Efficiency improvement of value chain management on commercial native chickens of farmer groups in the upper northern provinces of Thailand
Main Article Content
Abstract
Value chain management affecting the efficiency of commercial native chicken farmers in the upper northern provinces of Thailand was conducted by using a brainstorming meeting with representatives of farmers, focus group discussion, in-depth interviews, and questionnaire. Supply chain analysis consisted of cost, benefits, and return on investment (ROI) of each supply chain. Regarding value chain, data on primary activities and support activities were synthesized. It was found that 148 native chicken farmers were classified into 3 groups according to their levels of production potentials that included high (36), medium (65), and low (47). The findings revealed that there were 5 supply chains: 1) native chicken breeders farm that produced fertile eggs with the ROI at 1.5-3%. This chain would be enhanced by maintaining pure breed chicken, 2) chicken hatchery that provided chicken with the ROI at 1-2%. This chain would be enhanced by using high-quality eggs incubator technology, 3) native chicken with the ROI at 1-2%. This chain be promoted through using systematic innovation of community enterprise group management, 4) slaughterhouse. Each chicken processing cost 15-20 THB. This chain would be supported by developing mini slaughterhouse for community enterprise group, and 5) consumers. Most consumers bought a whole chicken which cost 101-150 THB/chick at fresh market. This chain could be promoted by providing knowledge about distinguishing characteristics of native chickens to customers. This would enhance potential in raising commercial native chickens as a career. Recommendations for farmer groups in upstream supply are as follows: a high group should keep quality of strong chick before selling to farmers’ network. A medium group should develop their farm to reach the GAP. A low group should develop the knowledge of raising chickens and vaccine system to improve live ability. These would enhance the potential of each group in commercial native chicken career appropriately.
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กฤษฎา เจริญมูล, มนต์ชัย ดวงจินดา, บัญญัติ เหล่าไพบูลย์, พิชญรัตน์ แสนไชยสุริยา, ยุผิน ผาสุข และสจี กันหาเรียง. 2558. สภาพการเลี้ยงไก่พื้นเมืองและความพึงใจต่อการเลี้ยงไก่พื้นเมืองของเกษตรดรผู้ประสบอุทกภัยที่ได้รับการแจกไก่พื้นเมืองในเขตพื้นที่จังหวัดขอนแก่น. แก่นเกษตร. 43(ฉบับพิเศษ1): 995-1000.
กรุงเทพธุรกิจ. 2561. เลี้ยง 'ไก่พื้นเมือง' โจทย์วิจัย..เพื่อความมั่นคงทางอาหารในชุมชน?. แหล่งข้อมูล https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/788971 ค้นเมื่อ 20 สิงหาคม 2563.
ฐิติมา วงศ์อินตา, ปนัดดา กสิกิจวิวัฒน์, ฮุซเซ็น นิยมเดชร, บุณฑรี จันทร์กลับ และโรสลาวาตี โตะแอ. 2015. การวิเคราะห์ห่วงโซ่คุณค่าอาหารฮาลาล. Journal of Transportation and Logistics. 8(2015): 1-11.
ฑัตษภร ศรีสุข, นิฤมล หิรัญวิจิตรภรณ์ และสุบิน แก้วเต็ม. 2563. ห่วงโซ่คุณค่าของผลิตภัณฑ์เกษตรแปรรูปเพื่อพัฒนาทักษะด้านการตลาดของเกษตรกรในจังหวัดลำปางรองรับโครงการ Smart Farmer. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม. 14(2): 505-521.
ณรงค์ วีรารักษ์, บัณฑิต กีรติการกุล และขนิษฐา ศรีนวล. 2560. รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์โครงการการบริหารจัดการระบบการเลี้ยงไก่ประดู่หางดาเชียงใหม่ ในระบบเลี้ยงปล่อยธรรมชาติ พื้นที่จังหวัดแม่ฮ่องสอน สู่มาตรฐานฟาร์มไก่พื้นเมือง และการสร้างแบรนด์ของเกษตรกร. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.).
ดรุณี โสภา และองอาจ เดชอิทธิรัตน์. 2564. การปรับปรุงผลผลิตไก่ไทยเพื่อคุณภาพความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นของประชาชน. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. 4(1): 118-144.
