Diversity, relative abundance and distribution of land snail in the agricultural areas at Nam Suay Subdistrict, Mueang Loei District, Loei Province
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
This study aims to investigate the diversity, relative abundance, and distribution of land snails in the agricultural areas of Namsuay Subdistrict, Mueang Loei District, Loei Province, during the dry season from November 2022 to February 2023, and the rainy season from June to September 2022. In both seasons, specimen collections were performed in four villages by using a sampling plot size 20 x 20 meters. Six plots were sampled in each village comprising Nanamman Village (NM), Wangkaen Village (WK), Sumpoo Village (SP), and Banpia Village (BP). A total of 5,839 land snail specimens were found, 2,680 (45.89%) in the dry season, and 3,159 (51.10%) in the rainy season. Land snails were classified as belonging to 3 Subclasses 16 genera and 17 species, including Cyclophorus sp., Cyclotus sp.1, Cyclotus sp.2, Dicharax sp., Diplommatina sp., Georissa sp., Pupina bilabiata, Rhiostoma ebenozostera, Achatina fulica, Sarika siamensis, Gulella sp., Gyliotrachela cultura, Hemiplecta distincta, Macrochlamys sp., Prosopeas sp., Sitala sp., and Semperula siamensis. The diversity index (H') is 1.54. The maximum value of H index (Hmax) is 2.83. The evenness index (J') of land snail is 0.54. The exponential of Shannon entropy index (expH') is 4.67. The dominance index (D) is 0.37. Sarika siamensis and Gyliotrachela cultura exhibit the highest relative abundance of 58.67% and 11.59%, respectively. The distribution pattern of land snails in frequency occurrence reveals that Sarika siamensis, Macrochlamys sp., Prosopeas sp., and Sitala sp. show the highest frequency occurrence value of 100%. The similarity coefficient value indicates that Dry-NM and Wet-NM exhibit the highest similarity coefficient, 0.92.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กิตติ ตันเมืองปัก, อาทิตย์ แก้วสว่าง และประยูร ชุ่มมาก. 2567. ความหลากชนิด และความชุกชุมของหอยทากบก ในเขตวนอุทยานน้ำตกห้วยเลา อำเภอภูหลวง จังหวัดเลย. วารสารวิทยาศาสตร์บูรพา. 29: 711-728.
กิตติโรจน์ แสนสุนนท์, นันทพงศ์ บุญสะอาด และกิตติ ตันเมืองปัก. 2565. การศึกษาความชุกชุมของหอยทากบกในเขตตำบลบริบูรณ์ อำเภอสีชมพู จังหวัดขอนแก่น. น. 128-140. ใน: รายงานสืบเนื่องจากการประชุมวิชาการระดับชาติด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม ครั้งที่ 4 วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สร้างสรรค์นวัตกรรมเพื่อชุมชน 8 เมษายน 2565. คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย, เลย.
กีรติพร จูตะวิริยะ และพัชรินทร์ ลาภานันท์. 2557. เกษตรผสมผสาน: ยุทธศาสตร์การดำรงชีพของเกษตรกรอีสานภายใต้กระแสโลกาภิวัตน์. วารสารสังคมลุ่มน้ำโขง. 10: 25-48.
เกรียงศักดิ์ ศรีเงินยวง. 2546. การฟื้นตัวของทรัพยากรป่าไม้ในศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยฮ่องไคร้ อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ระหว่างปี พ.ศ. 2525 - พ.ศ. 2545. งานวิจัยในโครงการศึกษาเพื่อจัดทำผังแม่บทและแผนแม่บทการบริหารจัดการ “พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติที่มีชีวิตและสถานที่ท่องเที่ยวเชิงพัฒนา” ศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยฮ่องไคร้อันเนื่องมาจากพระราชดำริ. คณะผลิตกรรมการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้.
จิรศักดิ์ สุจริต, ปิโยรส ทองเกิด และสมศักดิ์ ปัญหา. 2561. หอยทากบก ทรัพยากรชีวภาพที่ทรงคุณค่าแห่งราชอาณาจักรไทย. บริษัท ซีโน พับลิชชิ่ง แอนด์ แพคเกจจิ้ง จำกัด, กรุงเทพฯ.
จิรศักดิ์ สุจริต และสมศักดิ์ ปัญหา. 2551. หอยทากบกในอุทยานแห่งชาติเขานัน. โรงพิมพ์ กรุงเทพ จำกัด, กรุงเทพฯ.
จิรายุทธ บัวฮองแสง และกิตติ ตันเมืองปัก. 2565. ความหลากชนิดและความชุกชุมของหอยทากบกในพื้นที่เกษตรแบบผสมผสาน อำเภอเมืองเลย จังหวัดเลย. แก่นเกษตร. 50: 76-87.
ชนิดาพร ตุ้มปี่สุวรรณ และศักดิ์บวร ตุ้มปี่สุวรรณ. 2553ก. ความหลากชนิดและชุกชุมของหอยทากบกบริเวณภูทอกน้อย จังหวัดหนองคาย. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. 29: 298-307.
