ปฏิสัมพันธ์ระหว่างพันธุกรรมและสภาพแวดล้อมที่มีผลต่อลักษณะผลของฟักทองสายพันธุ์แท้
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การตอบสนองของพืชแต่ละสายพันธุ์ต่อสภาพแวดล้อมในการเพาะปลูกแตกต่างกันมีผลต่อลักษณะปรากฏและคุณภาพผลผลิต ดังนั้นจึงประเมินลักษณะผลฟักทองทั้งหมด 29 สายพันธุ์ ประกอบด้วย สายพันธุ์แท้ 24 สายพันธุ์ เปรียบเทียบกับสายพันธุ์พื้นเมือง 3 สายพันธุ์และสายพันธุ์การค้า 2 สายพันธุ์ ปลูกในสองฤดูกาลระหว่างฤดูหนาวและฤดูฝน จากการทดสอบความเป็นเอกพันธ์ของความแปรปรวนจากสองฤดูกาล พบว่าลักษณะที่ทดสอบมีความแปรปรวนไม่แตกต่างกันในสองฤดูกาล จึงวิเคราะห์ความแปรปรวนร่วม พบอิทธิพลร่วมระหว่างสายพันธุ์และฤดูกาลต่อลักษณะน้ำหนักผล ความหนาเนื้อ และความแน่นเนื้อ (P <0.01) จากการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะที่ปรากฏ พบว่าลักษณะของน้ำหนักและความหนาเนื้อได้รับอิทธิพลหลักจากฤดูกาล ในขณะที่ลักษณะความแน่นเนื้อได้รับอิทธิพลหลักจากพันธุกรรมและพบอิทธิพลร่วมระหว่างสายพันธุ์และฤดูกาล นอกจากนี้ ลักษณะน้ำหนักผลมีความสัมพันธ์เชิงบวกอย่างมีนัยสำคัญยิ่งกับความหนาเนื้อทั้งในฤดูหนาวและฤดูฝน (P <0.01) r=0.85** และ r=0.83** ตามลำดับ จากการวิเคราะห์องค์ประกอบหลัก (Principle component analysis, PCA) บนพื้นฐาน correlation matrix สามารถอธิบายความแปรปรวนใน PC1 และ PC2 ได้เท่ากับ 56.2 และ 21.3 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ พบความหลากหลายของลักษณะผลฟักทอง ทำให้สามารถจำแนกฟักทองสายพันธุ์แท้ที่มีน้ำหนักผลและความหนาเนื้อสูงเทียบเท่าพันธุ์การค้า 10 สายพันธุ์ จำแนกกลุ่มสายพันธุ์แท้ที่มีความแน่นเนื้อสูง 13 สายพันธุ์ จากการศึกษาครั้งนี้สามารถคัดเลือกสายพันธุ์แท้ที่มีความโดดเด่นของลักษณะน้ำหนักผล ความหนาเนื้อ และความแน่นเนื้อ ได้แก่ สายพันธุ์แท้ RT4, RT15, RT4/RT10–3s–3s, Pach13–4s และ Paka2
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมส่งเสริมการเกษตร. (2566, 20 ธันวาคม). รายงานข้อมูลภาวะการผลิตพืชอายุสั้น ชนิดฟักทองทั้งประเทศ. http://production.doae.go.th/
รัชชานนท์ ทองแผ่น, วรลักษณ์ ประยูรมหิศร และ อัณมณี อาวุชานนท์. (2562). การประเมินและคัดเลือกสายพันธุ์ฟักทองเพื่อพัฒนาฟักทองสายพันธุ์แท่ที่มีสารเบต้าแคโรทีนสูง. วารสารเกษตรพระจอมเกล้า, 37(4), 619–626.
วริศรา แสนมี, ณัฐกร สกุลเพ็ชร์, รัชชานนท์ ทองแผ่น และอัญมณี อาวุชานนท์. (2565). การประเมินคุณภาพผลและสารเบต้าแคโรทีนในประชากรฟักทอง F3–Pach และ P4–Paka ที่พัฒนามาจากฟักทองพันธุ์พื้นเมือง. วารสารวิทยาศาสตร์เกษตรและการจัดการ, 5(2), 38–47.
สถานีอุตุนิยมวิทยา นครปฐม. (2566). ข้อมูลด้านอุตุนิยมวิทยาการเกษตร 2565–2566. กรมอุตุนิยมวิทยา.
สำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (มกอช.). (2555). มาตรฐานสินค้าเกษตร ฟักทอง. https://www.acfs.go.th/standard/download/PUMPKIN.pdf
อัญมณี อาวุชานนท์ และปณาลี ภู่วรกุลชัย. (2559). การประเมินความสัมพันธ์ทางพันธุกรรมของฟักทองไทย 29 สายพันธุ์ด้วยเครื่องหมายดีเอ็นเอ AFLP. วารสารแก่นเกษตร, 44(2), 237–246.
Aragão, F. A. S. D., Nunes, G. H. D. S., & Queiróz, M. A. D. (2015). Genotype x environment interaction of melon families based on fruit quality traits. Crop Breeding and Applied Biotechnology, 15, 79-86.
Bang, H., Daniel, I. L., David A. B. & Kevin, C. (2004). Deficit irrigation impact on lycopene, soluble solids, firmness and yield of diploid and triploid watermelon in three distinct environments. Journal of Horticultural Science & Biotechnology, 79(6), 885–890.
Cardoso A. I. I. (2004). Depression by inbreeding after four successive self–pollination squash generations. Scientia Agricola (Piracicaba, Braz.), 61(2), 224–227.
Guimarães, I. P., Dovale, J. C., Antônio, R. P., Aragão, F. A. S. D., & Nunes, G. H. D. S. (2016). Interference of genotype by environment interaction in the selection of inbred lines of yellow melon in an agricultural center in Mossoró–Assu, Brazil. Acta Scientiarum. Agronomy, 38(1), 51–59.
Hartley, H. O. (1950). The Maximum F–Ratio as a Short–Cut Test for Heterogeneity of Variance. Biometrika, 37, 308–312.
Kumar, V., Mishra, D. P., Yadav, G. C., Singh, D. K., & Tiwari, A. (2022). Genotype× environment interaction and stability analysis for yield and biochemical traits in pumpkin (Cucurbita moschata Duch. ex Poir.). Vegetable Science, 49(2), 145-155.
Kuslu, Y., Sahin, U., Kiziloglu, F. M., & Memis, S. (2014). Fruit Yield and Quality, and Irrigation Water Use Efficiency of Summer Squash Drip–Irrigated with Different Irrigation Quantities in a Semi–Arid Agricultural Area. Journal of Integrative Agriculture, 13(11), 2518–2526.
Martínez–Valdivieso, D., Pedro, G., Rafael, F., Angeles, A. M., & Mercedes, D. R. C. (2015). Physical and chemical characterization in fruit from 22 summer squash (Cucurbita pepo L.) cultivars. LWT–Food Science and Technology, 64, 1225–1233.
Nzuve, F., Githiri, S., Mukunya, D. M., & Gethi, J. (2013). Analysis of genotype x environment interaction for grain yield in maize hybrids. Journal of Agricultural Science, 5(11), 78–85.
Oloyede, F., & Adebooye, O. C. (2013). Effect of planting date on the yield and proximate composition of pumpkin (Cucurbita pepo Linn.) fruit. British Journal of Applied Science & Technology, 3(1), 174-181.
Zhou T., Q. Kong, J., Huang. R., Dai, & Quanhong, L. (2007). Characterization of nutritional components and utilization of pumpkin. Food, 1(2), 313–321.
