อัตราส่วนและรูปแบบที่เหมาะสมของแหนแดง (Azolla microphylla) ร่วมกับมูลโค สำหรับการเจริญเติบโตของไส้เดือนดิน Eudrillus eugeniae และคุณสมบัติปุ๋ยมูลไส้เดือนดิน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบของ bedding ที่เหมาะสมสำหรับการเลี้ยงไส้เดือนดิน วางแผนการทดลองแบบ
2 x 2 x 5 Factorial in completely randomized design (CRD) จำนวน 3 ซ้ำ ปัจจัยที่ 1 คือ รูปแบบการเตรียม bedding ได้แก่ การนำ bedding ใช้ทันทีหลังผสมมูลโคกับแหนแดงตามอัตราส่วนต่าง ๆ (normal bedding) และการนำ normal bedding ไปผ่านกระบวนการหมัก 15 วัน (pre-compost) ปัจจัยที่ 2 คือ รูปแบบของแหนแดง ได้แก่ แหนแดงสด และแหนแดงแห้ง และปัจจัยที่ 3 คือ อัตราส่วนของมูลโคกับแหนแดง ได้แก่ 90:10, 70:30, 50:50, 30:70 และ 10:90 (โดยปริมาตรต่อปริมาตร) ทำการเลี้ยงไส้เดือนดินใน bedding ต่าง ๆ เป็นเวลา 45 วัน จึงทำการแยกตัวไส้เดือนดินออกจากมูลนำไปชั่งน้ำหนักสุดท้าย พบว่า การเลี้ยงไส้เดือนดินใน bedding ที่ไม่มีการหมักด้วยอัตราส่วนของมูลโคกับแหนแดงสด 90:10 และ 70:30 ทำให้ไส้เดือนดินมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นมากที่สุดไม่แตกต่างกันทางสถิติ นอกจากนี้ได้ทำการวิเคราะห์คุณสมบัติของปุ๋ยมูลไส้เดือนดินจาก bedding ต่าง ๆ หลังเลี้ยงไส้เดือนดิน 45 วัน พบว่า bedding ที่ผ่านการหมักอัตราส่วนของมูลโคกับแหนแดงแห้ง 10:90 สามารถเปลี่ยนเป็นปุ๋ยหมักที่มีปริมาณไนโตรเจนและฟอสฟอรัสทั้งหมดมากที่สุด ดังนั้นการเลือกใช้รูปแบบของ bedding ที่เหมาะสม ขึ้นอยู่กับเป้าหมายการผลิตของผู้เลี้ยงไส้เดือนดินต้องการผลิตภัณฑ์เป็นตัวไส้เดือนดินที่มีน้ำหนักมากหรือต้องการปุ๋ยมูลไส้เดือนดินที่มีคุณสมบัติที่เหมาะสมต่อการปลูกพืช
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กรมวิชาการเกษตร. 2563. การจัดการความรู้: เทคโนโลยีการใช้ปุ๋ยชีวภาพเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตพืชในเขตภาคกลางและภาคตะวันตก. กรมวิชาการเกษตร, กรุงเทพฯ.
จริยา วงศ์ตรี. 2551. วิธีวิเคราะห์ปริมาณฟอสเฟตทั้งหมด. น. 24-28. คู่มือวิธีวิเคราะห์ปุ๋ยอินทรีย์. กลุ่มวิจัยเกษตรเคมี สำนักวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร กรมวิชาการเกษตร, กรุงเทพมหานคร.
จิรายุ นุชนนท์, กนก เลิศพานิช และอภิศักดิ์ โพธิ์ปั้น. 2560. ผลของวัสดุเพาะเลี้ยงที่มีผลต่อจำนวนถุงไข่ น้ำหนักตัว ปริมาณมูลไส้เดือนดินสายพันธุ์ แอฟริกัน ไนท์ ครอเลอร์ (Eudrilus eugeniae). วารสารเกษตรพระจอมเกล้า. 35: 41-48.
ณัฏฐ์ชยธร ขัตติยะพุฒิเมธ และชุลีมาศ บุญไทย อิวาย. 2561. ผลของระยะเวลาการเก็บรักษาต่อคุณภาพของปุ๋ยหมักมูลไส้เดือนดิน. วารสารดินและปุ๋ย. 40: 31-38.
ณินลดา ปานอินทร์. 2551. วิธีวิเคราะห์ความเป็นกรดด่าง. น. 5-6. คู่มือวิธีวิเคราะห์ปุ๋ยอินทรีย์. กลุ่มวิจัยเกษตรเคมี สำนักวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร กรมวิชาการเกษตร, กรุงเทพมหานคร.
นพพร ศิริพานิช. 2563. แหนแดง. น. 7-14. การจัดการความรู้: เทคโนโลยีการใช้ปุ๋ยชีวภาพเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตพืชในเขตภาคกลางและภาคตะวันตก. สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 5 กระทรวงเกษตรและสหกรณื กรมวิชาการเกษตร, กรุงเทพมหานคร.
พีรยุทธ สิริฐนกร, ไกรวิทย์ พะรัมย์ และสุชาดา สานุสันต์. 2557. วัสดุรองพื้นต่างชนิดกันที่มีผลต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตปุ๋ยหมักจากไส้เดือนดิน. แก่นเกษตร. 42: 714-721.
พงศ์พิศ แก้วสุข. 2551. วิธีวิเคราะห์ค่าการนำไฟฟ้า น.33-34. คู่มือวิธีวิเคราะห์ปุ๋ยอินทรีย์. กลุ่มวิจัยเกษตรเคมี สำนักวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร กรมวิชาการเกษตร, กรุงเทพมหานคร.
