ลักษณะทางกายวิภาค ปริมาณสารพฤษเคมี และฤทธิ์ทางชีวภาพของสารสกัดจากลำ ต้นใต้ดินมันเลือด (Dioscorea alata L.)

Main Article Content

ชนาภร คุณวงศ์
วิลาวัณย์ พร้อมพรม
วรรณชัย ชาแท่น
ศจีรา คุปพิทยานันท์

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อตรวจสอบจุลทรรศน์ลักษณะของกายวิภาคศาสตร์ของใบ และลักษณะรูปร่างเม็ดแป้ง ปริมาณ สารประกอบฟีนอลิก ฟลาโวนอยด์ และแอนโทไซยานิน ฤทธิ์ต้านออกซิเดชัน และฤทธิ์ยับยั้งแอลฟาอะไมเลสของสารสกัดหยาบ จากลำ ต้นใต้ดินมันเลือดด้วยเอทานอล ศึกษาลักษณะเนื้อเยื่อและโครงสร้างของใบสดและผงใบภายใต้กล้องจุลทรรศน์ พบว่า เซลล์ในเนื้อเยื่อชั้นผิวใบด้านบนมีรูปร่างหลายเหลี่ยม และรูปร่างปากใบเป็นแบบอะนอโมไซติก ลักษณะรูปร่างของเม็ดแป้ง ของลำ ต้นใต้ดินมันเลือด มีลักษณะคล้ายจอบปลายตัด (spade-shaped) มีผิวหน้าเรียบ อยู่ในเนื้อเยื่อ พาเรงคิมา การวิเคราะห์ สารสำคัญ พบว่า ปริมาณสารประกอบฟีนอลิก ฟลาโวนอยด์ และปริมาณแอนโทไซยานินรวม มีค่าเท่ากับ 310.30 ± 0.39 มิลลิกรัมสมมูลของกรดแกลลิคต่อกรัม สารสกัด 323.05 ± 3.92 มิลลิกรัมสมมูลของเคอร์ซิตินต่อกรัมสารสกัด และ10.26 ± 1.34 มิลลิกรัมต่อลิตร ตามลำ ดับ การศึกษาฤทธิ์ต้านออกซิเดชันด้วยวิธีการขจัดอนุมูลอิสระด้วย DPPH radical scavenging assay รายงานผลในหน่วยค่าความเข้มข้นที่ให้ผลต้านออกซิเดชันครึ่งหนึ่ง ได้ค่า IC50 เท่ากับ 4.90 ± 2.50 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร ขณะที่สารสกัดแสดงความสามารถในการรีดิวซ์เฟอร์ริกให้เป็นเฟอร์รัสมีค่าเท่ากับ 61.27 ± 5.02 มิลลิโมลาร์ต่อมิลลิกรัม การ ทดสอบฤทธิ์ยับยั้งการทำ งานเอนไซม์แอลฟาอะไมเลส ถูกนำ มาวัดกิจกรรมของเอนไซม์โดยมีสารอะคาร์โบสเป็นตัวยับยั้ง มาตรฐานได้ค่า IC50 เท่ากับ 1.25 ± 6.32 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร ผลการศึกษาในครั้งนี้เป็นประโยชน์อย่างยิ่งในการควบคุมคุณภาพ สมุนไพรและเป็นข้อมูลสำคัญในการสนับสนุนการใช้ยาสมุนไพร และนำ มาใช้เป็นอาหารเพื่อสุขภาพ

Article Details

บท
Original Articles

References

เชิดศักดิ์ ทัพใหญ่ มานะ จิตฤทธิ์ และเทพณรงค์ ยะสุข. (2560).การศึกษาพฤกษศาสตร์พื้นบ้านของของชนเผ่ามลาบรี กรณีศึกษา: มันป่าบริเวณศูนย์การเรียนรู้เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตขุนน้ำสะเนียน-ห้วยลู่ อำ เภอเมือง จังหวัดน่าน. วารสารวนศาสตร์,1, 33-46.

สมนึก พรมแดง, รงรอง หอมหวล, มณฑา วงศ์มณีโรจน์,รัตนา เอการัมย์ และสุลักษณ์ แจ่มจำ รัส. (2561). สารสำคัญทางโภชนาการของมันเลือด.วารสารวิชาการเกษตรศาสตร์กำแพงแสน สายวิทยาศาสตร์, 1 (1), 19-27.

