ผลร่วมของซิลิคอน ปุ๋ยเคมีและมูลวัวต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของข้าวเหนียวพันธุ์ กข6 ที่ปลูกในดินทราย

Main Article Content

พรพิมล คำโมง
อนงนาฏ ศรีประโชติ

บทคัดย่อ

ศึกษาผลร่วมของซิลิคอน ปุ๋ยเคมีและมูลวัวต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของข้าวเหนียวพันธุ์ กข6 ที่ปลูกในดินทราย ทำการทดลองในกระถาง วางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ มี 2 ปัจจัย ปัจจัยที่ 1 คือ ชนิดของปุ๋ย ได้แก่ ปุ๋ยเคมี มูลวัว และปุ๋ยเคมีร่วมกับมูลวัว และปัจจัยที่ 2 คือ อัตราของซิลิคอนที่แตกต่างกัน ประกอบด้วย 0, 100, 200 และ300 มก./กก. ทำการทดลองทั้งหมด 4 ซ้ำ ผลการทดลองพบว่า การใส่ปุ๋ยเคมีและมูลวัวร่วมกับซิลิคอนในอัตรา 200 หรือ 300 มก./กก. เพิ่มการเจริญเติบโต ผลผลิต และคุณภาพผลผลิตของข้าว นอกจากนี้การใส่ซิลิคอนในอัตราที่สูงขึ้นทำให้ปริมาณซิลิคอนทั้งหมดในพืชสูงขึ้นตามไปด้วย ผลการทดลองชี้ให้เห็นว่าการจัดการธาตุอาหารที่เหมาะสมสามารถเพิ่มผลผลิตของข้าวที่ปลูกในดินทรายได้

Article Details

บท
บทความวิจัย (research article)

References

กรมการข้าว. 2560. ข้าว: เทคโนโลยีการปลูกข้าว และการจัดการหลังการเก็บเกี่ยว. กรุงเทพฯ: สำนักส่งเสริมการผลิตข้าวกรมการข้าว กระทรวงเกษตรและสหกรณ์.

กรมพัฒนาที่ดิน. 2550. ความสำคัญของดินและปุ๋ย. กรุงเทพฯ: สำนักสำรวจและวิจัยทรัพยากรดิน กรมพัฒนาที่ดิน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์.

กรมพัฒนาที่ดิน. 2560. ลักษณะและสมบัติของดินในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. กรุงเทพฯ: สำนักสำรวจและวิจัยทรัพยากรดิน กรมพัฒนาที่ดิน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์.

จุฑารัตน์ คำนึงกิจ. 2546. ผลของซิลิคอนที่มีต่อผลผลิตและการดูดใช้ธาตุอาหารของข้าวและข้าวโพดที่ปลูกในดินเปรี้ยวจัด ชุดดินองครักษ์. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย. กรุงเทพฯ. 94 น.

นงคราญ มณีวรรณ, บุญดิษฐ์ วรินทร์รักษ์, ยงยุทธ โอสถสภา, วิภาวรรณ ท้ายเมือง และสมศักดิ์ สุขจันทร์. 2558. ดิน ธาตุอาหารและปุ๋ยข้าว. กรุงเทพฯ: สมาคมดินและปุ๋ยแห่งประเทศไทย.

พนิดา ปลอดสันเทียะ, ศุภิณา ธนะจิตต์, สมชัย อนุสนธิ์พรเพิ่ม และเอิบ เขียวรื่นรมย์. 2560. ผลของซิลิคอนและวัสดุปรับสภาพดินที่มีซิลิคอนสูงต่ออ้อยที่ปลูกบนชุดดินน้ำพอง. แก่นเกษตร. 45(1): 79-90.

พรทิพย์ จันทร์บุตร. 2558. การใช้ประโยชน์ของปุ๋ยแคลเซียมซิลิเกตเพื่อส่งเสริมการเติบโตและผลผลิตของข้าวในระบบสารละลายธาตุอาหารพืช. วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตร์มหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

ยงยุทธ โอสถสภา. 2552. ธาตุอาหารพืช. พิมพ์ครั้งที่3. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. 529 น.

สมชาย ชคตระการ และพักตร์เพ็ญ ภูมิพันธ. 2560. ผลของการใช้วัสดุเหลือทิ้งจากอุตสาหกรรมผลิตซีเมนต์ต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตข้าวพันธุ์ปทุมธานี 1. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. 45(1): 66-74 น.

สำราญ พิมราช, เหล็กไหล จันทะบุตร, พรพิษณุ ธรรมปัทม์ และสุนันท์ บุตรศาสตร์. 2561. ผลของการฉีดพ่นกรดซิลิซิกต่อการเจริญเติบโต ผลผลิต และองค์ประกอบผลผลิตของข้าวพันธุ์ชัยนาท 1. วารสารเกษตรพระวรุณ. 15(2): 363-371.

