ความเสียหายของเมล็ดมะม่วงหิมพานต์ที่เกิดจากการเข้าทำลายของมอดฟันเลื่อยใหญ่

บทคัดย่อ

การผลิตเมล็ดมะม่วงหิมพานต์มักพบการเข้าทำลายของมอดฟันเลื่อยใหญ่ในระหว่างการเก็บรักษา ทำให้เมล็ดมะม่วงหิมพานต์เสียหายอย่างมาก มีคุณภาพต่ำจนไม่สามารถจำหน่ายได้ การศึกษาครั้งนี้จึงมุ่งเน้นศึกษาความเสียหายเมล็ด มะม่วงหิมพานต์ที่ถูกมอดฟันเลื่อยใหญ่เข้าทำลาย โดยแบ่งออกเป็น 2 การทดลองได้แก่ การทดลองที่ 1 ศึกษาความเสียหายของเมล็ดมะม่วงหิมพานต์หลังการเก็บรักษาในสภาพห้องปฏิบัติการ โดยการปล่อยมอดฟันเลื่อยใหญ่ 50 ตัว ต่อเมล็ดมะม่วงหิมพานต์ 150 กรัม เก็บรักษาเมล็ดป่นเป็นระยะเวลา 3 เดือน พบว่ามีค่าความชื้น ฝุ่นผง และความเสียหายสูงสุดได้แก่ 18.24%, 33.39% และ 100% ตามลำดับ แสดงให้เห็นว่ามอดฟันเลื่อยใหญ่ 50 ตัวต่อเมล็ดมะม่วงหิมพานต์ 150 กรัม สามารถสร้างความเสียหายได้ 100% ในระยะเวลา 3 เดือน การทดลองที่ 2 ศึกษาความเสียหายของเมล็ดมะม่วงหิมพานต์หลังการเก็บรักษาโดยวิสาหกิจชุมชน โดยไม่มีการปล่อยแมลง วางแผนการทดลองแบบ 4x3 factorial in completely randomized design (CRD) ทำ 3 ซ้ำ ปัจจัยที่ 1 ลักษณะเมล็ด ได้แก่ เมล็ดเต็ม เมล็ดซีก เมล็ดหัก และเมล็ดป่น ปัจจัยที่ 2 ระยะเวลาการเก็บรักษา 1, 2 และ 3 เดือน บันทึกเปอร์เซ็นต์ความชื้น เปอร์เซ็นต์ฝุ่นผง และเปอร์เซ็นต์ความเสียหาย ผลการทดลองพบว่า การเก็บรักษาเมล็ดป่นเป็นระยะเวลา 3 เดือน มีค่าความชื้น สูงสุดได้แก่ 5.95 ซึ่งสูงสุดกว่ากำหนดเล็กน้อย (5%) และค่าฝุ่นผง 2% ส่วนเปอร์เซ็นต์ความเสียหายพบสูงถึง 20% ในเมล็ดเต็ม เมล็ดซีก และเมล็ดหัก และการเก็บรักษาโดยวิสาหกิจชุมชนเอง พบความเสียหายได้สูงถึง 26.64% ดังนั้นควรมีการป้องกันกำจัดมอดฟันเลื่อยใหญ่ ซึ่งเป็นแมลงศัตรูของเมล็ดมะม่วงหิมพานต์เพื่อไม่ให้มีการแพร่ระบาด