ฤทธิ์ของสารสกัดหยาบจากสมุนไพรในครัวเรือนในการต้านอนุมูลอิสระ ยับยั้งจุลินทรีย์ และต้านการอักเสบ
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์หาปริมาณฟีนอลิกรวม ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ฤทธิ์ยับยั้งจุลินทรีย์ และฤทธิ์ต้านการอักเสบของสารสกัดเมทานอลจากสมุนไพรในครัว 7 ชนิด คือ กระชาย ขิง ข่า ตะไคร้ มะกรูด กะเพรา และชะพลู การวิเคราะห์หาปริมาณฟีนอลิกรวม (Total Phenolic Content ; TPC) ด้วยวิธี Folin-Ciocalteu พบว่ากระชาย ชะพลู และขิง มีปริมาณ TPC มากที่สุด เรียงตามลำ ดับ เมื่อนำ ไปทดสอบฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระด้วยวิธี DPPH และ ABTS พบว่าสารสกัดขิงมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระมากที่สุด รองลงมาคือกระชาย และชะพลู ตามลำ ดับ โดยมีค่า IC50 จากวิธี DPPH เท่ากับ 0.366±0.005, 0.545±0.003 และ 0.629±0.003 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร และค่า IC50 จากวิธี ABTS เท่ากับ 0.193±0.003, 0.218 ±0.001 และ 0.528±0.001 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร ตามลำดับ ทดสอบฤทธิ์ยับยั้งจุลินทรีย์ก่อโรค 4 ชนิด คือ Staphylcoccus aureus, Escherichia coli, Salmonella typhimurium และ Klebsiella pneumonia subsp. Pneumoniae ด้วยวิธี microdilution พบว่า สารสกัดจากขิงมีประสิทธิภาพในการยับยั้งเชื้อ S. aureus, E. coli และ S. typhimurium ได้ดีที่สุด มีค่าความเข้มข้นของสารในระดับต่ำสุดที่สามารถยับยั้งการเจริญของจุลินทรีย์เท่ากับ 1.40, 1.40 และ 5.63 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร ตามลำดับ ส่วนกระชายสามารถยับยั้งเชื้อ K. pneumonia subsp. Pneumoniae ได้ดีที่สุด มีค่าความเข้มข้นของสารในระดับต่ำ สุดที่สามารถยับยั้งการเจริญของจุลินทรีย์เท่ากับ 0.70 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร และพบว่าสารสกัดใบมะกรูดมีเปอร์เซ็นต์การยับยั้งการอักเสบสูงที่สุดคือ 47.58% ที่ความเข้มข้นของสารละลาย 1000 ส่วนในล้านส่วน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ด้วยวิธี Egg’s albumin protein denaturation method ผลที่ได้แสดงให้เห็นว่าสมุนไพรในครัวบางชนิด นอกจากจะช่วยเพิ่มรสชาติ ในอาหารแล้วยังสามารถใช้เป็นแหล่งของสารต้านอนุมูลอิสระ สารยับยั้งเชื้อจุลินทรีย์ที่ก่อให้เกิดโรค และสารที่มีฤทธิ์ต้านการอักเสบ
Article Details
References
จิราภรณ์ บุราคร, & เรือนแก้ว ประพฤติ. (2555). ผลของสารสกัดสมุนไพรพื้นบ้านไทยจำนวน 7 ชนิด ต่อการยับยั้งเชื้อแบคทีเรีย. วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก, 10(1), 11-21.
พฤทฐิภร ศุภพล และ สิตา ปรีดานนท์. (2561). สารต้านจุลินทรีย์และสายสัมพันธ์เชิงวิวัฒนาการของราจากดินป่าชายเลน. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, 26(1), 155-71.
มณฑล วิสุทธิ. (2560). ฤทธิ์ต้านแบคทีเรียกลุ่ม Staphylococci ของสารสกัดจากพืชท้องถิ่นบางชนิดในจังหวัดนครราชสีมา. ว.วิทย.มข, 45(4), 805-16.
วุฒิชัย วิสุทธิพรต. (2563). การศึกษาฤทธิ์ในการลดปวดอักเสบของสารสกัดจากผิวมะกรูดเพื่อพัฒนาเป็นตำรับยาทารักษาอาการปวดอักเสบ. รายงานวิจัยฉบับ
สมบูรณ์. กองทุนภูมิปัญญา การแพทย์แผนไทย.