Ahmad, A., M. Afzal, A.U.H. Ahmad, and Tahir. 2013. Effect of foliar application of silicon on yield and quality of rice (Oryza sativa L.). Cercetari Agronomice in Moldova. 46: 21-28.

Black, C.A. 1965. Method of soil analysis part 2 Chemical and Microbiological Properties. USA: American Society of Agronomy.

Bray, R.H., and N. Kurtz. 1945. Determination of total, organic and available forms of phosphorus in soils. Soil Science. 59: 39-45.

Cuong, T.X., H. Ullah, A. Datta, and T.C. Hanh. 2017. Effects of silicon-based fertilizer on growth, yield and nutrient uptake of rice in tropical zone of Vietnam. Rice Science. 24: 283-290.

Chapman, H.D., and P.F. Pratt .1978. Methods of Analysis for Soils, Plant and Waters. Division of Agricultural Sciences. University of California. U.S.A.

Ghanbari-Malidarreh, A., S.V. Alavi, and S. Dastan. 2011. Effect of silicon and phosphorus rates on yield and yield components of rice (Oryza sativa L.). In Proceedings of the 5Th International Conference on Silicon in Agriculture. September 13-18, 2011. Beijing, China. (pp. 49-50).

Hanan, S., M.R. Siam, S.H. Abd El-Moez, and S.T. Abou. 2017. Effect of silicon addition to different fertilizer on yield of rice (Oryza sativa L.) plants. I- Macro Nutrients by Different Rice Parts. Middle East Journal of Applied Sciences. 8: 177-190.

Hassanein, M.S., G.A. Amal, and M.Z. Nabila. 2018. Effect of nitrogen fertilizer and bio-fertilizer on yield and yield components of two wheat cultivars under sandy soil. Middle East Journal of Applied Sciences. 8: 37-42.

Hallmark, C.T., L.P. Wilding, and N.E. Smeck. 1982. Silicon. p. 263-271. In Page et al. (ed.). Methods of soil analysis, Part 2. Chemical and Microbiological Properties. Agronomy 9. Madison, Wisconsin.

Iqbal, A., I. Ali, P. Yuan, R. Khan, H. Liang, S. Wei, and L. Jiang. 2022. Combined application of manure and chemical fertilizers alters soil environmental variables and improves soil fungal community composition and rice grain yield. Frontiers in Microbiology. 13: 856355.

Jackson, M.L. 1958. Soil Chemical Analysis. Prentice Hall, Inc., Englewood Cliffs, New Jersy. 498 p.

Jones, J.B., B. Wolf, and H.A. Mills. 1991. Plant Anslysis Handbook. Georgia, USA: Micro-macro Publishing.

Jugal, K. M., K. C. Patel, M. Sajid, and V.P. Ramani. 2015. Effect of silicon levels on growth, yield attributes and yield of rice in typic ustochrepts soils. Eco. Ecology, Environment and Conservation. 21(August Suppl.): AS205-AS208.

Kovacs, S., E. Kutasy, and J. Csajbok. 2022. The multiple role of silicon nutrition in Alleviating Environmental Stresses in sustainable crop production. Plants Journal. https://doi.org/10.3390/plants11091223.

Lamichhane, S, B.R. Khanal, A. Jaishi, S. Bhatta, R. Gautam, and J. Shrestha. 2022. Effect of integrated use of farmyard manure and chemical fertilizers on soil properties and productivity of rice in Chitwan. Agronomy Journal of Nepal. 6(1): 200-212.

Ma, J.F., and E. Takahashi. 2002. Soil, Fertilizer and Plant Silicon Research in Japan. Elsevier, Amsterdam.

Mengel, K., E.A. Kirkby, H. Kosegarten, and T. Appel. 2001. Principles of Plant Nutrition. 5th ed. Dordrecht: Kluwer Academic. 849p.

Phommuangkhuk, A., S. Amkha, Y. Osotsapar, and N. Udomprasert. 2020. Effects of Si application on growth, yield and Si concentration in rice under nutrient solution system. Agricultural Science and Management Journal. 3(2): 70-80.

Tanaka, A., and S. Yoshida. 1975. Nutritional Disorders of Rice Plant in Asia. Philippines: International Rice Research Institute (IRRI).

Thomas, G.W. 1982. Exchangeable cation. In Page, A.L. (Ed.). Method of soil analysis. 2nd ed. p. 159-166. Madison, Wisconsin, U.S.A: Amer. Soc. Agron.