การประเมินความสามารถในการก่อโรคของเชื้อแซนโทโมนัสออไรซีที่แยกได้จากจังหวัดกำแพงเพชร

บทคัดย่อ

ข้าวพิษณุโลก 2 (PSL2) เป็นข้าวพันธุ์ยอดนิยมสำหรับเพาะปลูกในเขตภาคเหนือตอนล่างของประเทศไทย ข้าวพันธุ์นี้เป็นข้าวที่ให้ผลผลิตสูงแต่อ่อนแอต่อโรคขอบใบแห้ง ซึ่งมีสาเหตุมาจากเชื้อแบคทีเรีย Xanthomonas oryzae pv. oryzae (Xoo) ส่งผลทำให้ผลผลิตข้าวลดลงเป็นจำนวนมาก การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อแยกเชื้อ Xoo จากการเก็บตัวอย่างใบข้าวที่เป็นโรคขอบใบแห้งและประเมินความสามารถในการก่อโรคของเชื้อที่คัดแยกได้ในข้าวสายพันธุ์ต้านทานและไม่ต้านทานโรคขอบใบแห้งในสภาพโรงเรือน ผลการศึกษาในครั้งนี้สามารถแยกเชื้อ Xoo ได้ทั้งหมด 2 ไอโซเลทจากจังหวัดกำแพงเพชร (KP1 และ KP2) โดยข้าวสายพันธุ์ลูกผสมพิษณุโลก 2 ที่มียีนต้านทาน Xa21 (PSL2-BC₅F₃ + Xa21) ซึ่งได้มาจากการปรับปรุงพันธุ์โดยวิธีผสมข้ามพันธุ์ระหว่างข้าวพิษณุโลก 2 และข้าวพันธุ์ IRBB21 มีความต้านทานระดับปานกลางต่อโรคขอบใบแห้ง (5.54 ซม.) เมื่อเปรียบเทียบกับข้าวพิษณุโลก 2 (30.54 ซม.) และ IRBB21 (4.26 ซม.) ซึ่งเป็นพันธุ์ข้าวที่อ่อนแอและต้านทานต่อโรคขอบใบแห้ง ตามลำดับ จากการเปรียบเทียบความสามารถในการก่อโรคของเชื้อ Xoo จำนวน 2 ไอโซเลท พบว่าเชื้อไอโซเลท KP2 แสดงความรุนแรงในการก่อโรคขอบใบแห้งได้มากกว่า KP1 ในข้าวพันธุ์ต้านทาน แสดงให้เห็นว่ามีความหลากหลายของเชื้อแบคทีเรีย Xoo ในเขตพื้นที่จังหวัดกำแพงเพชร