วศพล ฉัตรเกตุ, นันทพงศ์ ขาทอง และ ธีรทัศน์ สุดสาย . (2559). ฤทธิ์ต้านการอักเสบและต้านอนุมูลอิสระของสารบริสุทธิ์ที่แยกได้จากส่วนสกัดเฮกเซนของเหง้าว่านเปรี้ยว. การประชุมวิชาการระดับชาติ มหาวิทยาลัยรังสิต. มหาวิทยาลัยรังสิต.
อินทิรา ขูดแก้ว, ภาริตา ลิมปิโชติกุล. (2561). การศึกษาฤทธิ์การต้านออกซิเดชันและสหสัมพันธ์ของสารต้านออกซิเดชันของสมุนไพรในสวนครัว 8 ชนิด. วารสารวิจัยมสด., 10(1), 137-152.
Assiri, A.M., Elbanna, K., Abulreesh, H.H., Ramadan, M.F. (2016). Bioactive compounds of cold- pressed Thyme (Thymus vulgaris) Oil with antioxidant and antimicrobial properties. Journal of Oleo Science, 65(8), 629-40.
Atun, S., Handayani, S., Rakhmawati, A. (2018). Potential bioactive compounds isolated from Boesenbergia rotunda as antioxidant and antimicrobial. Journal Pharmacognosy, 10(3), 513-8.
Azelan, A., Taher, Z.M., Sasano, S., Ariga, T., & Aziz, A.A. (2020). Chemical constituents and bioactivity of Piper sarmentosum: a mini review. Food Research, 4(2), 14-8.
Chanprapai, P., & Chavasiri, W. (2017). Antimicrobial activity from Piper sarmentosum Roxb. against rice pathogenic bacteria and fungi. Journal of Integrative Agriculture, 16(11), 2513-24.
Dugasani, S., Pichika, M.R., Nadarajah, V.D., Balijepalli, M.K., Tandra, S., & Korlakunta, J.N. (2010). Comparative antioxidant and anti- inflammatory effects of [6]-gingerol, [8]- gingerol, [10]-gingerol and [6]-shogaol. J. Ethnopharmacol, 127, 515-20.
Eng-Chong, T., Yean-Kee, L., Chin-Fei, C., Choon- Han, H., Sher-Ming, W., & Thio Li-Ping, C. (2012). Boesenbergia rotunda From Ethno medicine to Drug Discovery. Evidence- Based Complementary and Alternative Medicine. 473637.
Sangeetha, G., & Vidhya, R. (2016). In-vitro antiinflammatory activity of different parts of Pedalium murex. International Journal of Herbal Medicine, 4(3), 31-36.
Gull, I., Saeed, M., Shaukat, H., Aslam, S.M., Samra, Z.Q., & Athar, A.M. (2012). Inhibitory effect of Allium sativum and Zingiber officinale extracts on clinically important drug esistant pathogenic bacteria. Annals of clinical microbiology and antimicrobials, 11, 1-8.
Hasan, S., Danishuddin, M., & Khan, A.U. (2015). Inhibitory effect of Zingiber officinale towards Streptococcus mutans virulence and caries development: in vitro and in vivo studies. BMC Microbiol, 15, 1.
Hawa, N. S., Suhaila, M., Yusof, K. (2022). Potential therapeutic effects of citrus hystrix DC and Its boactive compounds on metabolic disorders. Pharmaceuticals (Basel), 15(2), 167.
Karuppiah, P., & Rajaram, S. Antibacteria. (2012). effect of Allium sativum cloves and Zingiber officinale rhizomes against multiple-drug resistant clinical pathogens. Asian Pacific Journal of Tropical Medicine, 2(8), 597- 601.
Kashefi, F., Khajehei, M., Alavinia, M., Golmakani, E. & Asili, J. (2015). Effect of ginger (Zingiber officinale) on heavy menstrual bleeding: a placebo- controlled, randomized clinical trial. Phytother. Res, 29(1), 114-9.
Khasnavis, S., & Pahan, K. (2012). Sodium benzoate, a metabolite of cinnamon and a food additive, upregulates neuroprotective Parkinson disease protein DJ-1 in astrocytes and neurons. J Neuroimmune Pharmacol. 7(2), 424-35.
Maghbooli, M., Golipour, F., Esfandabadi, A.M. & Yousefi, M. (2014). Comparison between the efficacy of ginger and sumatriptan in the ablative treatment of the common migraine. Phytother. Res., 28, 412-5.