ชนิดาพร ตุ้มปี่สุวรรณ และศักดิ์บวร ตุ้มปี่สุวรรณ. 2553ข. ความหลากชนิดและความชุกชุมของหอยทากบกบริเวณภูเขาหินปูน และภูเขาหินทรายในจังหวัดหนองบัวลำภู. วารสารวิทยาศาสตร์บูรพา. 15: 10-19.
ชุตาภา คุณสุข, เสาวภา สุราวุธ, สรศักดิ์ นาคเอี่ยม และจินตนา นรดี. 2565. ความหลากชนิดและความชุกชุมของหอยทากบกบริเวณสวนป่าสหกรณ์ตราดยางพารา จังหวัดตราด. วารสารวิทยาศาสตร์และวิทยาศาสตร์ศึกษา. 5: 225-235.
ชุติมา สาสังข์, ชนิดาพร ตุ้มปี่สุวรรณ และศักดิ์บวร ตุ้มปี่สุวรรณ. 2561. ความหลากชนิดของหอยทากบกภายในหย่อมป่า ขนาดเล็กบางแห่งในจังหวัดศรีสะเกษ. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. 37: 85-97.
ชมพูนุท จรรยาเพศ, ปราสาททอง พรหมเกิด, ปิยาณี หนูกาฬ, สมเกียรติ กล้าแข็ง และดาราพร รินทะรักษ์. 2551. ความหลากชนิดของหอยทากและทากในแหล่งสงวนชีวมณฑลสะแกราช. น. 60-72. ใน: เอกสารประกอบการการประชุมวิชาการอารักขาพืชแห่งชาติ ครั้งที่ 8 สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช กรมวิชาการเกษตร. กรุงเทพฯ.
ดาราพร รินทะรักษ์, ณัฐฐิญา กาญจนนิธิพัฒน์, อภินันท์ เอี่ยมสุวรรณสุข และทรงทัพ แก้วตา. 2560. สำรวจความหลากชนิดหอยทากบกศัตรูพืชในระบบนิเวศเกษตรและสิ่งแวดล้อม. น.1990-1998. ใน: รายงานผลการวิจัยประจำปี 2560 สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช กรมวิชาการเกษตร. กรุงเทพฯ.
น้ำเงิน จันทรมณี. 2560. พฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชและประสิทธิผลของการให้อาชีวสุขศึกษาที่มีผลต่อความรู้ทางด้านความปลอดภัยของเกษตรกรพื้นที่ต้นน้ำ จังหวัดพะเยา. วารสารความปลอดภัยและสุขภาพ. 10: 35-45.
ปฏิพล จำลอง, ชนิดาพร ตุ้มปี่สุวรรณ และศักดิ์บวร ตุ้มปี่สุวรรณ. 2556. ความหลากชนิดและความชุกชุมของหอยทากบกบริเวณภูเขาหินทรายและภูเขาไฟในจังหวัดสุรินทร์. วารสารวิทยาศาสตร์บูรพา. 18: 67-81.
ศิริพร ทองอารีย์, สุวิทย์ สุวรรณพงศ์ และสมชัย อาแว. 2555. ชนิดและประชากรของนกหากินกลางคืนในป่าบาลา จังหวัดนราธิวาส. น. 79-86. ใน: ผลงานวิจัยและรายงานความก้าวหน้างานวิจัย ประจำปี 2554. กลุ่มงานวิจัยสัตว์ป่า สำนักอนุรักษ์สัตว์ป่า, กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช, กรุงเทพฯ.
ภัทรพงศ์ แข็งแรง, เพ็ญนภา อุบปัญญาคำ, กิตติมา ฝ่ายขันธ์ และกิตติ ตันเมืองปัก. 2566. ความหลากชนิด ความชุกชุม และ ความคล้ายคลึงของหอยทากบกในบริเวณแปลงเกษตร อำเภอเมืองเลย จังหวัดเลย. น. 676-687. ใน: รายงานสืบเนื่องจากการประชุมวิชาการระดับชาติด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม ครั้งที่ 5 วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สู่การพัฒนาท้องถิ่นอย่างยั่งยืน 10 มีนาคม 2566. คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย, เลย.
ภูริพงศ์ เมฆสุวรรณ, สายสนิท พงศ์สุวรรณ และพงษ์รัตน์ ดำรงโรจน์วัฒนา. 2563. ชนิดและการแพร่กระจายของหอยทากบกบนเกาะ ภูเก็ตและเกาะใกล้เคียง. วารสารวิทยาศาสตร์บูรพา. 25: 1-10.
สุดารัตน์ ชูพันธ์. 2554. พฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรผู้ปลูกมันสำปะหลัง ตำบลบึงอ้อ อำเภอขามทะเลสอ จังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิทยาลัยนครราชสีมา. 5: 45-53.
สำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดเลย. 2561. ข้อมูลการเกษตรจังหวัดเลย. แหล่งข้อมูล: https://ww2.loei.go.th/files/com_news_strategy/2019-07_ef5841035acc151.pdf. ค้นเมื่อ กรกฎาคม 9 2564.
