ผลของการจัดการปุ๋ยโบรอนที่ระยะการเจริญเติบโตแตกต่างกันต่อการดูดใช้และการสร้างผลผลิตของข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 ที่ปลูกแบบไม่ขังน้ำและขังน้ำ

บทคัดย่อ

โบรอนเป็นจุลธาตุอาหารที่มีความจำเป็นต่อการเจริญเติบโตและการสร้างผลผลิตในพืช การทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินการตอบสนองของการดูดใช้โบรอนที่ใส่ทางดินในระยะการเจริญเติบโตต่าง ๆ ในการสร้างผลผลิตเปรียบเทียบการปลูกในสภาพไม่ขังน้ำและขังน้ำในข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 โดยจัดชุดการทดลองแบบ 2×4 factorial ในแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ ในสภาพกระถาง ประกอบด้วยกรรมวิธีการจัดการน้ำ 2 แบบ คือ การปลูกข้าวแบบไม่น้ำขังและขังน้ำ ร่วมกับกรรมวิธีการจัดการปุ๋ยโบรอนทางดิน (อัตรา 0.48 กก. โบรอน/ไร่) 4 รูปแบบ คือ 1) ไม่ใส่โบรอน (กรรมวิธีควบคุม) 2) ใส่ในระยะแตกกอ 3) ใส่ในระยะออกดอก และ 4) ใส่ 2 ครั้งในระยะแตกกอและออกดอก ผลการทดลองพบว่า การใส่ปุ๋ยโบรอนทุกกรรมวิธีไม่มีผลต่อผลผลิต แต่พบว่าการปลูกแบบขังน้ำทำให้ผลผลิตมากกว่าการปลูกในการปลูกแบบไม่ขังน้ำ 15% ในขณะที่การใส่ปุ๋ยโบรอนในระยะออกดอกและ 2 ครั้งที่ระยะแตกกอและระยะออกดอกภายใต้การปลูกแบบไม่ขังน้ำ และการใส่ปุ๋ยโบรอนที่ระยะออกดอกในการปลูกแบบขังน้ำ ทำให้จำนวนดอกย่อยต่อรวง และโดยเฉพาะอย่างยิ่งจำนวนเมล็ดลีบที่ได้รับการผสมเพิ่มขึ้นจากการไม่ใส่ปุ๋ยโบรอน แม้ว่าการเพิ่มขึ้นดังกล่าวไม่มีผลต่อผลผลิต การเพิ่มขึ้นของจำนวนดอกย่อยต่อรวงและจำนวนเมล็ดลีบที่ได้รับการผสมแล้วเป็นผลมาจากการเพิ่มขึ้นของความเข้มข้นโบรอนในส่วนต่าง ๆ ของต้นข้าวและการดูดใช้โบรอนทั้งหมดจากการใส่ปุ๋ยโบรอนที่ระยะออกดอกและ 2 ครั้งในระยะแตกกอและออกดอก ภายใต้การปลูกทั้งสองแบบ บ่งชี้ได้จากความสัมพันธ์เชิงบวกของความเข้มข้นโบรอนในส่วนต่าง ๆ ต่อจำนวนดอกย่อยและจำนวนเมล็ดลีบที่มีการผสม ซึ่งต้องมีการศึกษาวิจัยเพิ่มเติมในการการจัดการสภาพการปลูกที่เหมาะสมกับพันธุ์ข้าวด้วยการจัดการปุ๋ยโบรอนร่วมกับธาตุอาหารอื่น ซึ่งน่าจะเป็นแนวทางในการส่งเสริมการเจริญเติบโตและการสร้างผลผลิตข้าวให้สูงขึ้นและเป็นประโยชน์แก่เกษตรกรต่อไป