Mahesh, B. & Satish, S. (2008). Antimicrobial activity of some important medicinal plant against plant and human pathogens. World Journal of Agriculture Sciences, 4(S), 839-43.
Mao, Q.Q., Xu, X., Cao, S.Y., Gan, R.Y., Corke, H., & Beta, T. (2019). Bioactive compounds and bioactivities of ginger (Zingiber officinale Roscoe). Foods, 8(6), 185.
Mashhadi, N. S., Ghiasvand, R. Askari, G., Hariri, M., Darvishi, L., & Mofid, M.R. (2013). Anti- oxidative and anti-Inflammatory effects of ginger in health and physical activity: Review of current evidence. Int J Prev Med, 4(Suppl 1), S36-S42.
Moon, Y., Lee H., Lee S. (2018). Inhibitory effects of three monoterpenes from ginger essential oil on growth and aflatoxin production of Aspergillus flavus and their gene regulation in aflatoxin biosynthesis. Appl. Biol. Chem., 61, 243-50.
Pattarachotanant, N. & Tencomnao, T. (2020). Citrus hystrix Extracts Protect Human Neuronal Cells against High Glucose-Induced Senescence. Pharmaceuticals, 13(10), 283.
Pattaratanawadee, E., Rachtanapun, C., Wanchai - tanawong, P., & Mahakarnchanakul, W. (2006). Antimicrobial activity of spice extracts against pathogenic and spoilage microorganisms. Kasetsart Journal Natural Science, 40, 159-65.
Rampogu, S., Baek, A., Gajula, R.G., Zeb, A., Bavi, R.S., Kumar, R., Kim, Y. (2018). Ginger (Zingiber officinale) phytochemicals- gingerenone-A and shogaol inhibit SaHPPK: molecular docking, molecular dynamics simulations and in vitro approaches. Ann. Clin.
Microb. Anti., 17, 16.
Shukla, Y., Singh, M. (2007). Cancer preventive properties of ginger: A brief review. Food Chem Toxicol., 45, 683-90.
Shariatpanahi, Z.V., Mokhtari, M., Taleban, F.A., Alavi, F., Surmaghi, M.H.S., & Mehrabi, Y. (2013). Effect of enteral feeding with ginger extract in acute respiratory distress syndrome. J. Crit. Care., 28, 217 e1-6.
Siddiqui, N., Rauf, A., Latif, A., & Mahmood, Z. (2017). Spectral and fluorescence study of the herbal Unani drug Gul-e-Zoofa. Journal of Taibah University Medical Sciences, 10(1), 64-70.
Rodriguez-Garcia, I., Silva-Espinoza, B.A., Ortega- Ramirez, L.A., Leyva, J.M., & Siddiqui, M.W. (2016). Cruz-Valenzuela, M.R. and et al. Oregano essential Oil as an Antimicrobial and antioxidant additive in Food Products. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 56(10), 1717-27.
van Vuuren, S.F. (2008). Antimicrobial activity of South African medicinal plants. Journal of Ethno- pharmaco, 119(3), 462-72.
Veeru, P., Kishor, M.P., & Meenakshi, M. (2009). Screening of medicinal plant extracts for antioxidant activity. Journal of Medicinal Plants Research, 3(8), 608-12.
Vimala, S., & Mohd Ilham A. (1999). Malaysian tropical forest medicinal plants: a source of natural antioxidants. Journal of Tropical Forest Products, 5(1), 32-8.
Xu, J. G., Liu, T., Hu, Q. P., and Cao, X. M. (2016). Chemical Composition, Antibacterial Properties and Mechanism of Action of Essential Oil from Clove Buds against Staphylococcus aureus. Molecules (Basel, Switzerland), 21(9), 1194.
Yao, L.H., Jiang Y.M., Shi, J., Tomas-Barberan F.A., Datta, N., Singganusong, R., & Chen. (2004). S.S. Flavonoids in food and their health benefits, flavanones in cumin, peppermint, flavones in parsley, thyme and flavonoid in onions. Plant Foods for Human Nutrition, 59, 113-22.
Yashin, A., Yashin, Y., Xia, X., & Nemzer, B. (2017). Antioxidant Activity of Spices and Their Impact on Human Health: A Review. Antioxidants (Basel, Switzerland), 6(3), 70.