ธันวา ไวยบท. 2562. รูปแบบการเลี้ยงไก่พื้นเมืองลูกผสมตะนาวศรีต่อสมรรถภาพการผลิตและคุณภาพซาก. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. 27(2): 276-287.
นราทิพย์ ชุติวงศ์. 2548. หลักเศรษฐศาสตร์: จุลเศรษฐศาสตร์. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ปิยะนันท์ นวลหนูปล้อง, ไชยวรรณ วัฒนจันทร์, สุธา วัฒนสิทธิ์ และบัญชา สมบูรณ์สุข. 2562. โครงสร้างตลาด เส้นทางการตลาด และห่วงโซ่อุปทานของไก่เบตงในพื้นที่จังหวัดปัตตานี ยะลา และนราธิวาส. วารสารวิจัยและส่งเสริมวิชาการเกษตร. 36(3): 78-85.
เปลื้อง บุญแก้ว, อัจฉรา นิยมเดชา และมงคล คงเสนเปลื้อง. 2558. ผลการเสริมเยื่อในลำต้นสาคูในอาหารที่มีผลต่อสมรรถภาพการผลิตของไก่พื้นเมืองไทยในระยะเล็ก. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์. 7(2): 113-118.
พิชา วิสิทธิ์พานิช, ศิริพร อินโห้, ลักษมี งามมีศรี และจิรพร จรบุรี. 2019. การศึกษาห่วงโซ่คุณค่าในการผลิตและการตลาดผลิตภัณฑ์แปรรูปจากปลาเชิงพาณิชย์ในพื้นที่จังหวัดนครสวรรค์. วารสารวิทยาลัยโลจิสติกส์และซัพพลายเชน. 5(2): 89-100.
ยรรยง ศรีสม. 2010. ห่วงโซ่คุณค่า (ตอนจบ) value chain ในงานโลจิสติกส์. Technology Promotion Management. 37(211): 39-44.
รชต สวนสวัสดิ์. 2559. การบัญชีต้นทุน 2 (Cost Accounting II). คณะวิทยาการจัดการ, มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี.
วัชระ แลน้อย, วีรพงษ์ กันแก้ว, กฤตภาค บูรณวิทย์ และบรรจง อาจคํา. 2559. ระบบการเลี้ยงและศักยภาพในการผลิตไก่พื้นเมืองของเกษตรกรในจังหวัดพะเยา. วารสารการพัฒนาชุมชนและคุณภาพชีวิต. 4(1): 137-145.
ศิริพร กิรติการกุล. 2563. รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ระบบการสร้างอาชีพการเลี้ยงไก่ประดู่หางดำแก่เกษตรกรรายย่อย เส้นทางผลลัพธ์ต้นแบบธุรกิจชุมชน. สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.).
สุรชัย สุวรรณลี และอินทร์ ศาลางาม. 2561. สมรรถภาพการผลิตของไก่ลูกผสมพื้นเมืองไทยที่เกิดจากพ่อพันธุ์ประดู่หางดำและแม่พันธุ์ไก่เนื้อ-ไก่ไข่. แก่นเกษตร. 46(3): 517-524.
สัญชัย จตุรสิทธา, ศุภกฤษ์ สายทอง, อังคณา ผ่องแผ้ว, ทัศนีย์ อภิชาติสรางกูร และอำนวย เลี้ยวธารากุล. 2546. รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์โครงคุณภาพซาก และเนื้อ ของไก่พื้นเมืองและสายพันธุ์ลูกผสม 4 สายพันธุ์. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.)
อัสม๊ะ ลือมาสือนิ, ลตีฟา สมานพิทักษ์ และชุลกิพลี กาซอ. 2560. การศึกษาและออกแบบตู้ควบคุมอุณหภูมิในการฟักไข่ไก่แบบกลับไข่อัตโนมัติ. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา. 2(1): 39-49.
อำนวย เลี้ยวธารากุล, ชูศักดิ์ ประภาสวัสดิ์, จันทร์แรม ศรีสุข และดรุณี โสภา. 2556. สมรรถภาพการฟักไข่ไก่ประดู่หางดำเชียงใหม่โดยใช้ตู้ฟักไข่ไก่พื้นเมืองกรมปศุสัตว์. แก่นเกษตร. 41. (พิเศษ 1): 420-423.
Porter, M.E. 1985. Competitive advantage: Creating and sustaining superior performance. New York: Free Press.