ภฤศญา ปิยนุสรณ์ และวรรณี สุทธใจดี. 2555. การศึกษาการเลี้ยงไส้เดือนเชิงพานิชย์ในการจัดการขยะอินทรีย์. มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา, กรุงเทพมหานคร.
รพีพร ชัยชนะ. 2565. ประสิทธิภาพของไส้เดือนดิน Eudrilus eugeniae ในการย่อยสลายเศษอินทรีย์. วารสารมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ (สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี). 14: 142-153.
วรรณรัตน์ ชุติบุตร และชฎาพร คงนาม 2551. วิธีวิเคราะห์โพแทชทั้งหมด. น.29-32. คู่มือวิธีวิเคราะห์ปุ๋ยอินทรีย์. กลุ่มวิจัยเกษตรเคมี สำนักวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร กรมวิชาการเกษตร, กรุงเทพมหานคร.
วรรณรัตน์ ชุติบุตร และสงกรานต์ พระอังคาร. 2551. วิธีวิเคราะห์อินทรียวัตุ อินทรียคาร์บอน อัตราส่วนคาร์บอนต่อไนโตรเจน. น.15-18. คู่มือวิธีวิเคราะห์ปุ๋ยอินทรีย์. กลุ่มวิจัยเกษตรเคมี สำนักวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร กรมวิชาการเกษตร, กรุงเทพมหานคร.
ศิริกุล อ่องกมล และทองจันทร์ พิมพ์เพ็ชร. 2551. วิธีวิเคราะห์ไนโตรเจน. น.19-23. คู่มือวิธีวิเคราะห์ปุ๋ยอินทรีย์. กลุ่มวิจัยเกษตรเคมี สำนักวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร กรมวิชาการเกษตร, กรุงเทพมหานคร.
สำนักควบคุมพืชและวัสดุการเกษตร. 2557. ประกาศกรมวิชาการเกษตร เรื่อง กำหนดเกณฑ์ปุ๋ยอินทรีย์. กรมวิชาการเกษตร, กรุงเทพมหานคร.
Buckingham, K. W., S. W. Ela, J. G. Moris, and C. R. Goldman. 1978. Nutritive value of the Nitrogen-fixing aquatic fern Azolla filiculoides. Journal of Agricultural and Food Chemistry. 26: 1230-1234.
Bocchi, S., and A. Malgioglio. 2010. Azolla-anabaena as a Biofertilizer for Rice Paddy Fields in the Po Valley, a Temperate Rice Area in Northern Italy. International Journal of Agronomy. 1: 1-5.
Edwards, C. A. 2004. Earthworm ecology. 2nd Edition. CRS Press, Florida.
Gajalakshmi, S., and S. A. Abbasi. 2004. Neem leaves as a source of fertilizer-cum-pesticide vermicompost. Bioresource Technology. 92: 29-296.
Lazcano, C., M. Gomez-Brandon, and J. Dominguez. 2008. Comparison of the effectiveness of composting and vermicomposting for the biological stabilization of cattle manure. Chemosphere. 72: 1013–1019.
Ismail, S. A. 1997. Vermicology: The biology of earthworms. Orient Longman Limited, Chennai.
Jayakumar, V., S. S. Murugan, and S. Manivannan. 2018. Biodyanamics of epigeic earthworm Eudrilus eugeniae and Eisenia fetida during recycling of poultry waste amended with different organic food sources. International Archive of Applied Sciences and Technology. 9: 46-51.
Manaf, L. A., M. L. C. Jusoh, M. K. Yusoff, T. H. T. Ismail, R. Harun, and H. Juahir. 2009. Influences of beeding material in vermicomposting process. International Journal of Biology. 1: 81-91.
Manaig, E. M. 2016. Vermicomposting efficiency and quality of vermicompost with different bedding materials and worm food sources as substrate. Research Journal of Agriculture and Forestry Sciences. 4: 1-13.
Matney, C. 2018. Composting with worms. Available: https://yakutattlingittribe.org/wp-content/uploads/ 2019/12/ Composting-with-Worms.pdf. Accessed Jan.14, 2024.
Nam, K. W., and D. H. Yoon. 2008. Usage of Azolla spp. as a biofertilizer on the environmental-friendly agriculture. Korean Journal of Plant Research. 21: 230-235.
Ro, S., V. Long, R. Sor, S. Pheap, R. Nget, and J. William. 2022. Alternative feed sources for vermicompost production. Environment and Natural Resources Journal. 20: 393-399.
Reiling, B. 2022. Feed dry matter conversions. Available: https://extensionpubs.unl.edu/publication/g2093/na/html/view. Accessed Aug.17, 2024.
Tangsombatvichit, P., S. Chupong, D. Ketrot, and K. Boonlerthirun. 2016. The management of organic wastes produced vermicompost using earthworm Eudrilus eugeniae and effects of vermicompost on growth of Helianthus annuus. 5th International conference on food, Agricultural and Biological Sciences (ICFABS-2016), Dec 25-26, 2016, Thailand.
Vodounnou, D. S. J. V., D. N. S. Kpoque, C. E. Tossavi, G. A. Mennsah, and E. D. Flogbe. 2016. Effect of animal waste and vegetable compost on production and growth of earthworm (Eisenia fetida) during vermiculture. International Journal of Recycling of Organic Waste in Agriculture. 5: 87-92.
Watanabe, I., and C. Ramirez. 1990. Phosphorus and nitrogen contents of Azolla grown in the Philippines. Soil Science and Plant Nutrition. 36: 319-331.