อาทิตย์ แก้วสว่าง, พงษ์พิพัฒน์ สุวรรณะ และกิตติ ตันเมืองปัก. 2565. การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างค่า pH ในดินต่อความหลากชนิดของหอยทากบกในเขตตำบลบริบูรณ์ อำเภอสีชมพู จังหวัดขอนแก่น. น. 73-83. ใน: รายงานสืบเนื่องจากการประชุมวิชาการระดับชาติด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม ครั้งที่ 4 วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สร้างสรรค์นวัตกรรมเพื่อชุมชน 8 เมษายน 2565. คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย, เลย.
Blandford, W. T., and H. H. Godwin-Austen. 1908. The Fauna of British India, Ceylon and Burma. Taylon and Francis, London, UK.
Foon, J. K., and T-S. Liew. 2017. A review of the land snail genus Alycaeus (Gastropoda, Alycaeidae) in Peninsular Malaysia. ZooKeys. 692: 1-81.
Foon, J. K., G. R. Clements, and T-S. Liew. 2017. Diversity and biogeography of land snails (Mollusca, Gastropoda) in the limestone hills of Perak, Peninsular Malaysia. ZooKeys. 682: 1-94.
Google Earth. 2023. Nam Suay School. Available: https://www.earth.google.com. Accessed Nov.10, 2023.
Heip, C. H. R., P. M. J. Herman, and K. Soetaert. 1998. Indices of diversity and evenness. Oceanis. 24: 61-87.
Hubalek, Z. 2000. Measures of species diversity in ecology: An evaluation. Folia Zoologica. 49: 241–260.
Jirapatrasilp, P., B. Páll-Gergely, C. Sutcharit, and P. Tongkerd. 2021. The operculate micro land snail genus Dicharax Kobelt & Möllendorff, 1900 (Caenogastropoda, Alycaeidae) in Thailand, with description of new species. Zoosystematics and Evolution. 97: 1–20.
Jirapatrasilp, P., C. Sutcharit, and S. Panha. 2022. Annotated checklist of the operculated land snails from Thailand (Mollusca, Gastropoda, Caenogastropoda): The Family Pupinidae, with descriptions of several new species and subspecies, and notes on classification of Pupina Vignard, 1829 and Pupinella Gray, 1850 from mainland Southeast Asia. ZooKeys. 1119: 1–115.
Krebs, C. T. 1999. Ecological methodology. 2nd Edition. Addison-Welsey Longman, Inc. California.
Nabhitabhata, J., J. Nabhitabhata, A. Nateewathana, C. Sukhsangchan, C. Vidithayanon, T. Duangdee, K. Chalermwat, K. Sanpanich, P. Tantichodok, S. Bussarawit, J. Nugranad, J. Patamakanthin, P. Horpet, V. Vongpanich, U. Kovitvadhi, D. Krailas, Y. Chitramvong, A. Nagachinta, J. Jivaluk, S. Panha, C. Sutcharit, P. Dumrongrotwattana, C. Tumpeesuwan, S. Tumpeesuwan, P. Boon-ngam, and R. Chaijirawong. 2009. Mollusca fauna in Thailand. Integrated Promotion Technology Co., Ltd. Bangkok, Thailand.
Odum, E. P. 1971. Fundamental of Ecology. 2nd Edition W. B. Sauders Comp, London, UK.
Ogbeide, J. O., M. I. Omogbeme, O. P. Uwaifo, and O. C. Oke. 2018. Land snail community structure and diversity in unprotected and protected forest areas of Ekiti State, Nigeria. European Scientific Journal. 14: 366-377.
Oke, O. C., and F. I. Alohan. 2006. The land snail diversity in a square kilometre of tropical rainforest in Okomu National Park, Edo State, Nigeria. African Scientist. 7: 135-142.
Páll-Gergely, B., and J. Grego. 2020. Kontschania tetragyra n. gen. & sp. from Laos (Gastropoda: Cyclophoroidea: Diplommatinidae). Journal of Conchology. 43: 461-465.
Panha, S., and J. B. Burch. 2005. An introduction to the microsnails of Thailand. Malacological Review. 37/38: 1-155.
Pettingill, O. S. 1950. A Laboratory and Field Manual of Ornithology. Burgress Publishing. Minnesota, USA.
Schilthuizen, M., and H. A. Rutjes. 2001. Land snail diversity in a square kilometre of tropical rainforest in Sabah, Malaysian Borneo. Journal of Molluscan Studies. 67: 417-423.
Schilthuizen, M., H. N. Chai, T. E. Kimsin, and J. J. Vermeulen. 2003. Abundance and diversity of land snails (Mollusca: Gastropoda) on limestone hills in Borneo. The Raffles Bulletin of Zoology. 51: 35-42.
Tanmuangpak, K., C. Tumpeesuwan, and S. Tumpeesuwan. 2016. A new species of Sesara Albers, 1860 from northeastern Thailand (Stylommatophora: Helicarionidae). Molluscan Research. 37: 1-7.
Winter, A. J. De, and E. Gittenberger. 1998. The land snail fauna of a square kilometer patch of rainforest in southwestern Cameroon: high species richness, low abundance and seasonal fluctuations. Malacologia. 40: 231-250.