การประเมินความรู้ของเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟบ้านมณีพฤกษ์ ตำบลงอบ อำเภอทุ่งช้าง จังหวัดน่าน เพื่อพัฒนาสู่การขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ไทย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยมีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อประเมินความรู้เกี่ยวกับสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ไทยและความรู้เกี่ยวกับการผลิตกาแฟพันธุ์อะราบิกาของเกษตรกร (2) เพื่อศึกษาความคิดเห็นของเกษตรกรต่อความเป็นไปได้ในการขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ และ(3) เพื่อวิเคราะห์ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความคิดเห็นต่อความเป็นไปได้ในการขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ ในพื้นที่บ้านมณีพฤกษ์ ตำบลงอบ อำเภอทุ่งช้าง จังหวัดน่าน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาคือ เกษตรกรผู้ปลูกกาแฟ ในพื้นที่บ้านมณีพฤกษ์ ตำบลงอบ อำเภอทุ่งช้าง จังหวัดน่าน จำนวน 96 ราย เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณ ผลการศึกษา พบว่า เกษตรกรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง คิดเป็นร้อยละ 65.5 มีอายุเฉลี่ย 40.10 ปี มีประสบการณ์ในการปลูกกาแฟเฉลี่ย 5.76 ปี ประสบการณ์ในการศึกษาดูงานและอบรมด้านการเกษตรในปี พ.ศ. 2565 เฉลี่ย 1.99 ครั้ง จำนวนแรงงานภาคการเกษตรเฉลี่ย 3.61 คน/ครัวเรือน ได้รับข่าวสารเกี่ยวกับการผลิตกาแฟ ผ่านการประชุมหรืออบรมในปี พ.ศ. 2565 เฉลี่ย 1.61 ครั้ง ทั้งนี้ส่วนใหญ่ไม่เคยได้รับข่าวสารเกี่ยวกับสินค้าสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ และการติดต่อกับเจ้าหน้าที่เกษตร เฉลี่ย 3.68 ครั้ง/ปี เกษตรกรมีความรู้เกี่ยวกับสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ไทยในภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง (ค่าเฉลี่ย 6.41) มีความรู้วิธีการผลิตกาแฟตามหลักของกรมวิชาการเกษตรในภาพรวมอยู่ในระดับสูง (ค่าเฉลี่ย 12.20) และมีความคิดเห็นเกี่ยวกับความเป็นไปได้ในการขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ไทยสินค้ากาแฟในภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง (ค่าเฉลี่ย 1.32) ทั้งนี้ ปัจจัยที่มีผลต่อความเป็นไปได้ในการขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ พบว่า ประสบการณ์ในการปลูกกาแฟ (P < 0.05) การได้รับข่าวสารเกี่ยวกับการผลิตกาแฟ (P < 0.05) และระดับความรู้การผลิตกาแฟพันธุ์อะราบิกา (P < 0.01) มีความสัมพันธ์กับความคิดเห็นเกี่ยวกับความเป็นไปได้ในการขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ไทย ของเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟ ของสินค้ากาแฟมณีพฤกษ์น่าน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