกระบวนการวิเคราะห์ตามลำดับชั้น และกำหนดค่าคะแนนของกลุ่มการจำแนกในแต่ละปัจจัยของพื้นที่ที่ไม่เคยเกิดน้ำท่วม ด้วยวิธีการอัตราส่วนความถี่ จากนั้นนำผลรวมของค่าคะแนนที่ได้จากผลคูณของค่าน้ำหนักและค่าคะแนนมาจัดระดับความเหมาะสมของพื้นที่ต่อการอพยพ สำหรับการวิเคราะห์หาที่ตั้งศูนย์พักพิงชั่วคราว ผู้วิจัยได้เลือกสถานที่ คือ ที่ว่าการอำเภอ มัสยิด วัด โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ โรงพยาบาล และโรงเรียน โดยพิจารณาจากจุดศูนย์กลางของแต่ละตำบลและตำแหน่งหมู่บ้านด้วยการวิเคราะห์แบบตะแกรงไปยังตำแหน่งที่ใกล้ที่สุด ท้ายสุดจัดทำเส้นทางการอพยพ และแสดงผลข้อมูลผ่าน Google Earth ผลการศึกษา พื้นที่เหมาะสมต่อการอพยพมากที่สุด มาก ปานกลางน้อย และน้อยที่สุด คิดเป็นร้อยละ 28.58 15.54 30.30 18.29 และ 4.55 ตามลำดับ ส่วนสถานที่ที่เหมาะสมต่อการจัดตั้งเป็นศูนย์พักพิงชั่วคราวมีจำนวน 52 แหล่ง และมีเส้นทางที่เหมาะสมที่สุดให้ประชาชนเดินทางไปพักอาศัยในพื้นที่ที่ปลอดภัยได้ในระยะเวลาที่น้อยที่สุด
Article Details
References
2. Silverman BW. Density estimation for statistics and data analysis. Published in monographs on statistics and applied Probability, London: Chapman and Hall.; 1986.
3. เกษม จันทร์แก้ว. การจัดการลุ่มน้ำ : การกำหนดชั้นคุณภาพลุ่มน้ำของประเทศไทย. (2546). [online], 13 กรกฎาคม 2561. https://www.ku.ac.th/kaset60/ku60/watershed.html
4. อนันตยา กองจันทร์. การวางแผนเส้นทางอพยพจากภัยน้ำท่วมโดยใช้ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ พื้นที่ศึกษา ตำบลพระลับ จังหวัดขอนแก่น. วารสารสมาคมสำรวจข้อมูลระยะไกลและสารสนเทศภูมิศาสตร์แห่งประเทศไทย. 2559;18(ฉบับพิเศษ):243-256.
5. ธิดาภัทร อนุชาญ. การประยุกต์ใช้ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ในการกำหนดพื้นที่ที่เหมาะสมสำหรับการอพยพ และที่ตั้งศูนย์พักพิงชั่วคราวจากเขตน้ำท่วม กรณีศึกษา อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา. วารสารวิทยาศาสตร์บูรพา. 2559; 21(3):1-14.
6. ณัฐพล จันทร์แก้ว, ณัฐวัฒน์ โพธิ์ขาว และศศิพร ผลพฤกษา. การประยุกต์ภูมิสารสนเทศเพื่อหาพื้นที่ศักยภาพในการอพยพและเส้นทางลำเลียงเคลื่อนย้าย: กรณีศึกษาการเกิดอุทกภัยจังหวัดปทุมธานี. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. 2557; 22(4):447-461.
7. มงคลกร ศรีวิษัย. ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์เพื่อเตรียมพร้อมรับมือพิบัติภัยกรณีศึกษาชุมชนหลักหก อำเภอเมือง จังหวัดปทุมธานี. วารสาร RSU JET. 2556; 16(2): 1-9.
8. หน่วยวิจัยภัยพิบัติทางธรรมชาติ ภาควิชาวิศวกรรมโยธา คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. ระบบเตรียมความพร้อมเพื่อรับมือภัยน้ำท่วมในพื้นที่เขตเมืองเชียงใหม่. (2555). [online], 13 ตุลาคม 2561. http://cendru.eng.cmu.ac.th/articles/46