ผลของฤดูปลูก อัตราส่วนแถวแม่ต่อพ่อ และระยะปลูกที่มีต่อลักษณะทางการเกษตรและผลผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ลูกผสม

บทคัดย่อ

การผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ลูกผสมให้มีผลผลิตสูงนั้นขึ้นอยู่กับฤดูปลูก อัตราส่วนแถวแม่ต่อพ่อ และระยะปลูก เป็นต้น ดังนั้นวัตถุประสงค์ของการศึกษาในครั้งนี้เพื่อประเมินผลของฤดูปลูก อัตราส่วนแถวแม่ต่อพ่อ และระยะปลูกที่มีต่อลักษณะทางการเกษตรและผลผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ลูกผสมพันธุ์พันธุ์ใหม่สุวรรณ 5720 (Ki 61 x Ki 60) ณ ศูนย์วิจัยข้าวโพดและข้าวฟ่างแห่งชาติ ใน 3 ฤดูปลูก ได้แก่ 1) ฤดูแล้ง 2563 2) ฤดูต้นฝน 2564 และ 3) ฤดูปลายฝน 2564 วางแผนการทดลองแบบ split plot in randomized complete block design (RCBD) จำนวน 4 ซ้ำ โดยกำหนดให้ ระยะปลูกแถวสายพันธุ์แม่ จำนวน 2 ระยะ ได้แก่ 60 x 20 ซม. และ 70 x 20 ซม. เป็น Main plot อัตราส่วนระหว่างแถวสายพันธุ์แม่:สายพันธุ์พ่อ จำนวน 2 ระดับ เป็น Sub plot คือ 4:1 และ 6:1 ผลการทดลองพบว่า ฤดูปลายฝนมีวันโปรยละอองเกสร 50% วันออกไหม 50% เร็ว มีความสูงต้นและความสูงฝักสูงกว่าการปลูกฤดูต้นฝนและฤดูแล้ง ผลผลิตฝักต่อไร่สูงที่สุดในฤดูต้นฝน แต่ผลผลิตเมล็ดพันธุ์ต่อไร่ไม่แตกต่างทางสถิติกับฤดูปลายฝนและฤดูแล้ง การใช้ระยะปลูก 60 x 20 ซม. มีผลทำให้ความสูงต้น ความสูงฝัก จำนวนต้นและจำนวนฝัก/ไร่ และผลผลิตเมล็ดพันธุ์สูงกว่าระยะปลูก 70x20 ซม. ไม่พบอิทธิพลร่วมของฤดูปลูก อัตราส่วนแถวแม่ต่อพ่อ และระยะปลูกต่อผลผลิตเมล็ดพันธุ์ต่อไร่ จะเห็นได้ว่า การผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ลูกผสมพันธุ์สุวรรณ 5720 ในฤดูปลายฝน โดยใช้อัตราส่วนแถวแม่ต่อพ่อ 4:1 ที่ระยะปลูก 60 x 20 ซม. ให้ผลผลิตเมล็ดพันธุ์ น้ำหนักฝักดีและเปอร์เซ็นต์กะเทาะสูงกว่าฤดูปลูก อัตราส่วนแถวแม่ต่อพ่อ และระยะปลูกอื่น ๆ