Ahmad, R., Ali, A. M., Israf, D. A., Ismail, N. H., Shaari, K.,& Lajis, N. H. (2005). Antioxidant, radical-scavenging,anti-inflammatory, cytotoxic and antibacterialactivities of methanolic extracts of some Hedyotis species. Life sciences, 76 (17), 1953-1964.

Ayoola, G. A., Coker, H. A., Adesegun, S. A., Adepoju-Bello, A. A., Obaweya, K., Ezennia, E. C., & Atangbayila,

T. O. (2008). Phytochemical screening and antioxidant activities of some selected medicinal plants used for malaria therapy in Southwestern Nigeria. Tropical Journal of Pharmaceutical Research, 7 (3), 1019-1024.

Basma, A. A., Zakaria, Z., Latha, L. Y., & Sasidharan, S. (2011). Antioxidant activity and phytochemical screening of the methanol extracts of Euphorbia hirta L. Asian Pacific journal of tropical medicine, 4 (5), 386-390.

Benzie, I. F., & Strain, J. J. (1996). The ferric reducing ability of plasma (FRAP) as a measure of “antioxidant power”: the FRAP assay. Analytical Biochemistry, 239 (1), 70-76.

Briggs, C. J. (1990). Herbal medicine: Dioscorea: the yams-a traditional source of food and drugs. Canadian Pharmacists Journal, 123, 413-415.

Chandrasekara, A., & Josheph Kumar, T. (2016). Roots and tuber crops as functional foods: a review on phytochemical constituents and their potential health benefits. International Journal of Food Science.

Chen, P. N., Chu, S. C., Chiou, H. L., Kuo, W. H., Chiang, C. L., & Hsieh, Y. S. (2006). Mulberry anthocyanins, cyanidin 3-rutinoside and cyanidin 3-glucoside, exhibited an inhibitory effect on the migration and invasion of a human lung cancer cell line. Cancer

letters, 235 (2), 248-259.

Chen, Y., Fan, J., Yi, F., Luo, Z., & Fu, Y. (2003). Rapid clonal propagation of Dioscorea zingiberensis. Plant cell, tissue and organ culture, 73 (1), 75-80.

Das, A., Chaudhuri, D., Mandal, N., & Chatterjee, A. (2012). Study of antioxidant and reactive oxygen species scavenging activity of the edible tuber of “greater yam” (Dioscorea alata L.) from north-east India. Flora, 11, 12.

Deshmukh, N.A., Okram, S., Angami, T., Rymbai, H. and Jha, A.K. (2017). Elephant apple (Dillenia indica). Minor fruits: nutraceutical importance and cultivation. Asian Journal of Pharmaceutical and Clinical Research, 9 (2), 209-212.

Giusti, M. M., & Wrolstad, R. E. (2001). Characterization and measurement of anthocyanins by UV-visible spectroscopy. Current Protocols in Food Analytical Chemistry, 1, F1-2.

Hongsprabhas, P., Israkarn, K., Kananurux, N., Sajjaanantakul, T., Idhipong, S. and Sakuanrungsirikul, S. (2014). Characteristics of Thai yam (Dioscorea alata L.) and spherulitic structure in starch film. In Proceedings of the 52nd Kasetsart University Annual

Conference Agro-Industry (pp. 4-7).

Johnston, K., Sharp, P., Clifford, M., & Morgan, L. (2005). Dietary polyphenols decrease glucose uptake by human intestinal Caco-2 cells. FEBS letters, 579 (7), 1653-1657.

Kobayashi, Y., Suzuki, M., Satsu, H., Arai, S., Hara, Y., Suzuki, K., Miyamoto, Y. and Shimizu, M. (2000). Green tea polyphenols inhibit the sodium-dependent glucose transporter of intestinal epithelial cells by a competitive mechanism. Journal of Agricultural and

Food Chemistry, 48 (11), 5618-5623.

Kumar, S., Kumar, V., & Prakash, O. (2013). Enzymes inhibition and antidiabetic effect of isolated constituents from Dillenia indica. BioMed Research International.

Luyen, N. T., Hanh, T. T. H., Binh, P. T., Dang, N. H., Van Minh, C., & Dat, N. T. (2013). Inhibitors of α-glucosidase, α-amylase and lipase from Chrysanthemum morifolium. Phytochemistry Letters, 6 (3), 322-325.

Maithili, V., Dhanabal, S. P., Mahendran, S., & Vadivelan, R. (2011). Antidiabetic activity of ethanolic extract of tubers of Dioscorea alata in alloxan induced diabetic rats. Indian journal of Pharmacology, 43 (4), 455.

Martin, F. W. (1974). Tropical yams and their potential. Part 2. Dioscorea bulbifera. Agriculture Handbook, United States Department of Agriculture.

Miksusanti, M., Herlina, H., & Masril, K. M. K. (2013). Antibacterial and antioxidant of uwi (Dioscorea alata L.) starch edible film incorporated with ginger essential oil. International Journal of Bioscience, Biochemisty and Bioinformatics, 3 (4), 354-356.

Mohsen, S. M., & Ammar, A. S. (2009). Total phenolic contents and antioxidant activity of corn tassel extracts. Food Chemistry, 112 (3), 595-598.

Oko, A. O., & Famurewa, A. C. (2015). Estimation of nutritional and starch characteristics of Dioscorea alata (water yam) varieties commonly cultivated in the South-Eastern Nigeria. British Journal of Applied Science & Technology, 6 (2), 145.

Podolak, I., Galanty, A., & Sobolewska, D. (2010). Saponins as cytotoxic agents: a review. Phytochemistry Reviews, 9 (3), 425-474.

Prommuak, C., De-Eknamkul, W., & Shotipruk, A. (2008). Extraction of flavonoids and carotenoids from Thai silk waste and antioxidant activity of extracts. Separation and Purification Technology, 62 (2), 444 - 448.

Purnomo, Sumardi, I., Rugayah, & Daryono, B. S. (2020). Identification and phenetic analysis of Dioscorea spp. and Dioscorea alata L. cultivars based on anatomical caharacters. In AIP Conference Proceedings Vol. 2260, (p. 020024). AIP Publishing LLC.

Rasamalla, S., Mandava, K., Pal, B.C., Madhira, S., Rajeswari, B.U. and Chandra, J.N. (2017). Bio-assay guided fractionation and isolation of α-glucosidase inhibitory constituents from Dillenia indica L. fruit extracts. IOSR Journal of Pharmacy and Biological

Sciences, 12 (6), 68-74.

Sakthidevi, G., & Mohan, V. R. (2013). Total phenolic, flavonoid contents and in vitro antioxidant activity of Dioscorea alata L. tuber. Journal of Pharmaceutical Sciences and Research, 5 (5), 115.

Santisuk, T. & K. Larsen. (2009). Flora of Thailand. Vol. 10 Part 1. The Forest Herbarium, National Park, Wildlife and Plant Conservation Department. Standl, E., & Schnell, O. (2012). Alpha-glucosidase inhibitors 2012-cardiovascular considerations and trial evaluation. Diabetes and Vascular Disease Research, 9 (3), 163-169.

Wilkin, P. & Thapyai, C. (2009). Dioscoreaceae. In Santisuk T. & Larsen K., eds. Flora of Thailand. Prachachon.

Wu, W. H., Chung, C. J., Liu, L. Y., Jou, H. J., & Wang, T. A. (2005). Estrogenic effect of yam ingestion in healthy postmenopausal women. Journal of the American College of Nutrition, 24 (4), 235-243.

Yang, L., Rong-Rong, C., Ji-Li, F., & Ke, Y. (2019). Total anthocyanins and cyanidin-3-O-glucoside contents and antioxidant activities of purified extracts from eight different pigmented plants. Pharmacognosy Magazine, 15 (60), 124.

Zambrowicz, A., Pokora, M., Eckert, E., Szoltysik, M., Dbrowska, A., Chrzanowska, J., & Trziszka, T. (2012). Antioxidant and antimicrobial activity of lecithin free egg yolk protein preparation hydrolysates obtained with digestive enzymes. Functional Foods in Health and Disease, 2, 487-500.